មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់សាលាដំបូងខេត្តកំពង់ធំ ឱ្យដឹងថា សមត្ថកិច្ចកំពុងស្រាវជ្រាវនិងកសាងសំណុំរឿងអ្នកជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការឈូសឆាយដីគម្របព្រៃឈើឆ្នាំ២០០២ ស្ថិតក្នុងស្រុកស្ទោង ខេត្តកំពង់ធំ ដើម្បីបញ្ជូនទៅតុលាការ។
ព្រះរាជអាជ្ញារង និងជាអ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងខេត្តកំពង់ធំ លោក សាយ វាសនា ប្រាប់ វីអូឌី នៅថ្ងៃពុធនេះថា កាលពីម្សិលមិញ លោកបានដឹកនាំកម្លាំងសមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធចុះឃាត់គ្រឿងចក្រចំនួន៥គ្រឿងរបស់ក្រុមហ៊ុន«គ្រួសារសុខសាន្ត» ដែលបាននិងកំពុងធ្វើសកម្មភាពឈូសឆាយដីគម្របព្រៃឈើឆ្នាំ២០០២ អស់ជាង១៧ហិកតា។ លោកថា ករណីនេះ សមត្ថកិច្ចកំពុងកសាងសំណុំរឿងបញ្ជូនទៅតុលាការ និងស្រាវជ្រាវរកអ្នកពាក់ព័ន្ធផ្សេង ដើម្បីចាត់វិធានការទៅតាមច្បាប់។
បើតាមអ្នកនាំពាក្យរូបនេះ គ្រឿងចក្រចំនួន៥គ្រឿងដែលប្រើសម្រាប់ឈូសឆាយដីព្រៃខុសច្បាប់នោះ ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចយកទៅរក្សាទុកនៅរដ្ឋបាលព្រៃឈើស្រុកស្ទោង ខណៈអ្នកបើកបរគ្រឿងចក្របានរត់គេចខ្លួនអស់។
លោកបន្ថែមថា៖ «កាលណាគេកសាងសំណុំរឿងហើយ គឺគេឈានដល់ការស្រាវជ្រាវរកជនល្មើសដែលពាក់ព័ន្ធ។ បើគាត់ប្រព្រឹត្តបទល្មើសហើយ យើងអាចកំណត់អត្តសញ្ញាណ ដើម្បីចាត់វិធានការច្បាប់តឹងរ៉ឹងហើយ»។
អភិបាលខេត្តកំពង់ធំ លោក សុខ លូ សុំមិនធ្វើអធិប្បាយលើរឿងនេះ ដោយសារលោកមិនទាន់ទទួលបានព័ត៌មាននេះច្បាស់លាស់នៅឡើយ។
វីអូឌី មិនទាន់អាចរកការបកស្រាយពីភាគីក្រុមហ៊ុនបានទេនៅថ្ងៃពុធនេះ។
មន្រ្តីពង្រឹងសិទ្ធិអំណាចសហគមន៍ នៃសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លោក ប៉ែន ប៊ុណ្ណារ៍ ដែលបានស្រាវជ្រាវករណីនេះ មានប្រសាសន៍ថា ក្រុមហ៊ុន«គ្រួសារសុខសាន្ត»ហ៊ានធ្វើសកម្មភាពឈូសឆាយដីគម្របព្រៃឈើនោះ ដោយសម្អាងលើលិខិតទិញលក់ដែលមានការចុះហត្ថលេខាដោយអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធមួយចំនួនទាំងខុសច្បាប់។
លោកយល់ថា ការដែលមន្ត្រីតុលាការខេត្តកំពង់ធំ ដឹកនាំកម្លាំងចុះទប់ស្កាត់ឈូសឆាយដីគម្របព្រៃឈើនេះ ជាគំរូល្អមួយសម្រាប់ខេត្តផ្សេងទៀត។ លោកថា បច្ចុប្បន្ន ដីតំបន់ការពារ ដីបឹង ដីភ្នំ សឹងតែគ្រប់ខេត្ត គឺមានម្ចាស់កាន់កាប់ដែលមានលិខិតទិញលក់ដោយខុសច្បាប់ ហើយអ្នកដែលហ៊ានឈូសឆាសនិងកាន់កាប់តំបន់ការពារទាំងនោះ ភាគច្រើនជាអ្នកមានលុយមានអំណាច ដែលបានគប់គិតប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយជាមួយអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធមួយចំនួនដើម្បីធ្វើលិខិតទិញលក់។
លោក ប៉ែន ប៊ុណ្ណារ៍ លើកឡើងថា៖ «អ្នកដែលពាក់ព័ន្ធជាមួយការក្លែងបន្លំឯកសារសាធារណៈទាំងអស់នេះ នឹងទទួលទោសបទឧក្រិដ្ឋថែមទៀត។ យើងឃើញថា នៅទូទាំងប្រទេសយើងមានករណីនេះច្រើនណាស់។ អ៊ីចឹង ខ្ញុំសង្ឃឹមថា ករណីនៅកំពង់ធំជាគំរូមួយឱ្យខេត្តផ្សេងៗទៀតយកគំរូតាម ដើម្បីបង្ក្រាបនិងដកហូតយកដីរបស់រដ្ឋមកវិញ មានដីភ្នំ ដីបឹង និងដីផ្សេងៗទៀត យកមកទុកជាសម្បត្តិរដ្ឋវិញ។ ហើយជនដែលពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ត្រូវតែប្រឈមមុខជាមួយផ្លូវច្បាប់»។
កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ២០២១ ក្រសួងបរិស្ថាន បានណែនាំទៅអភិបាលរាជធានី-ខេត្តទាំងអស់ត្រូវបញ្ឈប់ជាបន្ទាន់ និងត្រូវធ្វើមោឃភាពចោលរាល់ការចុះហត្ថលេខាឬការបញ្ជាក់ការកាន់កាប់ដីក្នុងតំបន់ការពារ រួមទាំងតំបន់របៀងអភិរក្សជីវចម្រុះ។
ការណែនាំរបស់ក្រសួងនេះ ធ្វើឡើងក្រោយពីក្រសួងរកឃើញថា រដ្ឋបាលឃុំ-សង្កាត់មួយចំនួននៅតែបន្តចុះហត្ថលេខាបញ្ជាក់ការទទួលស្គាល់នៅលើលិខិតផ្ទេរសិទ្ធិ ពាក្យស្នើសុំកាន់កាប់និងការប្រើប្រាស់ដីធ្លី លិខិតទិញលក់ដីរដ្ឋ ដើម្បីធ្វើជាកម្មសិទ្ធិ ស្ថិតក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិ និងរបៀងអភិរក្សជីវចម្រុះទាំងខុសច្បាប់។
ក្រសួងថា តំបន់ការពារធម្មជាតិនៅទូទាំង១១ខេត្ត មានចំនួនជាង៧០កន្លែង បាននិងកំពុងរងការកាប់ទន្ទ្រានធ្វើជាកម្មសិទ្ធិ ហើយមានការចុះហត្ថលេខាបញ្ជាក់ការទទួលស្គាល់លិខិតផ្ទេរសិទ្ធិការកាន់កាប់ពីរដ្ឋបាលឃុំសង្កាត់ទាំងខុសច្បាប់៕