ប្រមុខការទូតអាមេរិកជំរុញរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបើកឡើងវិញនូវលំហប្រជាធិបតេយ្យ នយោបាយ និងសិទ្ធិមនុស្ស មុនការបោះឆ្នោតចូលមកដល់ រីឯរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាវិញស្នើឱ្យអាមេរិកលុបចោលបំណុលពីសម័យសង្គ្រាមក្នុងរបប លន់ណុល សរុបទាំងការទាំងដើមជិត៧០០លានដុល្លារ។
ការស្នើទៅវិញទៅមករវាងសហរដ្ឋអាមេរិកនិងប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានេះ ធ្វើឡើងអំឡុងពេលជំនួបរវាងអនុរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក លោកស្រី Wendy Sherman ជាមួយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃទី១ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១ នៅរាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីពង្រឹងទំនាក់ទំនងកិច្ចការបរទេសនៃប្រទេសទាំងពីរ។
ក្រោយបិទបញ្ចប់ជំនួប ក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកបានចេញសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានថា តំណាងរបស់ខ្លួនគឺលោកស្រី Wendy Sherman បានរំឭករដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាពីតួនាទីដ៏សំខាន់របស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលបានជួយសម្រុះសម្រួលឱ្យមានកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១ ដែលបានបញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិលនៅកម្ពុជា។
បន្ថែមពីនេះ អាមេរិកសង្កត់ធ្ងន់សំខាន់លើបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនិងការការពារសេរីភាពជាមូលដ្ឋាន ដែលអាមេរិកចាត់ទុកថា ជាកត្តាចាំបាច់សម្រាប់ទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី និងទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាគោរពតាមការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួនផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សជាអន្តរជាតិនិងនៅក្នុងប្រទេស ដោយរួមទាំងការប្តេជ្ញាចិត្តដូចមានចែងនៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ខ្លួន។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានដដែលបន្តថា៖ «អំពាវនាវឱ្យអាជ្ញាធរ [កម្ពុជា] ទម្លាក់ចោលជាបន្ទាន់នូវការចោទប្រកាន់ដែលមានហេតុផលនយោបាយ ប្រឆាំងនឹងសមាជិកនៃគណបក្សប្រឆាំង អ្នកសារព័ត៌មាន និងសកម្មជននានា [ខណៈអតីតមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា កំពុងជាប់បណ្តឹងនៅតុលាការនៅឡើយ]»។
ក្រៅពីនេះ ភាគីអាមេរិកក៏បានទទូចផងដែរឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបើកឡើងវិញនូវលំហនយោបាយនិងលំហសម្រាប់ពលរដ្ឋធ្វើសកម្មភាពនៅមុនការបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់ នៅឆ្នាំ២០២២ និងការបោះឆ្នោតជាតិ ឆ្នាំ២០២៣។
ចំណែកលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានគូសបញ្ជាក់នៅលើហ្វេសប៊ុករបស់លោកថា តាមរយៈជំនួបនេះ ភាគីកម្ពុជាបានផ្តាំស្នើទៅប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក Joe Biden ពិនិត្យពិចារណាដោះស្រាយបំណុលដែលកម្ពុជាជំពាក់សហរដ្ឋអាមេរិក តាមវិធីទ្វេភាគីតាមជម្រើសដែលអាចធ្វើទៅបាន។
បើតាមនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា វិធីដោះស្រាយបំណុលនោះ ទី១ អនុញ្ញាតឱ្យកម្ពុជាសងប្រាក់បំណុលនេះតាមកម្មវិធីសងឡើងវិញបន្តិចម្ដងៗ ទី២ សងបំណុលតាមកម្មវិធីដែលមានការប្រាក់មិនលើសពី១ភាគរយ និងទី៣ បំណុលដែលកម្ពុជាជំពាក់សហរដ្ឋអាមេរិក គឺសំណងចំនួន ៧០% ត្រូវបង្វិលមកធ្វើជាជំនួយដល់កម្ពុជាវិញទៅលើវិស័យអប់រំ វិស័យវប្បធម៌ វិស័យដោះមីន និងយុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះ ជាដើម។
លើសពីនេះ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជារូបនេះក៏បានស្នើសហរដ្ឋអាមេរិកឱ្យពិនិត្យឡើងវិញនូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើការបញ្ជូនជនជាតិខ្មែរពីសហរដ្ឋអាមេរិកមកកម្ពុជាវិញ នៅពេលពួកគេប្រព្រឹត្តកំហុសអ្វីមួយ។
ប្រធានផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សនៅសមាគមអាដហុក លោក នី សុខា យល់ឃើញថា ជំនួបនេះជាការស្វែងយល់ពីគ្នាទៅវិញទៅមក ដើម្បីឈានទៅរកការដោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយដែលបានជាប់គាំងច្រើនឆ្នាំមកនេះ។
ប៉ុន្តែលោកថា ទៅថ្ងៃអនាគត ស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនឹងមិនប្រសើរឡើងទេ បើបក្សកាន់អំណាចមិនបានត្រៀមខ្លួនប្រកួតជាមួយអតីតដៃគូ ដោយឈរលើប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតមួយដែលមានលក្ខណៈសេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ តាមគន្លងប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញទេនោះ។
លោកបន្តថា៖ «ខ្ញុំគិតថា អ្វីដែលជារឿងសំខាន់ គឺឆន្ទៈរបស់រដ្ឋាភិបាល ពិសេសគណបក្សកាន់អំណាចបច្ចុប្បន្នទេ ថាតើលោកមានឆន្ទៈដោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយ បញ្ហាវិបត្តិសិទ្ធិមនុស្ស បញ្ហាវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចនៅកម្ពុជាយើងហ្នឹងឬក៏អត់! ពីព្រោះថា កូនសោរនៅលើគណបក្សកាន់អំណាចទេ»។
សាស្ត្រាចារ្យវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា កត់សម្គាល់ថា ជំនួបរវាងថ្នាក់ដឹកនាំកម្ពុជាជាមួយមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់សហរដ្ឋអាមេរិកនេះ ជាសញ្ញាវិជ្ជមាន បើរដ្ឋាភិបាលទទួលយកលក្ខខណ្ឌរបស់អាមេរិក ដោយបើកឡើងវិញនូវលំហប្រជាធិបតេយ្យ។
ប៉ុន្តែលោកបារម្ភថា ការទាមទារឱ្យលុបចោលបំណុលសម័យសង្គ្រាមនឹងមិនជោគជ័យ បើកម្ពុជាមិនបានបង្ហាញជំហរជាក់លាក់អាចឱ្យអាមេរិកជឿទុកចិត្តបាន នូវនយោបាយអព្យាក្រឹត្យរបស់ខ្លួន រួមទាំងមិនបានធ្វើឱ្យប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យដំណើរការទៅបាន ដូចមានចែងក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសនោះ។
លោកថា៖ «បើសិនជាមិនឆ្លើយតបទៅនឹងយន្តការហ្នឹងច្បាស់ទេ សហរដ្ឋអាមេរិកអាចមានចរន្តផ្សេងទៀត ដែលសភាអាមេរិកបានស្នើច្បាប់ពីរដងមកហើយ។ ខ្ញុំគិតថា យន្តការនេះវាអាចកើតឡើងទៀត ដែលបានជាប់គាំងនៅព្រឹទ្ធសភា តែឥលូវព្រឹទ្ធសភា [អាមេរិក] នៅសហរដ្ឋអាមេរិក វាមានសំឡេងស្មើគ្នា ហើយការសម្រេចទៅលើអនុប្រធានាធិបតីខាងប្រជាធិបតេយ្យ ហើយចំណុចហ្នឹងមួយជាបញ្ហាប្រឈមធំដែលយើងអាចមើលឃើញថា ប្រជាធិបតេយ្យសម័យលោក ចូ បៃឌិន នេះអាចរីកលូតលាស់ជាងលោក ដូណាល់ ត្រាំ»។
យ៉ាងណា ក្រៅពីជួបជាមួយក្រុមមេដឹកនាំបក្សកាន់អំណាច អនុរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកក៏បានជួបតំណាងអង្គការសង្គមស៊ីវិល រួមទាំងអតីតមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំង លោក កឹម សុខា ដោយជំនួបនោះ លោកស្រីថា ដើម្បីពិភាក្សាលើបញ្ហាដ៏មានសារៈសំខាន់ក្នុងការធានាឱ្យប្រទេសកម្ពុជាមានអនាគតមួយដែលមានសន្តិភាព វិបុលភាព អធិបតេយ្យភាព និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ៕
អត្ថបទទាក់ទង
