របាយការណ៍ស្រាវជ្រាវរបស់សាកលវិទ្យាល័យអន្តរជាតិមួយ ដែលបានសិក្សារួមគ្នាជាមួយដៃគូពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត បានបង្ហាញថា គម្របព្រៃឈើនៅតំបន់ការពារព្រៃឡង់របស់កម្ពុជា បានរងការបំផ្លិចបំផ្លាញកាន់តែធំជាងមុនទៀត។
ចាប់តាំងពីខែកុម្ភៈដើមឆ្នាំនេះ ក្រសួងបរិស្ថានបានសម្រេចមិនអនុញ្ញាតឱ្យប្រជាសហគមន៍ជុំវិញតំបន់ព្រៃឡង់ សកម្មជនបរិស្ថាន និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល ចូលល្បាតព្រៃអភិរក្សមួយនេះទៀតឡើយ ដោយចោទថា សកម្មភាពរបស់ពួកគេខុសច្បាប់ និងមានចេតនាប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលទៀតផង។
របាយការណ៍ចំហជាលើកទីពីររបស់សាកលវិទ្យាល័យ ខូប៉ែនហាក (Copenhagen) របស់ប្រទេសដាណឺម៉ាក កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែមិថុនា បានបង្ហាញពីការបាត់បង់ព្រៃឈើនៅតំបន់ព្រៃឡង់ក្នុងឆ្នាំ២០១៩ មានទំហំផ្ទៃដីជាង ២,៥០០ហិកតា (២ ៥៦៥)។
របាយការណ៍នេះ អះអាងថា ចំនួននេះជាការរកឃើញបន្ថែមលើទិន្នន័យរបស់សាកលវិទ្យាល័យម៉ារីលែន (University of Maryland) របស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលសិក្សារួមគ្នាជាមួយអង្គការឃ្លាំមើលព្រៃឈើសកល (GFW) និងមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវរួមរបស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុបដែលចេញផ្សាយកាលពីដើមឆ្នាំ២០២០នេះ។
របាយការណ៍នោះ បង្ហាញថា ទំហំការបាត់បង់ព្រៃឈើនៅកម្ពុជាកើនឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័ស ជាពិសេសនៅដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់ ក្នុងឆ្នាំ២០១៩ រហូតធ្វើឱ្យកម្ពុជាក្លាយជាប្រទេសស្ថិតនៅលំដាប់ទី១០ ក្នុងនាមជាប្រទេសបាត់បង់គម្របព្រៃឈើច្រើនជាងគេបំផុតនៅលើពិភពលោក។
របាយការណ៍ចំហរៀបរាប់ថា៖ «កំណើននៃការបាត់បង់ព្រៃឈើនៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់ បានកើតឡើងព្រមគ្នាជាមួយក្រសួងបរិស្ថានដែលបានហាមឃាត់សហគមន៍មូលដ្ឋានមិនឱ្យចុះល្បាតព្រៃ និងធ្វើរបាយការណ៍អំពីបទល្មើសព្រៃឈើ»។
របាយការណ៍របស់សាកលវិទ្យាល័យ ម៉ារីលែន បង្ហាញថា កម្ពុជាបានបាត់បង់ព្រៃឈើដល់ទៅ ៦៣,០០០ហិកតា នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៩កន្លងមក ហើយបាត់បង់គម្របព្រៃឈើដល់ទៅ ២៦ភាគរយ ឬទំហំ ២.៣លានហិកតា គិតចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០០មក។
ប្រភពដដែល បន្តថា ដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់ បានបាត់បង់ព្រៃឈើលើផ្ទៃដីជិត ១ម៉ឺនហិកតា(៧,៥១០) ក្នុងឆ្នាំ២០១៩ ដែលចំនួននេះ កើនឡើង ៧៣ភាគរយ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងឆ្នាំ២០១៨ ហើយក៏ជាអត្រានៃការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើតំបន់ព្រៃឡង់ខ្ពស់បំផុតចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៦មក។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភក្រ្កា ឱ្យវីអូឌីដឹងតាមប្រព័ន្ធតេឡេក្រាមថា ខាងក្រសួងគ្មានភាពចាំបាច់ណាមួយក្នុងការឆ្លើយតបទៅនឹងរបាយការណ៍ជនទី៣ ដែលមិនស្ថិតនៅក្នុងក្របខណ្ឌនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទៅលើការងារគ្រប់គ្រង និងអភិរក្សព្រៃឡង់នោះឡើយ។
ប៉ុន្តែ ក្រសួងទទួលស្គាល់ថា តំបន់ព្រៃឡង់នៅតែមានបទល្មើសធនធានធម្មជាតិទ្រង់ទ្រាយតូច ដូចជា បទល្មើសកាប់ឈើ និងការទន្ទ្រានដីព្រៃជាដើម ប៉ុន្តែ ក៏កើតឡើងដោយកត្តាច្រើនយ៉ាង រួមមាន កត្តាជីវភាពពលរដ្ឋ ដែលជំរុញឱ្យពួកគេបន្តពឹងផ្អែកលើផលអនុផលព្រៃឈើ និងការញុះញង់ពីក្រុមឈ្មួញទុច្ចរិត ព្រមទាំងបញ្ហាចំនួនមន្ត្រីឧទ្យានុរក្សនៅមានកម្រិតផងដែរ។
យ៉ាងនេះក្តី ក្រសួងនៅតែប្តេជ្ញាចិត្តការពារ និងអភិរក្សតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃមួយនេះបន្ថែមទៀត។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា មានប្រសាសន៍ថា៖ «ប៉ុន្តែ ខ្ញុំសូមគូសបញ្ជាក់ថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មានការតាំងចិត្តខ្ពស់ក្នុងការគ្រប់គ្រង និងអភិរក្សដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់ ហើយខិតខំបន្តទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសធនធានធម្មជាតិនៅក្នុងតំបន់នេះបន្តទៀត»។
អ្នកសម្របសម្រួលបណ្តាញស្នូលការពារព្រៃឡង់ខេត្តព្រះវិហារ លោក ស្រី ថី មានប្រសាសន៍ថា ចាប់តាំងពីខាងមន្ត្រីបរិស្ថានហាមឃាត់ពួកគាត់មិនឱ្យចុះល្បាតមក ស្ថានភាពបទល្មើសនៅតែកើតមានឥតឈប់ឈរ និងមិនមានការបង្ក្រាបឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពនោះទេ។
លោក ស្រី ថី បានឱ្យដឹងទៀតថា ការហាមឃាត់សហគមន៍មិនឱ្យចុះល្បាតព្រៃ ក៏ជាឱកាសបើកដៃឱ្យជនល្មើស ហើយលោកបារម្ភថា នៅពេលពួកគាត់គ្មានឱកាសចូលការពារព្រៃអភិរក្សមួយនេះដូចមុន នឹងធ្វើឱ្យព្រៃឈើតំបន់ព្រៃឡង់រងការវិនាសនៅពេលខាងមុខ។
លោក ស្រី ថី និយាយថា៖ «សម្រាប់ខ្ញុំវិញ បើសិនថា ក្រុមបណ្តាញព្រៃឡង់ពួកយើងមិនបានចូលពិនិត្យទៅតាមស្ថានការណ៍ជាក់ស្តែង ឬល្បាតដូចមុនៗទេ ស្ថានភាពព្រៃឡង់ចុងក្រោយអាចនឹងវិនាស ព្រោះខ្ញុំមើលម៉ាជុំវិញខេត្តទាំងបួន ខេត្តស្ទឹងត្រែង ក៏មានការសម្រុកកាប់ឈើខ្លាំង ក្រចេះក៏[កាប់ឈើ]ខ្លាំង កំពង់ធំក៏[កាប់ឈើ]ខ្លាំង ព្រះវិហារ[កាប់ឈើ]ក៏ខ្លាំងដូចគ្នា»។
សកម្មជនការពារព្រៃឈើ លោក ហេង ស្រស់ និយាយថា វិធានការរបស់ក្រសួងបរិស្ថានកន្លងមកក្នុងការហាមឃាត់សហគមន៍មូលដ្ឋានមិនឱ្យចុះល្បាតព្រៃ មិនមែនជាយន្តការដើម្បីការពារតំបន់ព្រៃឡង់នោះទេ ប៉ុន្តែ ជាការបើកដៃឱ្យមានជនល្មើសនៅតំបន់មួយនេះតែប៉ុណ្ណោះ ដែលនឹងធ្វើឱ្យព្រៃឈើនៅតំបន់នេះអាចនឹងវិនាសនៅពេលខាងមុខ ប្រសិនបើវិធានការបែបនេះនៅតែបន្តអនុវត្តទៀត។
លោក ហេង ស្រស់ និយាយថា៖ «យើងមើលឃើញថា ក្រសួងកន្លងមក គាត់ហាក់បីដូចជាគ្មានចេតនាណាមួយក្នុងការការពារព្រៃឡង់ឱ្យបានគង់វង្សទេ ហើយបើនៅតែរារាំងសហគមន៍ដែលគាត់ជាអ្នកដែលគាត់តកូនតចៅពីមុនមក[ដែល]ជាអ្នកការពារព្រៃឡង់ មិនឱ្យចូលនៅតំបន់ព្រៃឡង់ អាហ្នឹងវាហាក់បីដូចជា មិនឱ្យអ្នកការពារចូលតំបន់ព្រៃឡង់ ក្រសួងហ្នឹងបើកដៃឱ្យអ្នកកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើហ្នឹងចូលក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់វិញ»។
កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៦ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានចេញអនុក្រឹត្យមួយដាក់តំបន់ព្រៃឡង់ ជាតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃ«ព្រៃឡង់»លើទំហំផ្ទៃដីជាង ៤៣ម៉ឺនហិកតា គ្របដណ្តប់ទៅលើខេត្តចំនួន៤ រួមមាន ខេត្តព្រះវិហារ ខេត្តកំពង់ធំ ក្រចេះ និងខេត្តស្ទឹងត្រែង ដែលត្រូវដាក់ឱ្យស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ក្រសួងបរិស្ថាន។
របាយការណ៍របស់ក្រសួងបរិស្ថាន បានឱ្យដឹងថា រយៈពេល ៤ខែ ចាប់ពីខែមករា ដល់ខែមេសា ឆ្នាំ២០២០ ការបង្ក្រាបបទល្មើសធនធានធម្មជាតិ រួមមាន ការលួចកាប់ឈើខុសច្បាប់ ទន្ទ្រានកាន់កាប់ដីព្រៃ ការបរបាញ់សត្វខុសច្បាប់ បានចំនួនជិត ៤រយករណី (៣៩៩)។
ដោយឡែក បទល្មើសកាប់ឈើ និងទន្ទ្រានដីព្រៃខុសច្បាប់ ចំនួន ៣២ករណី ត្រូវបានកសាងសំណុំរឿង និងបញ្ជូនទៅតុលាការ ដើម្បីដំណើរការនីតិវិធី និងបានធ្វើកិច្ចសន្យាអប់រំណែនាំចំនួន ៤២ករណី ដែលមានមនុស្សពាក់ព័ន្ធជិត ១០០នាក់៕