លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក្នុងខួប៤២ឆ្នាំ នៃថ្ងៃកំណើតចលនាតស៊ូបណ្តេញរបបខ្មែរក្រហមចេញពីអំណាច បានរំឭកថា ប្រជាជនកម្ពុជាគ្រប់រូបសុទ្ធតែយល់ច្បាស់ថា បើគ្មានថ្ងៃកំណើត «រណសិរ្ស ២ធ្នូ» និង «ជ័យជម្នះ ៧មករា» ទេនោះ ក៏គ្មានអ្វីៗដូចថ្ងៃនេះដែរ ដែលលោកថា «នេះគឺជាសច្ចធម៌នៃប្រវត្ដិសាស្ដ្រ»។
មេដឹកនាំរូបនេះលើកឡើងបែបនេះលើទំព័រហ្វេសប៊ុកថា ថ្ងៃទី២ ខែធ្នូនេះ គឺជាខួប៤២ឆ្នាំ នៃថ្ងៃកំណើតចលនារំដោះជាតិ និងជីវិតប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាចេញពីរបបប្រល័យពូជសាសន៍។ ចលនានេះកើតឡើងនៅឆ្នាំ១៩៧៨ នៅស្រុកស្នួល ខេត្តក្រចេះ ជាខេត្តជាប់ប្រទេសវៀតណាម។
លោករំឭកថា ចលនានេះកើតឡើងដោយកម្លាំងមហាសាមគ្គីក្នុងនិងក្រៅប្រទេស និងមេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់បច្ចុប្បន្នមួយចំនួនដូចជា លោក ហេង សំរិន លោក ជា ស៊ីម និងរូបលោកជាដើម រួមទំាងវីរជនស្នេហាជាតិជាច្រើនរូបទៀត បានរៀបចំកម្លាំងផ្ដួលរំលំរបបប្រល័យពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត និងទទួលបានជ័យជម្នះលើរបបនេះ នៅថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩។
មេដឹកនាំបក្សកាន់អំណាចរូបនេះ បានគូសបញ្ជាក់ថា មហាជ័យជម្នះ ៧ មករា ១៩៧៩ បានបពា្ចប់នូវសម័យកាលដ៏ខ្មៅងងឹតបំផុតដែលពុំធ្លាប់មាននៅក្នុងប្រវត្ដិសាស្ដ្រកម្ពុជា បានបើកឡើងនូវសករាជថ្មី ប្រជាជនកម្ពុជាបានទទួលមកវិញនូវសិទ្ធិសេរីភាពនិងឱកាសដើម្បីស្ដារកសាងមាតុភូមិរបស់ខ្លួនឡើងវិញ។
ទំព័រហ្វេសប៊ុកលោក ហ៊ុន សែន រៀបរាប់ថា៖ «ប្រជាជនគ្រប់រូបសុទ្ធតែយល់ច្បាស់ថា បើគ្មានថ្ងៃកំណើតរណសិរ្ស ២ធ្នូ និងជ័យជម្នះ៧មករាទេ នោះក៏គ្មានអ្វីៗដូចថ្ងៃនេះដែរ។ នេះគឺជាសច្ចធម៌នៃប្រវត្ដិសាស្ដ្រ»។
អតីតមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក មាជ សុវណ្ណារ៉ា យល់ឃើញខុសពីការលើកឡើងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី។
លោក មាជ សុវណ្ណារ៉ា ប្រាប់ថា៖ «សម្រាប់ខ្ញុំវិញ ខ្ញុំមើលឃើញថា ថ្ងៃទាំងពីរហ្នឹង ថ្ងៃ២ធ្នូ និង ៧មករា ជាការដែលខ្មែរបែកបាក់ ដណ្តើមអំណាចគ្នា ដោយសង្គ្រាមពីមួយជំនាន់ទៅមួយជំនាន់ […] ហើយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាហ្នឹង វាកើតចេញពីជម្លោះនយោបាយនៃសង្គ្រាមក្នុងការផ្តួលរំលំរបបខ្មែរក្រហម»។
លោកបន្តថា ថ្ងៃ៧មករា បានផ្តួលរំលំរបបខ្មែរក្រហម តែបង្កើតសង្គ្រាមជាមួយខ្មែរ៣ភាគីទៀតនៅជាយដែនថៃ ដែលលោកថា ក្នុងនោះមានទាំងភាគីសម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ ផងដែរ តែថា កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស បានចាប់បង្ខំខ្មែរគ្រប់ភាគីជម្លោះ ឱ្យទម្លាក់អាវុធ ចាប់យកការបង្រួបបង្រួមជាតិរហូតបច្ចុប្បន្ន។
នាយករងអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា ថ្ងៃ៧មករា និងថ្ងៃ២៣តុលា មានអត្ថន័យខុសៗគ្នាជាប្រវត្តិសាស្ត្រ ដោយថា ថ្ងៃ៧មករា ជាថ្ងៃផ្តួលរំលំរបបខ្មែរក្រហម ប៉ុន្តែមិនមានយន្តការជំរុញគោលការណ៍សិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងជំនួយពីសហគមន៍អន្តរជាតិដូចបច្ចុប្បន្នទេ។
លោក អំ សំអាត ប្រាប់ថា៖ «ក្រោយកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ១៩៩១ ប្រទេសកម្ពុជាយើងបានវិវត្តពីសម័យអន្តរកាល មកជាប្រទេសដែលប្រកាន់របបរាជានិយមទី២ ឱ្យប្រកាន់របបលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស»។
សាស្ត្រាចារ្យវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ លោក ឯម សុណ្ណរ៉ា មានប្រសាសន៍ថា ចលនា២ធ្នូ ជាថ្ងៃដែលវៀតណាមមកជួយរំដោះកម្ពុជាចេញពីរបប ប៉ុល ពត ប៉ុន្តែអង្គការសហប្រជាជាតិមិនផ្តល់អាសនៈឱ្យកម្ពុជាទេ ដោយគេចាត់ទុកថា វៀតណាមឈ្លានពានកម្ពុជា។
លោកបន្តថា ក្រោយមានកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ២៣ តុលា អង្គការសហប្រជាតិព្រមប្រគល់អាសនៈមកឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជារហូតបច្ចុប្បន្ន ព្រមទាំងផ្តល់ជំនួយផ្សេងៗទ្រទ្រង់ដល់ការអភិវឌ្ឍជាតិ។
លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា ប្រាប់ថា៖ «ថ្ងៃ២ធ្នូ ជាថ្ងៃកើតមុន។ ថ្ងៃ២៣តុលា គឺជាថ្ងៃមួយសម្រាប់ស្វែងរកសន្តិភាពសម្រាប់កម្ពុជា។ ថ្ងៃនោះជាថ្ងៃសំខាន់ជាង ២ធ្នូ ប៉ុន្តែត្រូវបានគេបំភ្លេចចោលហើយ។ ការនេះជាការគួរឱ្យសោកស្តាយសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា»។
បន្ថែមពីនេះ លោកថា ថ្ងៃ២៣តុលានេះ ក៏បានលុបចោលសន្ធិសញ្ញាមួយចំនួនដែលគេគិតថា វៀតណាមបានរំលោភបំពានបូរណភាពទឹកដី ដូចជា សន្ធិសញ្ញា១៩៨២-៨៣-៨៥ ដែលលោកថា កិច្ចព្រមព្រៀងនេះជាប្រវត្តិសាស្ត្រមិនអាចបំភ្លេចបាន ដែលគេចារជាលក្ខណៈជាតិនិងអន្តរជាតិ។
ថ្ងៃ២៣តុលា ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលលុបចេញពីថ្ងៃឈប់សម្រាកបុណ្យជាតិជាលើកទី២កាលពីឆ្នាំមុន តាមការត្អូញត្អែរពីភាគីរោងចក្រ ដែលថា កម្ពុជាមានថ្ងៃបុណ្យឈប់សម្រាកច្រើនពេក បង្កផលប៉ះពាល់ដល់មុខជំនួញរបស់ពួកគេ៕
