អ្នកសារព័ត៌មានមួយចំនួនត្អូញត្អែរពីផលវិបាកក្នុងការទទួលបានព័ត៌មាននិងបន្តរងការគំរាមកំហែងពីអាជ្ញាធរខ្លះ នៅពេលដែលពួកគេចុះប្រមូលព័ត៌មាន ជាពិសេសព័ត៌មានបែបស៊ីជម្រៅឬស៊ើបអង្កេតពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងរសើបរបស់រដ្ឋាភិបាល។
ក្នុងពិធីសម្ពោធសៀវភៅជាភាសាខ្មែរ សម្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានស៊ើបអង្កេត ដែលរៀបចំដោយសមាគមសម្ព័ន្ធអ្នកសារព័ត៌មានកម្ពុជា ហៅកាត់ថា ខេមបូចា នាព្រឹកថ្ងៃអង្គារ កញ្ញា អេងលី សាគូរ៉ា និយាយថា ក្នុងអាជីពជាអ្នកសារព័ត៌មាន Freelance រយៈពេល៨ឆ្នាំមកនេះ គាត់ធ្លាប់ផលិតព័ត៌មានបែបស៊ីជម្រៅ (ឬស៊ើបអង្កេត) បានជាច្រើនរឿង។
កញ្ញាបានបង្ហាញពីផលវិជ្ជមាននិងផលអវិជ្ជមាន នៅពេលគាត់ចុះទៅសុំសម្ភាសរកព័ត៌មានពីអាជ្ញាធរ និងអ្នកនាំពាក្យរបស់រដ្ឋាភិបាលដូច្នេះថា៖ «នៅពេលដែលខ្ញុំសុំសំឡេងពីខាងរដ្ឋាភិបាលឬពីសាលាក្រុង ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងហ្នឹង គឺពួកគាត់ច្រានទៅឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមក។ ហើយខ្ញុំក្នុងនាមជាអ្នកសារព័ត៌មាន អ្វីដែលខ្ញុំចង់បាន ខ្ញុំស្នើសុំទៅអាជ្ញាធរឬក៏ខាងរដ្ឋាភិបាល ខ្ញុំស្នើសុំឱ្យមានសំឡេងពីគាត់មក! ពីព្រោះអី? បើខ្ញុំទទួលបានសំឡេងតែម្ខាង ខ្ញុំក្នុងនាមជាអ្នកផលិតសារព័ត៌មានមួយ មិនមានតម្លាភាព»។
កញ្ញា ម៉ៃ ចរិយា ដែលជាអ្នកសារព័ត៌មាន Freelance មួយរូបទៀត រៀបរាប់ថា នៅពេលគាត់សរសេរព័ត៌មានស៊ើបអង្កេត ពាក់ព័ន្ធនឹងចំណុចរសើបរបស់រដ្ឋាភិបាលនោះ កញ្ញាបានជួបបញ្ហាប្រឈមជាច្រើនក្នុងការស្វែងរកប្រភពសម្ភាសន៍រវាងពលរដ្ឋនិងអាជ្ញាធរ។
កញ្ញាថា៖ «ប្រជាពលរដ្ឋយើងភាគច្រើន គាត់ខ្លាចមិនសូវហ៊ាននិយាយផ្តល់ព័ត៌មានទេ! សម្រាប់អាជ្ញាធរថ្នាក់ក្រោមជាតិ គឺគាត់មានការភ័យខ្លាចអ្នកសារព័ត៌មាន ពេលខ្លះគ្រាន់តែថតនៅកន្លែងខ្លោងទ្វារ ក៏គាត់មិនឱ្យថតដែរ! ហើយយើងចង់សាកសួរ គាត់អត់ហ៊ាននិយាយទៀត គាត់ពិបាក»។
និពន្ធនាយកផ្នែកអនឡាញនៃសារព័ត៌មានកោះសន្តិភាព លោកស្រី គួច ណារ៉េន និយាយថា ក្នុងបទពិសោធន៍អាជីពអ្នកសារព័ត៌មានប្រហែលជា១៥ឆ្នាំនេះ ធ្វើឱ្យគាត់ជួបបញ្ហាវិជ្ជមាននិងអវិជ្ជមានជាច្រើនក្នុងការទាក់ទងប្រភពពីប្រជាពលរដ្ឋ រដ្ឋាភិបាល អាជ្ញាធរ និងភាគីក្រុមហ៊ុន ជាដើម។
ក្នុងបទពិសោធន៍ លោកស្រីបញ្ជាក់ថា អ្វីដែលជួបបញ្ហាប្រឈមភាគច្រើន នៅពេលដែលគាត់ផលិតព័ត៌មានស៊ើបអង្កេតនិយាយពីចំណុចរសើបរបស់រដ្ឋាភិបាលនោះ មានមន្ត្រីខ្លះរើសអើងក្នុងការផ្តល់ព័ត៌មានដល់អ្នកសារព័ត៌មាន។
លោកស្រីនិយាយថា៖ «ទាក់ទងនឹងព័ត៌មានខាងក្រោម មិនសូវមានបញ្ហាទេ ដោយសារយើងមានភ្នាក់ងារនៅខេត្ត តែដោយសារបញ្ហាខ្ញុំជួបខ្លួនឯងផ្ទាល់នៅថ្នាក់ជាតិ ដោយសារអ្នកនាំពាក្យនៅស្ថាប័នមួយចំនួន ហាក់ដូចរើសអើង។ ខ្ញុំនិយាយតាមត្រង់ ឃើញគាត់ផ្តល់សម្ភាសន៍ដល់សារព័ត៌មានមួយឬពីរទេ ខ្ញុំទាក់ទងទៅគាត់ផ្ទាល់ ព្រោះរឿងខ្លះ ខ្ញុំត្រូវធ្វើខ្លួនឯងផ្ទាល់ ហើយខ្ញុំទាក់ទងទៅគាត់។ នៅពេលដែលយើងជម្រាបសួរទៅគាត់ ណែនាំខ្លួន គ្រាន់តែប្រាប់ពីស្ថាប័ន គាត់លើក គាត់ថាជាប់ប្រជុំ គាត់ចុចបិទចោល ហើយមិនមែនតែម្តងទេ គឺខ្ញុំរាប់១១ដងហើយដែលខ្ញុំតេទៅលោកជំទាវម្នាក់ហ្នឹង»។
នាយកប្រតិបត្តិសមាគមសម្ព័ន្ធអ្នកសារព័ត៌មានកម្ពុជា លោក ណុប វី មានប្រសាសន៍ថា ពិធីសម្ពោធសៀវភៅជាភាសាខ្មែរសម្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានស៊ើបអង្កេត ផ្តល់ផលប្រយោជន៍ច្រើនដល់អ្នកសារព័ត៌មានក្នុងការពង្រឹងវិជ្ជាជីវៈរបស់ខ្លួន ក្នុងការសរសេរព័ត៌មានបែបស៊ើបអង្កេតឱ្យមានតម្លាភាពដែលជាផ្នែកមួយជួយអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិផងដែរ។
លោកថា៖ «ខ្ញុំគិតថា ព័ត៌មានខ្លះត្រូវបានចែករំលែកក្នុងន័យមួយដែលធ្វើឱ្យមានបញ្ហាយល់ច្រឡំនៅក្នុងសង្គម ប្រសិនជាក្នុងនាមសារព័ត៌មានស៊ើបអង្កេត វាធ្វើឱ្យព័ត៌មានទាំងអស់នោះក្លាយទៅជាព័ត៌មានមួយដែលមានតម្លាភាព ក្រោយពេលដែលពួកគាត់អនុវត្តនូវតួនាទីក្នុងការស្វែងរកឬពន្យល់ក្នុងព័ត៌មានទាំងអស់ហ្នឹង»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងព័ត៌មាន លោក មាស សុភ័ណ្ឌ មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលបានចាត់ទុកសារព័ត៌មានជាកញ្ចក់សម្រាប់ឆ្លុះបញ្ចាំងពីទិដ្ឋភាពជាក់ស្តែងនិងជួយអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ។
តែយ៉ាងណា លោកស្នើទៅអ្នកព័ត៌មានដែលមានវិជ្ជាជីវៈ មិនត្រូវបន្ទោសអាជ្ញាធរឬមន្ត្រីអ្នកនាំពាក្យរបស់រដ្ឋាភិបាលខ្លះ ដែលមិនព្រមផ្តល់ព័ត៌មានឱ្យនោះទេ ដោយថា ព័ត៌មានខ្លះដែលពួកគាត់មិនព្រមផ្តល់ឱ្យ អាចពាក់ព័ន្ធនឹងការសម្ងាត់របស់ជាតិ ដែលច្បាប់មិនតម្រូវឱ្យបង្ហាញជាសាធារណៈនោះឡើយ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «យើងតែងតែឮបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួនដែលថា នៅពេលដែលសុំព័ត៌មានគឺពិបាកក្នុងការទទួលព័ត៌មានដែលខ្លួនចង់បាន។ យើងត្រូវចាំផងដែរថា ការទទួលបានព័ត៌មាន វាមិនមែនជាការទទួលបានគ្រប់ប្រភេទនៃព័ត៌មានដែលយើងចង់បាន ហើយត្រូវតែមាននោះទេ។ គ្រប់ប្រទេសទាំងអស់ដែលមានច្បាប់សិទ្ធិទទួលព័ត៌មាន ក៏គេមានចែងប្រភេទព័ត៌មានដែលមិនអាចផ្តល់ជូនសាធារណជនបានដែរ បានន័យថា ជាសម្ងាត់ ដែលមិនអាចលាតត្រដាងជាសាធារណៈបាន»។
អង្គការអ្នកកាសែតគ្មានព្រំដែន កាលពីពេលថ្មីៗនេះ បានបន្តផ្តល់ចំណាត់ថ្នាក់សេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជា ឆ្នាំ២០២១ ស្ថិតនៅក្នុងរូបភាពអាក្រក់ដដែល ដោយឈរនៅលេខរៀងទី១៤៤ ក្នុងចំណោម១៨០ប្រទេសនិងដែនដីនៅលើពិភពលោក។
សេរីភាពសារព័ត៌មានដែលអង្គការនេះវាយតម្លៃ បង្ហាញថា កម្ពុជាបានធ្លាក់ចុះ៣ឆ្នាំជាប់ៗគ្នាចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៧មក ពោលគឺចំណាត់ថ្នាក់លេខ១៤២ នៅឆ្នាំ២០១៨ ចំណាត់ថ្នាក់លេខ១៤៣ នៅឆ្នាំ២០១៩ និងចំណាត់ថ្នាក់លេខ១៤៤ នៅឆ្នាំ២០២០និងឆ្នាំ២០២១នេះ៕
