មេធាវីការពារក្តីឱ្យសកម្មជននិងថ្នាក់ដឹកនាំបក្សប្រឆាំង លោក សំ សុគង់ និយាយថា លោកព្រួយបារម្ភពីវិធានការការពារកូវីដ១៩ ខណៈកូនក្តីជិត១៥០នាក់ត្រូវបានតុលាការចេញដីកាបង្កាប់ឱ្យចូលបំភ្លឺតែមួយថ្ងៃ ពាក់ព័ន្ធនឹងបទចោទ«ចូលរួមគំនិតក្បត់»។
សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានចេញដីកាជាបន្តបន្ទាប់កោះហៅសកម្មជននិងថ្នាក់ដឹកនាំជាន់ខ្ពស់របស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិជាច្រើនរូប ឱ្យចូលសវនាការនៅថ្ងៃទី២៦ ខែវិច្ឆិកា ដែលនឹងចូលមកដល់នៅ៣ថ្ងៃទៀត ពាក់ព័ន្ធនឹងបទចោទ «រួមគំនិតក្បត់» និង «ញុះញង់ឱ្យប្រព្រឹត្តបទល្មើសជាអាទិ៍»។
លោក សំ សុគង់ និយាយនៅថ្ងៃនេះថា បើតាមដីកាកោះទាំង៤លើកដែលលោកបានទទួល មានកូនក្តីលោកជិត១៥០នាក់ ខ្លះនៅក្នុងប្រទេសនិងខ្លះទៀតនៅក្រៅប្រទេស ត្រូវបង្ហាញខ្លួននៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញនៅសប្តាហ៍នេះ ត្រឹមតែ១ថ្ងៃ។ លោកថា បញ្ហានេះ កូនក្តីរបស់លោកព្រួយបាម្ភពីការឆ្លងរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ១៩ និងមិនអាចធានាពីការកាត់ក្តីដោយយុត្តិធម៌តបតាមគោលការណ៍សកលដែលធានាដោយច្បាប់។
លោក សំ សុគង់ ប្រាប់ថា៖ «គាត់ [អ្នកបង្ហាញដីកា] បង្ហាញមកខ្ញុំហ្នឹង សំណុំរឿង ៤ ដែលត្រូវសវនាការថ្ងៃ២៦ហ្នឹង។ សរុបជាមនុស្ស យើងអត់ទាន់អាចកំណត់ពិតប្រាកដបាន ជិត១៥០នាក់ ក្នុង១ថ្ងៃហ្នឹង»។
លោកថា តាមគោលការណ៍សកលទាក់ទងនឹងការទទួលបានសវនាការដោយយុត្តិធម៌ គេត្រូវវិភាគឱ្យបានច្បាស់លាស់ចំពោះជនជាប់ចោទដែលមានគ្នាច្រើន ត្រូវមានពេលវេលា និងទីកន្លែងសមរម្យ ពិសេសចំពេលដែលកម្ពុជាកំពុងប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការរីករាលដាលនៃជំងឺឆ្លងកូវីដ១៩។
អ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ លោក អ៊ី រិន្ទ ប្រាប់ថា តុលាការបានត្រៀមវិធានការការពារកូវីដ១៩នេះរួចរាល់ហើយ និងថា ចំនួនជនជាប់ចោទមិនច្រើនដូចការអះអាងរបស់មេធាវីទេ ប៉ុន្តែលោកមិនប្រាប់ពីចំនួនមនុស្សជាក់លាក់ដែលត្រូវបានកោះហៅឱ្យចូលបំភ្លឺនោះឡើយ។
លោក អ៊ី រិន្ទ ប្រាប់ថា៖ «តាមនីតិវិធី វាគ្រាន់តែបង្ហាញវត្តមាន ហើយដើរចេញ។ វាមានតាមលំដាប់លំដោយ អត់អីទេ! ព្រោះអ្នកខ្លះគាត់គ្រាន់តែបង្ហាញវត្តមានហើយ គាត់ចេញវិញ។ រឿងកូវីដ បារម្ភដូចគ្នា មិនមែនតែគាត់ទេ ប៉ុន្តែនៅខាងយើងៗធ្វើសេចក្តីណែនាំទាក់ទងនឹងការប្រឆាំងនឹងកូវីដ»។
អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អ្នកស្រី មូរ សុខហួរ ដែលកំពុងរស់នៅឯក្រៅប្រទេសចាប់តាំងពីចុងឆ្នាំ២០១៧មកនោះ បានឱ្យដឹងថា សកម្មជនបក្សប្រឆាំងមានឆន្ទៈចូលបំភ្លឺទៅតាមដីកាកោះរបស់តុលាការ ប៉ុន្តែអ្នកស្រីមិនបានបញ្ជាក់ពីចំនួនជាក់លាក់នៃសកម្មជនបក្សប្រឆាំងដែលគ្រោងចូលបំភ្លឺនោះឡើយ។
ថ្នាក់ដឹកនាំជាន់ខ្ពស់បក្សប្រឆាំងរូបនេះ ប្រដូចការកោះហៅថ្នាក់ដឹកនាំនិងសកម្មជនបក្សប្រឆាំងដ៏ច្រើនបែបនេះ ទៅនឹង«របបខ្មែរក្រហមដែលចោទប្រកាន់មនុស្សទាំងហ្វូងៗ»។
អ្នកស្រី មូរ សុខហួរ ប្រាប់ថា៖ «យើងនឹងឃើញសម័យខ្មែរក្រហមដែលគេកាត់ទោសម្តងទាំងពូជអ៊ីចឹងទៅ ហើយម៉ាភូមិអី គេកាត់យកទាំងអស់។»
អតីតសមាជិកជាប់ឆ្នោតនៃក្រុមប្រឹក្សាខេត្តបាត់ដំបងរបស់បក្សប្រឆាំង លោក ឌឹម សាខឿន អះអាងថា លោកនឹងចូលបំភ្លឺនៅតុលាការ ព្រោះលោកចង់ដឹងថា តើលោកបានប្រព្រឹត្តអ្វីខុស។
លោក ឌឹម សាខឿន ប្រាប់ថា៖ «ខ្ញុំអត់មានកំហុសអីទេ ព្រោះអីក្រោយពីខ្ញុំជាប់ពន្ធនាគារព្រៃស ៣៣ថ្ងៃហ្នឹង ខ្ញុំបានគោរពកាតព្វកិច្ចរបស់តុលាការដែលគេឱ្យខ្ញុំបង្ហាញខ្លួន១ខែម្តងនៅប៉ុស្តិ៍ប៉ូលិស លក្ខខណ្ឌទាំងអស់ខ្ញុំគោរព ហើយការចុះមូលដ្ឋាន ការជួបជុំគ្នា ខ្ញុំមិនដែលជួប រឿងអីខ្ញុំខ្លាច»។
នាយករងអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា ជាប្រវត្តិសាស្ត្រនិងជាលើកទី១ ដែលតុលាការកម្ពុជាប្រើពេលតែមួយថ្ងៃសម្រាប់សួរដេញដោលជនសង្ស័យដល់ទៅជាង១០០នាក់។ លោកថា នីតិវិធីនេះនឹងមិនអាចដោះស្រាយបញ្ហារបស់កម្ពុជាដែលកំពុងប្រឈមបានទេ។
លោក អំ សំអាត ប្រាប់ថា៖ «ការចោទប្រកាន់នេះ បើយើងមើលតាំងពី២០១៩មក យើងនិយាយឱ្យចំ គឺព្រឹត្តិការណ៍ ៩ វិច្ឆិកា [ពេលដែលលោក សម រង្ស៊ី ប្រកាសចូលស្រុកវិញ]។ អ៊ីចឹង អ្វីដែលយើងអាចដោះស្រាយបាន ខ្ញុំគិតថា វិលទៅរករឿងចាស់ទេ ដែលអ្នកនយោបាយត្រូវឈរលើឧត្តមប្រយោជន៍ជាតិ ឧត្តមប្រយោជន៍ប្រជាពលរដ្ឋជាធំ ហើយវិលទៅរកការចរចាគ្នាបញ្ចប់វិបត្តិនយោបាយ បានដោះស្រាយបញ្ហាហ្នឹងបាន»។
អ្នកស្រាវជ្រាវសង្គម លោកបណ្ឌិត សេង សារី មានប្រសាសន៍ថា នីតិវិធីរបស់តុលាការនៅពេលនេះ អាចជាសញ្ញាវិជ្ជមានផងនិងអវិជ្ជមានផងសម្រាប់កម្ពុជា។
លោក សេង សារី ប្រាប់ថា៖ «ប្រហែលជាមានយន្តការសម្របសម្រួលដោយប្រើប្រាស់យន្តការតុលាការ ដោយការលើកលែងការចោទប្រកាន់ ដើម្បីសម្រាលស្ថានភាពនយោបាយ ប៉ុន្តែមេដឹកនាំទាំងពីរ [លោក សម រង្ស៊ី និងលោក កឹម សុខា] អាចពន្យារពេលដល់២០២៤»។
សហរដ្ឋអាមេរិក សប្តាហ៍មុននេះ តាមរយៈស្ថានទូតរបស់ខ្លួន បានអំពាវនាវឱ្យបើកឡើងវិញនូវលំហនយោបាយ ដើម្បីឱ្យការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០២២និង២០២៣ខាងមុខ ដំណើរការទៅមានលក្ខណៈប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដមួយ។
សហរដ្ឋអាមេរិកនិយាយថា ខ្លួនកំពុងធ្វើការតាមដានដោយយកចិត្តទុកដាក់លើករណីបណ្តឹងតុលាការដែលមានចំនួនកាន់តែច្រើនឡើង លើសកម្មជនសង្គមស៊ីវិល អ្នកសារព័ត៌មាន និងអ្នកគាំទ្រនៃគណបក្សនយោបាយធំជាងគេមួយរបស់ប្រទេសកម្ពុជា គឺគណបក្សសង្រ្គោះជាតិកម្ពុជា និងគូសបញ្ជាក់ថា «ការអត់ឱនចំពោះមតិប្រឆាំង មានសារៈសំខាន់ចាំបាច់នៅក្នុងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដមួយ»៕
