ពលរដ្ឋមួយក្រុមនៅស្រុកសំរោង ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ បារម្ភពីការចាប់ខ្លួននិងបាត់បង់ដីធ្លីជាលើកទី២ ខណៈតុលាការបានចេញដីកាកោះហៅពួកគេជាង១០នាក់ ឱ្យឆ្លើយបំភ្លឺពាក់ព័ន្ធបញ្ហាជម្លោះដីធ្លីនេះនៅដើមខែក្រោយ។
លោក ម៉ៃ ពេក រស់នៅភូមិត្រពាំងវែង ឃុំកូនក្រៀល ស្រុកសំរោង ប្រាប់ វីអូឌី នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ថា ដីទំហំ១ ១៤៩ហិកតា របស់ប្រជាពលរដ្ឋ២៩៣គ្រួសារ នៅភូមិចំនួន៥ ក្នុងឃុំសំរោង និងឃុំកូនក្រៀល ស្រុកសំរោង ចាប់ផ្តើមមានជម្លោះជាមួយក្រុមហ៊ុនឯកជនមួយឈ្មោះ «សានហ៊ាង» កាលពីដើមឆ្នាំ២០២១នេះ ក្រោយពីក្រុមហ៊ុនស្ករអំពៅបានដកចេញទៅវិញ។
លោកបន្តថា កាលពីពេលថ្មីៗនេះ សាលាដំបូងខេត្តឧត្ដរមានជ័យបានកោះហៅពលរដ្ឋចំនួន១១នាក់ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធរឿងជម្លោះដីធ្លីជាមួយក្រុមហ៊ុន «សានហ៊ាង» ឱ្យចូលខ្លួនឆ្លើយបំភ្លឺចំពោះមុខតុលាការនៅថ្ងៃទី១ និងទី២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១ ក្រោមការចោទប្រកាន់ថា ពួកគេក្លែងបន្លំឯកសាររំលោភយកដីរបស់ក្រុមហ៊ុន។
លោក ម៉ៃ ពេក បន្តថា រូបលោកនិងប្រជាពលរដ្ឋ១០នាក់ផ្សេងទៀតនឹងចូលទៅបំភ្លឺតាមការកោះហៅរបស់តុលាការ ខណៈពួកគាត់មិនបានធ្វើខុសដូចការចោទប្រកាន់ឡើយ។ លោកបន្ថែមថា អ្នកភូមិបានចូលទៅអាស្រ័យផលលើដីកំពុងមានជម្លោះនោះតាំងពីឆ្នាំ១៩៧៩ជាបន្តបន្ទាប់រហូតមក ប៉ុន្តែនៅឆ្នាំ២០០៧ ក្រុមហ៊ុនស្ករអំពៅដែលទទួលបានសិទ្ធិវិនិយោគពីរដ្ឋាភិបាលដើម្បីដាំអំពៅនៅខេត្តឧត្ដរមានជ័យ បានរំលោភយកនិងដេញពួកគាត់មិនឱ្យចូលអាស្រ័យផលលើដីរបស់ខ្លួន ដោយមិនបានដោះស្រាយសំណងផលប៉ះពាល់ជូនពលរដ្ឋឡើយ។
មើតាមលោក ម៉ៃ ពេក នៅឆ្នាំ២០១៤ ក្រុមហ៊ុនស្ករអំពៅបានក្ស័យធននិងបានដកអាជ្ញាបណ្ណវិញ ហើយថា ក្រោយពីក្រុមហ៊ុនមួយនេះដកចេញ ប្រជាពលរដ្ឋបានចូលទៅអាស្រ័យផលលើដីរបស់ខ្លួនវិញជាលើកទី២។ ប៉ុន្តែលោកថា អាជ្ញាធរ មិនបានប្រគល់ដីនោះជូនអ្នកភូមិវិញទេ បែរជាប្រគល់ទៅឱ្យក្រុមហ៊ុន សាន ហ៊ាង បន្តអភិវឌ្ឍន៍ ដែលបង្កឱ្យប្រជាពលរដ្ឋមានជម្លោះដីធ្លីជាមួយក្រុមហ៊ុននេះបន្តទៀត។
លោកបន្ថែមថា៖ «ប្រជាពលរដ្ឋខ្ញុំ ពួកគេគាំទ្រខ្ញុំ ឱ្យតែខ្ញុំទៅឡើងឆ្លើយបំភ្លឺ គឺពួកគាត់ទៅដែរ ពីព្រោះគេខ្លាចខ្ញុំចាញ់សម្លុតគេ។ គិតទៅ ខ្ញុំបារម្ភដែរ មិនមែនមិនបារម្ភទេ ប៉ុន្តែដំណាក់កាលនេះហើយ បើគេថាចាប់ក៏មិនដឹងធ្វើម៉េច ប៉ុន្តែយើងក៏ត្រូវតស៊ូដែរ បើតស៊ូមិនបានទេ មានតែទ្រាំ»។
ពលរដ្ឋម្នាក់ទៀតអ្នកស្រី រ័ត្ន សុភាព ដែលជាប់បណ្តឹងនៅតុលាការដែរនោះ បាននិយាយថា ករណីតុលាការកោះហៅពួកគាត់ឱ្យឆ្លើយបំភ្លឺនេះ ជារឿងអយុត្តិធម៌មួយ ដោយថា ពួកគាត់ត្រូវបានក្រុមហ៊ុនរំលោភយកដីធ្លីហើយ និងត្រូវបានតុលាការកោះហៅថែមទៀត។
ពលរដ្ឋរូបនេះឱ្យដឹងថា កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែសីហា នាយខណ្ឌរដ្ឋបាលព្រៃឈើខេត្ត អមដោយកម្លាំងទាហានប្រដាប់ដោយកាំភ្លើង និងសន្តិសុខរបស់ក្រុមហ៊ុនសានហ៊ាងប្រមាណ១០នាក់ បានចុះចាប់ពលរដ្ឋ៤នាក់កំពុងធ្វើរោងចាំស្រែទាំងគ្មានដីកាយកទៅឃុំនៅរដ្ឋបាលព្រៃឈើខេត្តនេះ ប៉ុន្តែត្រូវបានអ្នកភូមិរាប់រយនាក់ចូលទៅរំដោះយកបានមកវិញនៅម៉ោងប្រមាណ៨យប់ថ្ងៃដដែល។
អ្នកស្រី រ័ត្ន សុភាព អះអាងថា ក្នុងប្រតិបត្តិការចុះចាប់ពលរដ្ឋនោះ ក្រុមសមត្ថកិច្ចបានប្រើហិង្សានិងប្រើកាំភ្លើងគំរាមបាញ់ប្រជាពលរដ្ឋមិនឱ្យតវ៉ា មិនឱ្យថតរូប និងបានដកហូតទូរសព្ទរបស់ប្រជាពលរដ្ឋអស់៣គ្រឿងថែមទៀត។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖ «ពលរដ្ឋពួកគាត់ចាប់ហ្នឹង គឺពួកគាត់ទាត់មួយជើងហើយដួល ដួលលុតជង្គង់ហើយ យកជើងទៅជាន់កគាត់ភ្ជុចនឹងដី ហើយទាញដៃធ្វើស្លាបសេកដាក់គាត់ទៀត។ ហើយអ្នកធ្វើស្រែជិតហ្នឹងឃើញរកមក ពេលរត់មកទាហានយកកាំភ្លើងមកភ្ជង់អ្នកថតហ្នឹងមិនឱ្យថត គាត់រត់មកហ្នឹងដើម្បីថត ពីព្រោះឃើញសកម្មភាពវាហួសពេក។ អ៊ីចឹងគាត់ធ្វើនេះ វាហួសហេតុពេកមកលើប្រជាពលរដ្ឋ»។
នាយរដ្ឋបាលព្រៃឈើខេត្តឧត្ដរមានជ័យ លោក អ៊ឹម សៅវរិទ្ធ មានប្រសាសន៍ថា ករណីលោកបញ្ជាកម្លាំងទៅចាប់ពលរដ្ឋ៤នាក់នោះ ដោយសារពួកគេបានរុករានដីរដ្ឋខុសច្បាប់។ លោកក៏បានច្រានចោលចំពោះការចោទប្រកាន់ដែលថា សមត្ថកិច្ចប្រើប្រាស់កាំភ្លើងទៅគំរាមកំហែងប្រជាពលរដ្ឋ។
នៅពេលដែលសួរថាតើរដ្ឋបាលព្រៃឈើជាអ្នកប្តឹងពលរដ្ឋជាង១០នាក់ឬយ៉ាងណានោះ លោកបានបដិសេធឆ្លើយតប។
លោកបន្ថែមថា៖ «យើងចាប់ពួកគាត់ ដោយសារមូលហេតុពួកគាត់ទៅទន្ទ្រានយកដីរដ្ឋ។ ទន្ទ្រានយកដីឯកជនរបស់រដ្ឋដែលមានប្លង់រឹង»។
អភិបាលខេត្តឧត្ដរមានជ័យ លោក ប៉ែន កុសល មានប្រសាសន៍ថា ជុំវិញជម្លោះដីធ្លីរវាងក្រុមហ៊ុន សាន ហ៊ាង និងប្រជាពលរដ្ឋនេះ លោកបង្កើតគណៈកម្មការមួយចុះស្រាវជ្រាវនិងស៊ើបអង្កេតរកឯកសារពាក់ព័ន្ធ ដើម្បីឈានទៅរកការដោះស្រាយបញ្ចប់។ លោកថា គណៈកម្មការនេះស្រាវជ្រាវបានលទ្ធផលខ្លះហើយ ហើយអាជ្ញាធរគ្រោងប្រជុំសម្រេចនៅពេលខាងមុនឆាប់ៗនេះ។
លោកបន្ថែមថា៖ «ខ្ញុំបានរៀបចំគណៈកម្មការមួយឱ្យចុះពិនិត្យ ថាតើបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋមានអ្វីខ្លះសម្អាង! ហើយខាងក្រុមហ៊ុនគេមានអីសម្អាង សំខាន់តឹកតាំងឬភស្តុតាងអីខ្លះ អាហ្នឹងបានយើងអាចដោះស្រាយបាន»។
វីអូឌី មិនអាចរកការឆ្លើយតបពីតំណាងក្រុមហ៊ុន សាន ហ៊ាង បានទេ នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ។
កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១ ក្រសួងកសិកម្ម បានសម្រេចអនុញ្ញាតឱ្យក្រុមហ៊ុន «សាន ហ៊ាង (កម្ពុជា) អាហរ័ណ នីហរ័ណ ឯ.ក» ធ្វើការឈូសឆាយនិងប្រមូលផលអនុផលព្រៃឈើក្នុងអនុតំបន់២ និងឈូសឆាយផ្ទៃដីទំហំ១ ៥០០ហិកតា ស្ថិតក្នុងស្រុកសំរោង ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ។
មន្រ្តីការពារសិទ្ធិមនុស្សសមាគមអាដហុកប្រចាំខេត្តឧត្ដរមានជ័យ លោក ស្រី ណារ៉េន មានប្រសាសន៍ថា ប្រសិនបើអាជ្ញាធរបានប្រើប្រាស់កម្លាំងទាហាននិងប្រើប្រាស់អាវុធទៅគំរាមលើប្រជាពលរដ្ឋដែលកំពុងមានសកម្មភាពលើដីដែលពួកគេធ្លាប់បានអាស្រ័យផលយូរឆ្នាំ ដូចការលើកឡើងមែននោះ វាគឺជាទង្វើខុសច្បាស់និងរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស។
មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះបានស្នើដល់អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធឱ្យដោះស្រាយជូនពលរដ្ឋតាមសន្តិវិធី ជាជាងប្រើប្រាស់អាវុធទៅគំរាមកំហែងនិងចាប់ពលរដ្ឋដាក់ពន្ធនាគារ ដែលធ្វើឱ្យពលរដ្ឋខ្លួនឯងកាន់តែជួបផលលំបាក។
លោកបន្ថែមថា ដីដែលប្រជាពលរដ្ឋចូលទៅអាស្រ័យផលនោះ ជាអតីតដីរបស់ក្រុមហ៊ុន អង្គរ ស៊ូហ្គឺ (Angkor Sugar)។ លោកថា ក្រុមហ៊ុនមួយនេះធ្លាប់ទទួលបានដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចពីរដ្ឋាភិបាលនៅខេត្តឧត្ដរមានជ័យ ដើម្បីដាំអំពៅ ប៉ុន្តែបានបញ្ចប់ទៅវិញនៅឆ្នាំ២០១៥។
បើតាមលោក ស្រី ណារ៉េន ក្រោយក្រុមហ៊ុនមួយនេះបញ្ចប់ទៅវិញ ប្រជាពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់ហើយមិនទាន់ទទួលបានសំណង បានចូលទៅអាស្រ័យផលលើដីពួកគេវិញ ដែលបណ្តាលឱ្យមានការចោទប្រកាន់ថា ពលរដ្ឋបានចូលទៅឈូសឆាយដីព្រៃរបស់រដ្ឋខុសច្បាប់។ បញ្ហានេះ លោកជំរុញទៅអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធត្រូវដោះស្រាយជូនពលរដ្ឋជាជាងចាត់វិធានការច្បាប់ទៅលើពួកគាត់។
លោកបន្ថែមថា៖ «ប្រជាពលរដ្ឋគាត់បានធ្វើ គាត់បានបង្កបង្កើនផលហើយ អ៊ីចឹងឱកាសឱ្យពួកគាត់បានទទួលផលហ្នឹងសិនទៅ ហើយធ្វើការដោះស្រាយគ្នាតាមសន្តិវិធីដោយអហិង្សា ហើយអញ្ជើញពួកគាត់មកដោះស្រាយទៅជាការល្អដែរ ពីព្រោះប្រជាពលរដ្ឋហ្នឹងគាត់អត់មានអាវុធអីទៅតតាំងជាមួយអាជ្ញាធរហ្នឹងទេ។ ខ្ញុំគិតថា ការធ្វើអ៊ីចឹងវាជាការល្អជាង ជាជាងយើងប្រើអំពើហិង្សាទៅលើពួកគាត់ដែលជាទង្វើខុស»។
បើតាមលោក ស្រី ណារ៉េន គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍របស់ក្រុមហ៊ុន សាន ហ៊ាង នេះបានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ប្រជាពលរដ្ឋចំនួន២ស្រុកនៃខេត្តឧត្ដរមានជ័យ តាមការប៉ាន់ប្រមាណរបស់លោកគឺមានប្រជាពលរដ្ឋខ្ទង់ពាន់គ្រួសារបានរងផលប៉ះពាល់ពីគម្រោងមួយនេះ៕
