គម្រោងវិនិយោគកំពង់ផែ និងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសនៅក្នុងខេត្តកំពត របស់ក្រុមហ៊ុនអតីតសមាជិកព្រឹទ្ធសភាមួយរូប នៅតែបន្តតាមការគ្រោងទុក បើទោះជាគម្រោងនេះត្រូវបានសហគមន៍អះអាងថា នៅមានវិវាទពាក់ព័ន្ធការលុបសមុទ្រ ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ជីវភាពរស់នៅរបស់ពួកគាត់ក្តី។
របាយការណ៍វិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុន ជីងគ័រ ដែល វីអូឌី ទទួលបានកាលពីពេលថ្មីៗនេះ បង្ហាញថា គិតចាប់ពីឆ្នាំ២០១២ រហូតដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន ទាំងក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា និងទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្រ្តី បានអនុញ្ញាតឱ្យក្រុមហ៊ុន ជីងគ័រ វិនិយោគលើទីតាំងដែលកំពុងមានវិវាទជាមួយសហគមន៍នេសាទចំនួន២ នៅក្នុងខេត្តកំពត។
របាយការណ៍ដដែលនោះបញ្ជាក់ថា អ្នកស្រី កែវ ម៉ាលី ជាអតីតសមាជិកព្រឹទ្ធសភាមកពីគណបក្សគ្រប់គ្រងអំណាច ជាម្ចាស់ក្រុមហ៊ុន ជីងគ័រ ទទួលបានសិទ្ធិចាក់ដីលុបសមុទ្រចំនួន៦៤០ហិកតា។ ប៉ុន្តែរបាយការណ៍នៅក្នុងឧបសម្ព័ន្ធដាច់ដោយឡែកមួយផ្សេងទៀតដែលបានភ្ជាប់ជាមួយនឹងសំណើទៅក្រសួងរៀបចំដែនដី កាលពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០ បានបង្ហាញថា ក្រុមហ៊ុនមួយនេះបានស្នើចាក់ដីលុបឆ្នេរសមុទ្រនៅ«ប្លុកអេ» និង «ប្លុកប៊ី» ចំនួន១ពាន់ហិកតា។ តួលេខនេះ មិនទាន់រាប់បញ្ចូលផ្ទៃដីដែលក្រុមហ៊ុនកំពុងកាន់កាប់ចំនួន៣០ហិកតា និងការវិនិយោគរោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវខ្នាតអន្តរជាតិ នៅឡើយទេ។
តំណាងក្រុមហ៊ុន ជីងគ័រ (Ching Kor) និងជាជំនួយការផ្ទាល់របស់លោកស្រី កែវ ម៉ាលី អតីតម្ចាស់ក្រុមហ៊ុននេះ គឺលោក ស៊ឹម សុភា មានប្រសាសន៍នៅថ្ងៃទី១០ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២១នេះថា បើទោះជាលោកស្រី កែវ ម៉ាលី បានទទួលមរណភាពកាលពីខែតុលា ឆ្នាំ២០២០ និងស្របពេលដែលក្រុមហ៊ុនមានភាពស្ងៀមស្ងាត់ក្នុងគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍នេះ ប៉ុន្តែមិនមែនមានន័យថា ក្រុមហ៊ុនបោះបង់ចោលការវិនិយោគរបស់ខ្លួននៅខេត្តកំពតនេះទេ។
លោកបន្ថែមថា ក្នុងដំណាក់កាលនេះ ខាងក្រុមហ៊ុនកំពុងសិក្សាពីផលប៉ះពាល់បរិស្ថានឱ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយជាមុនសិន។
លោក ស៊ឹម សុភា បញ្ជាក់ថា៖ «ដូចជាមិនមានការមិនពេញចិត្តពីប្រជាពលរដ្ឋអីទេ។ ប្រសិនបើមានការតវ៉ាពីប្រជាពលរដ្ឋ អាហ្នឹងខ្ញុំអត់ដឹងទេ មានតែថ្នាក់លើទេដែលជាអ្នកដោះស្រាយ»។
ពាក់ព័ន្ធនឹងផែនការវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុន ជីងគ័រ អ្នកស្រី កែវ ម៉ាលី កាលនៅមានជីវិត ធ្លាប់អះអាងថា នឹងប្រើប្រាស់តំបន់នេះឱ្យប្រែក្លាយទៅជាគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ «មហាសមុទ្រទេសចរណ៍កំពត» ដូចជា សាងសង់កំពង់ផែ មណ្ឌលលំហែកាយ ខុនដូ និងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស ជាដើម។ តាមរយៈគម្រោងនេះ ក្រុមហ៊ុនត្រូវចំណាយដើមទុនក្នុងការវិនិយោគចំនួន១ ៥០០លានដុល្លារអាមេរិក ក្នុងរយៈពេល៥០ឆ្នាំ។
រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងកសិកម្ម លោក វេង សាខុន ធ្លាប់បានបញ្ជាក់នាពេលកន្លងមកថា អង្គភាពរបស់លោកមិនមានមធ្យោបាយណាមួយដើម្បីទប់ស្កាត់ការអភិវឌ្ឍនេះទេ។ លោកបន្ថែមថា លោកអាចមានសិទ្ធិត្រឹមឯកភាពប៉ុណ្ណោះ។
ចំណែករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ លោក ជា សុផារ៉ា ធ្លាប់បានបដិសេធក្នុងការអត្ថាធិប្បាយជុំវិញបញ្ហានេះ។
ប្រធានសហគមន៍ព្រែកត្នោត ខេត្តកំពត លោក អ៊ុក សុវណ្ណារិទ្ធិ លើកឡើងនៅថ្ងៃទី១១ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២១នេះថា ក្រោយពីអ្នកស្រី កែវ ម៉ាលី បានទទួលមរណភាពទៅ ផែនការថានឹងលុបសមុទ្រក្រោមហេតុផលវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុន ជីងគ័រ នេះ ដូចមិនមានសកម្មភាពអ្វីទេ។ លោកបន្ថែមថា ប្រសិនបើគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍នេះពិតជាត្រូវអសារបង់មែន នោះជាសំណាងរបស់ប្រជាពលដ្ឋនៅក្នុងសហគមន៍ដែលរស់ពឹងលើផលនេសាទតែម្តង។
លោកបន្តថា៖ «គាត់ [ពលរដ្ឋ] យកលុយគេ ដូចថាបង់រម្លស់តាមរយៈធនាគារអីជាដើម ដូចយកលុយធ្វើផ្ទះ។ ដល់អ៊ីចឹងទៅ គាត់អាចរកលុយបង់រម្លស់ធនាគារបាន អាចរកលុយឱ្យកូនទៅរៀនបាន អាចផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពគ្រួសារបាន។ ខ្ញុំគិតថា វាអត់មានបញ្ហាអីទេ បើសិននៅតំបន់ហ្នឹងអត់មានការអភិវឌ្ឍ»។
លោក អ៊ុក សុវណ្ណារិទ្ធិ អះអាងថា ប្រសិនបើគម្រោងវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុនដំណើរការ នឹងបណ្តាលឱ្យពលរដ្ឋជាង១ ០០០គ្រួសារ នៅក្នុងសហគមន៍ចំនួន២ រួមមាន «សហគមន៍ព្រែកត្នោត» និង «សហគមន៍ត្រពាំងរពៅ» ស្ថិតនៅក្នុងស្រុកទឹកឈូ ខេត្តកំពត នឹងត្រូវរងផលប៉ះពាល់ដោយផ្ទាល់ និងរាប់ពាន់គ្រួសារផ្សេងទៀតត្រូវរងផលប៉ះពាល់ដោយប្រយោល។
បើតាមប្រធានសហគមន៍រូបនេះ ផ្ទៃទឹកសរុបដែលប្រជាពលរដ្ឋតែងទទួលផលនេសាទប្រចាំថ្ងៃនៅតំបន់នោះ មានទំហំជាង២ ៤០០ហិកតា។
មេឃុំព្រែកត្នោត លោក គង់ ប៊ុនរៀ មានប្រសាសន៍ថា ជាធម្មតា ការអភិវឌ្ឍចៀសមិនផុតពីមានផលប៉ះពាល់ទេ ហេតុដូច្នេះ ការដោះស្រាយគឺត្រូវមើលទៅលើភាពជាក់ស្តែងដែលប្រជាពលរដ្ឋត្រូវការ។
ទាក់ទិនបញ្ហានេះ វីអូឌី មិនអាចសុំការឆ្លើយតបពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភក្ត្រា បានទេ នៅថ្ងៃនេះ។ ខណៈដែលក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា ហៅកាត់ថា ស៊ីឌីស៊ី បញ្ជាក់ថា ស្ថាប័នរបស់ខ្លួនមិនផ្តល់បទសម្ភាសន៍តាមទូរសព្ទដល់អ្នកសារព័ត៌មាន ដោយតម្រូវឱ្យធ្វើលិខិតស្នើសុំជាមុន។
មន្រ្តីសម្របសម្រួលសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុកប្រចាំខេត្តកំពត លោក យន់ ផល្លី យល់ឃើញថា ក្នុងទំហំនៃផលប៉ះពាល់ដែលធំបែបនេះ រដ្ឋាភិបាលគួរដកឃ្លាពិចារណាឡើងវិញ។ លោកបន្ថែមថា ប្រសិនបើបន្តវិនិយោគទៀត នឹងធ្វើឱ្យពលរដ្ឋបាត់ចំណូល ត្រូវបង្ខំចិត្តធ្វើចិត្តចំណាកស្រុក និងធ្លាក់ខ្លួនក្រព្រោះជាប់បំណុលធនាគារ ជាដើម។
លោកបានថ្លែងថា៖ «បើសិនជាលុបទៅ ធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋត្រូវធ្វើចំណាកស្រុក។ និងទី២ទៀត ចំណូលសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារគាត់នឹងមានការកើនឡើង បើសិនជាយើងទប់ស្កាត់ការលុបនេះបាន។ តែបើទប់ស្កាត់អត់បានទេ ចំណាកស្រុកក៏ចំណាក ហើយសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារគាត់ក៏ធ្លាក់ចុះ»។
កាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១២ រដ្ឋាភិបាលបានចេញសេចក្តីសម្រេចរបស់ខ្លួនស្តីពីការកំណត់តំបន់ឆ្នេរសមុទ្រ។ សេចក្តីសម្រេចនោះសរសេរថា ការចាត់ទុកជាឆ្នេរសមុទ្រ ត្រូវកំណត់ចាប់ពីខ្សែបន្ទាត់ទឹកជោរខ្ពស់បំផុតនៃទឹកសមុទ្រឡើងមកលើ រហូតដល់ខ្សែបន្ទាត់ហាមឃាត់។ បញ្ញត្តិនេះគឺមិនអនុញ្ញាតឱ្យមានការវិនិយោគ រួមមាន ការកាន់កាប់ ឬសាងសង់នានាជាថ្មឬខ្សាច់ ជាដើម៕
