ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានដាក់ភូមិមួយក្នុងខេត្តបាត់ដំបង ជាតំបន់ផ្ទុះជំងឺគ្រុនផ្តាសាយបក្សី (H5N1) ដោយផ្អាកការនាំចេញចូល និងដឹកជញ្ជូនបក្សីគ្រប់ប្រភេទក្នុងរង្វង់៣គីឡូម៉ែត្រ តាមវិធានការណ៍បសុពេទ្យ ក្រោយមានសត្វមាន់ ទា និងក្ងាន ជាង១ ៤០០ក្បាល បានឈឺនិងងាប់ជាបន្តបន្ទាប់។
យោងតាមប្រកាសរបស់ក្រសួងកសិកម្ម ស្ដីពីការកំណត់តំបន់ជំងឺផ្កាសាយបក្សី នៅថ្ងៃទី១២ ខែមករា ឆ្នាំ២០២១នេះ ក្រសួងបានសម្រេចកំណត់តំបន់ផ្ទុះជំងឺផ្តាសាយបក្សី នៅភូមិព្រែកតាច្រែង ឃុំព្រែកនរិន្ទ ស្រុកឯកភ្នំ ខេត្តបាត់ដំបង។
ក្រសួងបានណែនាំទៅអគ្គនាយកដ្ឋានសុខភាពសត្វ ត្រូវចាត់វិធានការណ៍បសុព្យាបាលនៅតំបន់ផ្ទុះជំងឺ ដោយត្រូវស្រាវជ្រាវរកប្រភពជំងឺក្នុងរយៈពេល៣០ថ្ងៃ និងត្រូវបំផ្លាញចោលចំពោះបក្សីគ្រប់ប្រភេទ ទៅតាមវិធានបច្ចេកទេសបសុពេទ្យ។
ក្រសួងក៏បានតម្រូវឱ្យផ្អាកជាបណ្តោះអាសន្នលើការទិញលក់ និងការដឹកជញ្ជូនបក្សីគ្រប់ប្រភេទក្នុងរង្វង់កាំប្រវែង៣គីឡូម៉ែត្រ និងត្រូវត្រួតពិនិត្យឃ្លាំមើលចលនាបក្សីជាប្រចាំក្នុងរង្វង់កាំប្រវែង១០គីឡូម៉ែត្រ ពីចំណុចផ្ចិតនៃតំបន់ផ្ទុះ។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ លោក វេង សាខុន ប្រាប់វីអូឌីនៅថ្ងៃអង្គារនេះថាករណីផ្ទុះជំងឺផ្តាសាយបក្សីទៅលើសត្វបក្សីនេះ បានកើតឡើងនៅក្នុងកសិដ្ឋានរបស់កសិករនិងជាមន្ត្រីសុខាភិបាល ឈ្មោះ ហូណាំ នៅភូមិព្រែកតាច្រែង កាលពីអំឡុងថ្ងៃទី៥ ដល់ថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០២១នេះ។
លោករដ្ឋមន្ត្រី បន្តថា ក្រោយពីដឹងករណីនេះភ្លាម មន្ត្រីជំនាញនៃមន្ទីរកសិកម្មខេត្ត បានចុះទៅពិនិត្យនិងយកសំណាកសត្វមាន់ទាដែលងាប់ទៅធ្វើតេស្ត ហើយលទ្ធផលបង្ហាញថា សត្វដែលងាប់ទាំងនោះបានឆ្លងជំងឺផ្តាសាយបក្សី (H5N1)។
លោកបន្ថែមថា៖ «សុំឱ្យអ្នកចិញ្ចឹមសត្វទាំងអស់ហ្នឹង មានការតាមដាននៅតាមកសិដ្ឋានរបស់ខ្លួន ដោយយើងបាញ់ថ្នាំសម្លាប់មេរោគនៅតាមកសិដ្ឋានរបស់ខ្លួនឱ្យបានល្អប្រសើរទៅនៅតាមក្បែរៗហ្នឹង ហើយត្រូវតាមដាននូវប្រភេទជំងឺហ្នឹងឱ្យបានល្អ ដើម្បីទប់ស្កាត់និងការរីករាលដាលបន្តទៀត»។
ប្រធានមន្ទីរកសិកម្មខេត្តបាត់ដំបង លោក ឈឹម វជិរា មានប្រសាសន៍ថា កសិដ្ឋានដែលផ្ទុះជំងឺបក្សីនោះ ជាកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមសត្វបក្សីលក្ខណៈគ្រួសារ ដែលស្ថិតនៅដាច់ឆ្ងាយពីភូមិអ្នកស្រុក និងមានចិញ្ចឹមសត្វមាន់ជាង១ ៣០០ក្បាល សត្វទាកាប៉ាជាង១០០ក្បាល និងសត្វក្ងានប្រហែល២០ក្បាល។
លោកបន្តថា ក្រោយផ្ទុះជំងឺនេះ មន្ត្រីជំនាញបានចុះទៅធ្វើជីវៈសុវត្ថិភាពដោយបានបាញ់ថ្នាំសម្លាប់មេរោគ និងកប់សត្វបក្សីដែលងាប់ទាំងអស់ ដោយមិនឱ្យយកចេញទៅណា ឬលក់ដូរ និងបរិភោគនោះទេ ខណៈមន្ត្រីកសិកម្មក៏បាននិងកំពុងបន្តតាមដានសុខភាពសត្វបក្សីនៅតំបន់ដែលផ្ទុះជំងឺ ដើម្បីកុំឱ្យមានការរីករាលដាលបន្តទៀតទៅតំបន់ផ្សេង។
លោកបន្ថែមថា៖ «បងប្អូនកសិករ ប្រសិនជាមានមាន់ងាប់ជាបន្តបន្ទាប់ សុំឱ្យរាយការណ៍មក។ យើងនឹងចុះទៅធ្វើអន្តរាគមន៍ជាបន្ទាន់ ដើម្បីពិនិត្យមើល ទាំងធ្វើជីវៈសុវត្ថិភាព ទាំងការរកវត្ថុវិភាគ ដើម្បីពិនិត្យមើលឱ្យបានច្បាស់លាស់ ចៀសវាងពួកគាត់ឃើញមាន់រាងសំកុក រាងឈឺ សុំគាត់កុំយកទៅចែកឱ្យបងប្អូនយកទៅហូប យកទៅលក់នៅខាងក្រៅ ដែលវាអាចធ្វើឱ្យឆ្លងទៅតំបន់ផ្សេង»។
ប្រធានមន្ទីរកសិកម្មរូបនេះបន្តថា មន្ត្រីជំនាញក៏បានចុះផ្សព្វផ្សាយដល់ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងសហគមន៍និងតំបន់ក្បែរនោះ ឱ្យបានយល់ដឹង មានការប្រុងប្រយ័ត្ន និងចូលរួមទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលជំងឺនេះបន្តទៀត ខណៈអាកាសធាតុកំពុងចុះត្រជាក់។
ប្រធាននាយកដ្ឋានប្រយុទ្ធនឹងជំងឺឆ្លង នៃក្រសួងសុខាភិបាល លោក លី សូវ៉ាន់ ប្រាប់វីអូឌីតាមតេឡេក្រាមថា ម្ចាស់កសិដ្ឋានដែលចិញ្ចឹមសត្វមាន់ដែលមានផ្ទុកជំងឺផ្តាសាយបក្សីនោះ កំពុងស្ថិតក្រោមការតាមដាននិងការពិនិត្យវត្ថុសំណាកពីក្រុមគ្រូពេទ្យនៅឡើយ ដោយមិនទាន់ដឹងលទ្ធផលថាមានការឆ្លងពីសត្វទៅមនុស្សនៅឡើយ។
លោកបន្ថែមថា៖ «ពិតមែនតែខាងពេទ្យសត្វគាត់បានធ្វើជីវៈសុវត្ថិភាព និងសម្លាប់សត្វមាន់អស់ហើយក៏ដោយ ប៉ុន្តែក្នុងអំឡុងពេល៧ថ្ងៃមុន [បើសិនពលរដ្ឋបាន] ប៉ះពាល់ជាមួយបក្សីដែលបានឈឺងាប់ហ្នឹង ហើយចេញរោគសញ្ញា ដូចជា គ្រុនក្តៅឬក៏ឈឺកហ្នឹង ដូច្នេះសុំអញ្ជើញទៅមណ្ឌលសុខភាពឬមន្ទីរពេទ្យបង្អែកនៅជិតហ្នឹង ដើម្បីធ្វើការពិគ្រោះជំងឺនិងប្រាប់ពីប្រវត្តិនៃការប៉ះពាល់សត្វមាន់ងាប់នោះ ឬក៏អាចទូរសព្ទទៅលេខ ១១៥ ដើម្បីសួរព័ត៌មានបន្ថែមក៏បាន»។
បើតាមលោក លី សូវ៉ាន់ ជំងឺផ្តាសាយបក្សីបានកើតឡើងដំបូងបំផុតលើសត្វបក្សីនៅកម្ពុជា នៅឆ្នាំ២០០៣ និងកើតលើមនុស្សនៅដើមឆ្នាំ២០០៤។ លោកបន្តថា ពីឆ្នាំ២០០៤ ដល់ឆ្នាំ២០១៥ ក្រសួងរកឃើញជំងឺផ្តាសាយបក្សីឆ្លងទៅមនុស្ស៥៦ករណី ក្នុងនោះ ៣៧ករណីបានស្លាប់។
លោកបន្ថែមថា ចាប់ពីឆ្នាំ២០១៥ រហូតមកដល់ឆ្នាំ២០២០ ក្រសួងពុំបានរកឃើញជំងឺផ្តាសាយបក្សីនេះឆ្លងមកមនុស្សទៀតឡើយ ទើបតែមានករណីផ្ទុះឡើងវិញនៅភូមិព្រែកតាច្រែង ក្នុងខេត្តបាត់ដំបងនេះ។
ប្រធានសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា លោក ថេង សាវឿន បានជំរុញដល់អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ គួរតែផ្សព្វផ្សាយឱ្យបានទូលំទូលាយទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ជុំវិញករណីផ្ទុះជំងឺផ្តាសាយបក្សីនេះ ដើម្បីទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលបន្តដល់កន្លែងផ្សេងឬខេត្តផ្សេងទៀត។
លោកក៏បានស្នើដល់ក្រសួងជំនាញ ស្វះស្វែងរកវ៉ាក់សាំងមកចែកជូនទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីចាក់ការពារសត្វចិញ្ចឹមរបស់ពួកគេ និងត្រូវជួយគាំទ្រ ដូចជា ពូជសត្វឬថវិកា ក្រោយសត្វរបស់ពួកគេស្លាប់ដោយសារជំងឺបែបនេះ។
លោកបន្ថែមថា៖ «យើងត្រូវតែមានការប្រុងប្រយ័ត្នទប់ស្កាត់និងគិតគូរឱ្យបានម៉ត់ចត់ ដើម្បីបញ្ចៀសការរីករាលដាលនៃជំងឺផ្តាសាយហ្នឹងទូទាំងប្រទេសឬបណ្តាខេត្តផ្សេងទៀត ដែលនាំឱ្យមានបញ្ហាកាន់តែធំនៅក្នុងបរិបទក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ដែលអាចធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ការចិញ្ចឹមនិងខាតផលប្រយោជន៍របស់កសិករឬប្រជាពលរដ្ឋ»។
តាមឯកសាររបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក សរសេរថា ជំងឺផ្តាសាយបក្សី ឆ្លងតាមការប៉ះពាល់ទឹកសំបោរ ទឹកមាត់ និងលាមកសត្វឈឺឬងាប់ ដែលបណ្ដាលមកពីមេរោគ H5N1 នេះ។ ឯកសារដដែលបន្តថា ទោះបីជាជំងឺផ្ដាសាយបក្សី មិនងាយឆ្លងពីមនុស្សម្នាក់ទៅមនុស្សម្នាក់ទៀតក្ដី ក៏វាអាចឆ្លងរាលដាលដូចគ្នានឹងជំងឺផ្ដាសាយតាមរដូវកាលដែរ ប្រសិនបើវាវិវត្តផ្លាស់ប្ដូរនោះ៕
