មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នគរបាលជាតិ បានឱ្យដឹងថា ពីរថ្ងៃជាប់គ្នាមកនេះ មនុស្សយ៉ាងហោចណាស់១៣នាក់ ត្រូវបានចាប់ខ្លួនពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការគាំទ្រក្រុមអ្នកនយោបាយប្រឆាំង ខណៈអនុប្រធានបក្សប្រឆាំង អ្នកស្រី មូរ សុខហួរ ប្រកាសថានឹងត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញនៅសប្តាហ៍ក្រោយនេះ ដើម្បីតតាំងក្តីនៅតុលាការ ដែលបទចោទពីបទ «ឧបឃាត» ឬក្បត់ជាតិប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។
អ្នកនាំពាក្យអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ លោក ឆាយ គឹមខឿន មានប្រសាសន៍ថា មនុស្ស៥នាក់ ត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃចន្ទដើមសប្ដាហ៍នេះ ក្នុងនោះ ២នាក់ត្រូវបានចាប់ខ្លួននៅខេត្តត្បូងឃ្មុំ និង ៣នាក់ទៀតត្រូវបានចាប់ខ្លួននៅភ្នំពេញ។
មន្ត្រីនាំពាក្យនគរបាលជាតិរូបនេះប្រាប់ថា មនុស្សទាំង៥នាក់នោះត្រូវបានចោទពីបទ«ញុះញង់បង្កឱ្យមានបទឧក្រិដ្ឋជាអាទិ៍» ហើយថា បច្ចុប្បន្ន តុលាការសម្រេចឱ្យឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារហើយ។
មន្ត្រីរូបនេះបន្តថា មនុស្ស៨នាក់ផ្សេងទៀតត្រូវចាប់ខ្លួនជិតសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញនៅថ្ងៃម្សិលមិញនេះ អំឡុងពេលតុលាការបើកសវនាការជំនុំជម្រះសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ២១នាក់ ដែលត្រូវបានចោទពីបទ«ញុះញង់» ឬ«រួមគំនិតក្បត់»។
លោក ឆាយ គឹមខឿន ប្រាប់ថា៖ «ពីរនាក់នៅត្បូងឃ្មុំ បានបញ្ជូនទៅឱ្យអាជ្ញាធរដើម្បីអប់រំ។ ម្នាក់ទៀតមានអសយដ្ឋាននៅភ្នំពេញ កំពុងតែសុំគោលការណ៍ ដើម្បីសម្រេចថាត្រូវធ្វើម៉េច។ ហើយ៥នាក់ទៀតនៅខេត្តឧត្តរមានជ័យ យើងបានបញ្ជូនទៅអាជ្ញាធរខេត្តឧត្តរមានជ័យ ដើម្បីចាត់ការបន្ត»។
នៅថ្ងៃម្សិលមិញ សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញបានបើកសវនាការជម្រះក្តីសំណុំរឿងអតីតមន្ត្រីបក្សប្រឆាំង និងថ្នាក់ដឹកនាំមួយចំនួន សរុប២១នាក់ ក្នុងនោះមានទាំងលោក សម រង្ស៊ី ផងដែរ ពីបទ«ញុះញង់ឱ្យមានភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខសង្គម» «ញុះញង់មិនឱ្យយោធិនស្តាប់បង្គាប់» និង «រួមគំនិតក្បត់»។
នៅថ្ងៃនេះដែរ តុលាការជាន់ទាបមួយនេះបានបន្តសួរដេញដោលសំណុំរឿងអតីតសកម្មជនបក្សប្រឆាំង១៥នាក់ផ្សេងទៀត ពាក់ព័ន្ធនឹងបទចោទដូចគ្នា។
អ្នកស្រី មូរ សុខហួរ ដែលបានរស់នៅឯក្រៅប្រទេស ក្រោយបក្សប្រឆាំងត្រូវបានរំលាយកាលពីចុងឆ្នាំ២០១៧នោះ បាននិយាយរួចហើយថា អ្នកស្រីនឹងវិលចូលកម្ពុជាវិញនៅថ្ងៃទី៤ ខែមករាឆ្នាំក្រោយនេះ ដែលត្រូវនឹងថ្ងៃចន្ទសប្តាហ៍ក្រោយ ដោយអ្នកស្រីថា ដើម្បីចូលរួមសវនាការតាមដីកាកោះរបស់សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ។
អ្នកស្រី មូរ សុខហួរ មានប្រសាសន៍ថា អ្នកដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួន រួមមាន សកម្មជន៨នាក់ ក្រៅពីនោះជាភរិយាសកម្មជនដែលត្រូវបានតុលាការបង្គាប់ឱ្យឃុំខ្លួន និងខ្លះទៀតជាអ្នកគាំទ្រ។
អនុប្រធានបក្សប្រឆាំងរូបនេះ គូសបញ្ជាក់ថា ចំណាត់ការចាប់ខ្លួននេះជាភស្តុតាងមួយទៀត បញ្ជាក់ថា មេដឹកនាំកម្ពុជាកំពុងជំរុញប្រទេសជាតិឱ្យប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់គ្មានទីបញ្ចប់។
អ្នកស្រី មូរ សុខហួរ មានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំយល់ឃើញថា លោក ហ៊ុន សែន ខ្លាចពួកយើងខ្ញុំពេក។ ខ្លាចពេក មានន័យថា គាត់អត់មានទំនុកចិត្តអីទាំងអស់ទៅលើប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងរបស់គាត់ […] ការភ័យខ្លាចហ្នឹង ទោះបីគាត់ចាប់ចងដល់ណាក៏ដោយ ក៏មិនអាចបញ្ចប់នូវការឈឺចាប់បានដែរ។ លើកស្ទួយប្រជាធិបតេយ្យ ចំណេញដល់ប្រទេសទាំងមូល សម្លាប់ប្រជាធិបតេយ្យគឺសម្លាប់ប្រទេសជាតិ ការធ្វើឱ្យពលរដ្ឋរស់ដោយភាពភ័យខ្លាច មិនមែនជាការដឹកនាំប្រទេសយកសិទ្ធិមនុស្សនិងប្រជាធិបតេយ្យជាធំទេ»។
លោក សំ សុគង់ មេធាវីមួយរូបការពារក្តីឱ្យសកម្មជនបក្សប្រឆាំង បានប្រាប់ថា សកម្មជននិងអ្នកគាំទ្របក្សប្រឆាំងដែលត្រូវបានសមត្ថកិច្ចចាប់ឃុំខ្លួនរយៈពេល២ថ្ងៃមកនេះ រួមមាន កញ្ញា ម៉ារី ខ្មែរថាវរៈ, អ្នកស្រី សុខ ប៉ូលីម៉ា ជាសកម្មជន, អ្នកស្រី គីម សុគន្ធ, លោក សុខ ផេង ជាសកម្មជន និងលោក អ៊ុំ យ៉េត ជាប្រធានប្រតិបត្តិក្រុងសួង ខេត្តត្បូងឃ្មុំ។
ភរិយាលោក អ៊ុំ យ៉េត គឺអ្នកស្រី ងួន ផល្លា និយាយថា ប្តីគាត់មិនធ្លាប់ធ្វើសកម្មភាពនយោបាយទេ ក្រោយពីបក្សប្រឆាំងត្រូវបានគេរំលាយ។ គាត់ថា ប្តីគាត់ត្រូវបាននគរបាលចាប់ខ្លួន ខណៈគាត់កំពុងតែដាំចេកនៅចម្ការ។
អ្នកស្រីបន្តថា មុនសមត្ថកិច្ចបញ្ជូនប្តីគាត់ទៅឃុំខ្លួន គាត់បានផ្តាំផ្ញើគ្នាទៅវិញទៅមកតាមទូរសព្ទ កុំឱ្យតក់ស្លុតចំពោះការចាប់ខ្លួនទាំងមិនបានធ្វើអ្វីខុសនេះ។
អ្នកស្រី ងួន ផល្លា ប្រាប់ថា៖ «គេចោទថា យើងក្បត់ជាតិ គាត់ថាអញ្ចឹង! ហើយគាត់ថា យាយឯងរឹងប៉ឹងឡើង ខ្ញុំប្រាប់គាត់វិញ តា! តាឯងក៏ត្រូវរឹងប៉ឹងដែរ ព្រោះឯងគ្មានកំហុសអីទេ គាត់ថា ហ្នឹងហើយ គាត់ធ្វើបាន»។
អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជារបស់រដ្ឋាភិបាល លោក កត្តា អ៊ន មានប្រសាសន៍ថា ការតវ៉ាដោយសន្តិវិធីក៏ដោយ បើគ្មានការអនុញ្ញាតិពីអាជ្ញាធរឬប្រឆាំងនឹងបម្រាមរបស់អាជ្ញាធរដែនដី លោកថា ជាសកម្មភាពល្មើសច្បាប់ ដែលលោកថា អាជ្ញាធរត្រូវមានចំណាត់ការ ដើម្បីរក្សាសណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈ។
លោកចាត់ទុកចំណាត់ការចាប់ខ្លួនអ្នកគាំទ្របក្សប្រឆាំងប៉ុន្មានថ្ងៃមកនេះថា ជាការអនុវត្តច្បាប់ ដើម្បីពង្រឹងនីតិរដ្ឋសម្រាប់ប្រទេសដែលប្រកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។
លោក កត្តា អ៊ន មានប្រសាសន៍ថា៖ «ប៉ុន្តែកន្លងមកនេះ ពួកគាត់មួយចំនួនមិនបានសុំទេ។ ករណីខ្លះ ពួកគាត់ថែមទាំងបំពានបម្រាមផ្សេងៗទៀតរបស់អាជ្ញាធរ។ អញ្ចឹងហើយបានជាអាជ្ញាធរគេរារាំង។ ទី៣ ការដែលយើងទៅធ្វើបាតុកម្មតវ៉ាស្រែកតាមឧគ្ឃោសនាសព្ទទាមទារនៅមុខតុលាការ អំឡុងពេលសវនាការក្រៅរបងតុលាការ វាជាការដាក់សម្ពាធទៅលើអារម្មណ៍ចៅក្រម ទៅលើឆន្ទៈរបស់ចៅក្រម។ អញ្ចឹងហើយការដាក់សម្ពាធទៅលើតុលាការ សុទ្ធតែជារឿងខុសច្បាប់»។
នាយករងអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា ការចាប់ខ្លួនសកម្មជនបក្សប្រឆាំងនៅតាមខេត្តមួយចំនួន រួមទាំងនៅមុខសាលាដំបូង អាចជាវិធានការទប់ស្កាត់ការប្រមូលកម្លាំងតវ៉ាជាទ្រង់ទ្រាយធំនៅមុខតុលាការនៅភ្នំពេញ ក្នុងថ្ងៃសវនាការសំណុំរឿងមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំង។
តែយ៉ាងណា លោកចាត់ទុកចំណាត់ការនេះថា វាបានរំលោភទៅលើសិទ្ធិមូលដ្ឋានរបស់មនុស្ស ដែលធានាដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា និងកតិកាសញ្ញាអន្តរជាតិស្តីពីសិទ្ធិពលរដ្ឋនិងសិទ្ធិនយោបាយ។
លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា៖ «អាហ្នឹង វាបង្ហាញពីរឿងថា មិនចង់ឱ្យមានការជួបជុំដោយសន្តិវិធីនៅមុខតុលាការហ្នឹងទេ។ អញ្ចឹង រឿងហ្នឹង វានាំឱ្យមានការរិះគន់បន្ថែមទៀតទាក់ទងនឹងការរឹតត្បិតសិទ្ធិមូលដ្ឋានរបស់ពលរដ្ឋ ជាពិសេសសិទ្ធិប្រមូលផ្តុំ សិទ្ធិជួបជុំដោយសន្តិវិធី»។
អ្នកជំនាញសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត ពីទីក្រុងហ្សឺណែវ ប្រទេសស្វីស បាននិយាយតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍ចុះថ្ងៃទី២៥ ខែវិច្ឆិកា ថាលោកស្រីមានកង្វល់យ៉ាងខ្លាំងពីចំណាត់ការចាប់ខ្លួន និងការជំនុំជម្រះក្តីទ្រង់ទ្រាយធំលើបុគ្គលមួយចំនួនដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានរំលាយ។
លោកស្រីថា ចំណាត់ការនេះទំនងជាកើតចេញពីហេតុផលនយោបាយ ខ្វះមូលដ្ឋានច្បាប់ច្បាស់លាស់ និងជាការរំលោភយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរទៅលើសិទ្ធិនីតិវិធីត្រឹមត្រូវដែលបានបង្កើតឡើងយ៉ាងរឹងមាំ ដោយច្បាប់សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ៕
