ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលសាទរចំពោះរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ដែលបានក្រើនរំឭកដល់មន្ត្រីតុលាការឱ្យពន្លឿនការកាត់សេចក្តីដោយយុត្តិធម៌និងមិនពុករលួយ តែពួកគេបារម្ភថា ការជំរុញនេះនឹងមិនជោគជ័យ បើក្រសួងនេះមិនអាចទប់ស្កាត់ការជ្រៀតជ្រែកឥទ្ធិពលនយោបាយបានទេនោះ។
រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក កើត រិទ្ធ ក្នុងពិធីប្រកាសផ្ទេរ តែងតាំង និងចូលកាន់មុខតំណែងជាផ្លូវការរបស់ប្រធានសាលាដំបូងមួយចំនួន ដែលធ្វើឡើងនៅខេត្តត្បូងឃ្មុំ កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២១ បានក្រើនរំឭកមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធ ត្រូវម៉ឺងម៉ាត់ក្នុងការអនុវត្តច្បាប់ និងគោរពឱ្យបានត្រឹមត្រូវតាមក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈ ស្របតាមបរិបទនៃកំណែទម្រង់ថ្មី ដើម្បីធានាឱ្យការផ្តល់សេវាយុត្តិធម៌ជូនប្រជាពលរដ្ឋធ្វើឡើងបាន «លឿន ត្រឹមត្រូវ យុត្តិធម៌ និងមិនពុករលួយ» និងដើម្បីលើកកម្ពស់កិត្តិយសនិងសេចក្តីថ្លៃថ្នូររបស់អង្គចៅក្រមបន្ថែមទៀត។
នាយករងអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍នៅថ្ងៃចន្ទនេះថា ការក្រើនរំឭករបស់រដ្ឋមន្ត្រីនេះ ជារឿងសំខាន់បំផុត ព្រោះបានជំរុញដល់ការធានាយុត្តិធម៌សង្គម។
ប៉ុន្តែលោកថា ការជំរុញនេះទទួលបានជោគជ័យទាល់តែក្រសួងត្រូវធ្វើយ៉ាងណាឱ្យចៅក្រមឬព្រះរាជអាជ្ញាអនុវត្តតាមក្រមសីលធម៌ វិជ្ជាជីវៈ លក្ខន្តិកៈ និងឆន្ទានុសិទ្ធិរបស់ខ្លួនបានដោយគ្មានការជ្រៀតជ្រែកផ្នែកនយោបាយ និងធានាអំពីភាពស្មើគ្នាចំពោះមុខច្បាប់និងយុត្តិធម៌សង្គម។
លោកថា៖ «ពីព្រោះទាល់តែចៅក្រមមួយៗ គាត់មានភាពឯករាជ្យ ឯករាជ្យក្នុងការសម្រេច អ៊ីចឹងមិនត្រូវពាក់ព័ន្ធរឿងអំពើពុករលួយ រឿងនយោបាយ រឿងបក្ខពួកនិយម ឬក៏អីផ្សេងៗទេ ទាល់តែជម្រះចោលទាំងអស់ បានអាចធ្វើទៅបាន»។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលរូបនេះគូសបញ្ជាក់ទៀតថា អំពើពុករលួយនិងបក្ខពួកនិយមក្នុងវិស័យយុត្តិធម៌ ជាសត្រូវដ៏ធំរារាំងដល់ការស្វែងរកយុត្តិធម៌ និងបង្កការកកស្ទះសំណុំរឿងនៅតុលាការ។ តែយ៉ាងណា លោកថា វិស័យយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជានឹងប្រសើរជាងមុន បើរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌មានការប្តេជ្ញាចិត្តខ្ពស់លើយន្តការធ្វើកំណែទម្រង់នេះ។
នាយកវិទ្យាស្ថានប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជា លោកបណ្ឌិត ប៉ា ចន្ទរឿង បានសាទរចំពោះការលើកឡើងរបស់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ ដែលប្រកាសពីការប្តេជ្ញាលើកកម្ពស់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជាឡើងវិញនេះ។
ក៏ប៉ុន្តែលោកថា ការប្តេជ្ញាចិត្តនេះបានជោគជ័យទាល់តែក្រសួងបង្កើតយន្តការត្រួតពិនិត្យការជំនុំជម្រះក្តី បង្កើតឱ្យមានយន្តការចូលរួមផ្តល់មតិយោបល់ត្រឡប់ពីប្រជាពលរដ្ឋប្រកបដោយសុវត្ថិភាព និងទប់ស្កាត់ឥទ្ធិពលនយោបាយកុំឱ្យជ្រៀតជ្រែកចូលប្រព័ន្ធតុលាការផងដែរ ។
លោកថា៖ «ប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ តាមរបាយការណ៍អ្នកដែលសិក្សាស្រាវជ្រាវសន្ទស្សន៍យុត្តិធម៌នៅស្រុកខ្មែរយើងហ្នឹង គឺឥទ្ធិពលនយោបាយហ្នឹងបានលូកដៃជ្រៅក្នុងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នៅស្រុកខ្មែរយើង។ ហេតុនេះហើយ ការរក្សានូវឯករាជ្យភាពរបស់អ្នកធ្វើការនៅក្នុងវិស័យយុត្តិធម៌និងស្ថាប័នយុត្តិធម៌នេះ គឺជារឿងចាំបាច់សម្រាប់កម្ពុជា ដើម្បីធានាឱ្យបានថា ការប្រកាសជាឱឡារិករបស់រដ្ឋមន្ត្រីហ្នឹងអាចក្លាយជាការពិតបាន»។
អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន មិនអាចទាក់ទងបាន។
ប៉ុន្តែអ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក គឹម សន្តិភាព មានប្រសាសន៍ថា គ្មានច្បាប់ណាបង្គាប់ឱ្យចៅក្រមត្រូវរងឥទ្ធិពលពីអ្នកនយោបាយទេ ហើយថា បុគ្គលដែលវៀរចាកអំពីក្រមសីលធម៌ ក៏ដូចជាផ្លូវច្បាប់ គឺបុគ្គលនោះជាអ្នកទទួលខុសត្រូវដោយខ្លួនឯង។
លោកបន្តថា អ្វីដែលរដ្ឋមន្ត្រីក្រើនរំឭក គឺជាការពង្រឹងបន្ថែមនូវអ្វីដែលមន្ត្រីក្នុងវិស័យយុត្តិធម៌បានខិតខំក្នុងការពង្រឹងជំនឿទុកចិត្តរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ហើយថា វិធានការនេះនឹងត្រូវធ្វើឡើងចំពោះបុគ្គលដែលនៅតែបំពាន។
លោកថា៖ «ដោយឡែក សម្រាប់បុគ្គលដែលមិនទាន់មានស្មារតីភ្ញាក់រឭកទេ អាហ្នឹងការអនុវត្តផ្លូវច្បាប់នឹងប្រកាន់យកហើយ។ ចំពោះបុគ្គលដែលគ្មានការភ្ញាក់រឭក ឬនៅតែបន្តអនុវត្តខុសអំពីក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈរបស់ខ្លួន អាហ្នឹងឧត្តមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រម ក៏ដូចជាក្រសួងយុត្តិធម៌ តាមរយៈអធិការកិច្ច នឹងធ្វើការទៅតាមអ្វីដែលជាបទដ្ឋាននៃច្បាប់»។
ប្រធានសមាគមឯករាជ្យនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ លោក វន់ ពៅ ដែលធ្លាប់ជាប់ពន្ធនាគារ បានគាំទ្រប្រសាសន៍រដ្ឋមន្ត្រីនេះដែរ ដោយថា បច្ចុប្បន្ននេះ តំណាងកម្មករនិងមេដឹកនាំសហជីពជាច្រើនកំពុងជាប់បណ្តឹងនៅតុលាការ រួមទាំងសំណុំរឿងរបស់លោកជាង៦ឆ្នាំមកហើយ មិនត្រូវបានទម្លាក់ចោលទេ បើទោះបីអ្នកទាំងនោះគ្រាន់តែធ្វើសកម្មភាពលើកកម្ពស់សិទ្ធិការងារក៏ដោយ។
លោកថា៖ «ចាំមើលប្រធានសហជីពទាំងអស់ហ្នឹងទទួលបានយុត្តិធម៌ រួមទាំងខ្ញុំផងដែរ ទទួលបានយុត្តិធម៌! អាហ្នឹងបានយើងជឿជាក់ថា ការលើកឡើងរបស់គាត់ពិតជាមានប្រសិទ្ធភាព បានយើងជឿជាក់! ប៉ុន្តែបើរឿងអយុត្តិធម៌រាប់សែនរាប់ម៉ឺនរឿងនៅតែទទួលរងអយុត្តិធម៌ទៀត វាជារឿងដដែលៗ ជាពិសេសរឿងដីធ្លីហ្នឹង ខ្ញុំឃើញម្ចាស់ដីត្រូវបានគេចាប់ដាក់ពន្ធនាគារ រីឯអ្នករំលោភដីគេ ដូចឧកញ៉ាអីហ្នឹង គ្មានឃើញគេចាប់ផង»។
អង្គការតម្លាភាពអន្តរជាតិ ដែលមានការិយាល័យនៅទីក្រុងប៊ែរឡាំង ប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែមករា ឆ្នាំ២០២០ បានចេញផ្សាយរបាយការណ៍វាយតម្លៃមួយថា កម្ពុជានៅមានអំពើពុករលួយខ្ពស់នៅឡើយ បើធៀបនឹងប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន។
បើតាមអង្គការអន្តរជាតិមួយនេះ សន្ទស្សន៍ចំណាត់ថ្នាក់នេះធ្វើឡើងលើបណ្តាប្រទេសនិងដែនដីសរុបចំនួន១៨០ ផ្អែកលើការយល់ឃើញរបស់អ្នកឯកទេសនិងអ្នកជំនាញផ្នែកធុរកិច្ច អំពីកម្រិតនៃអំពើពុករលួយនៅក្នុងវិស័យសាធារណៈក្នុងប្រទេសនីមួយៗ ដោយប្រើប្រាស់មាត្រដ្ឋានពិន្ទុពី០ទៅ១០០ ដែល០ពិន្ទុ មានន័យថា ពុករលួយខ្លាំង ហើយ១០០ពិន្ទុ គឺស្អាតស្អំខ្លាំង។
របាយការណ៍ដដែលបន្តថា លទ្ធផលរបស់ប្រទេសកម្ពុជាបានឆ្លុះបញ្ចាំងពីភាពប្រសើរឡើងមួយចំនួន រួមមាន កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងកាត់បន្ថយអំពើពុករលួយក្នុងវិស័យឯកជន កំណែទម្រង់ការគ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុសាធារណៈតាមរយៈការពង្រឹងការកៀរគរធនធាន ការជំរុញឱ្យមានរដ្ឋាភិបាលតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិក និងលើកកម្ពស់សេវាសាធារណៈ ជាពិសេសការឆ្លើយតបទៅនឹងវិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩។
ប៉ុន្តែភាពមិនទាន់ប្រសើរ អង្គការនេះថា កម្ពុជានៅខ្វះការផ្លាស់ប្ដូរទស្សនៈយល់ឃើញជារួមរបស់អ្នកជំនាញនិងធុរជន កំណែទម្រង់រចនាសម្ព័ន្ធជុំវិញបញ្ហាអំពើពុករលួយទ្រង់ទ្រាយធំ អំពើពុករលួយផ្នែកនយោបាយ និងការពង្រឹងនីតិរដ្ឋជាដើម៕
