នៅឯរោងចក្រកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់មួយក្នុងខេត្តកំពង់ស្ពឺ សយ ស្រស់ មិនមែនគ្រាន់តែផលិតកាបូបយួរសម្រាប់នាំចេញទៅលក់នៅលើទីផ្សារអន្តរជាតិនោះទេ។ នាងបានដឹកនាំសាខាសហជីពរបស់នាងអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ដោយបានបញ្ចេញមតិដើម្បីការពារសមាជិក តាមដានលក្ខខណ្ឌការងារ និងអំពើរំលោភបំពានផ្នែកការងារ ក្នុងនាមតំណាងឱ្យសមាជិកសហជីពរបស់នាងចំនួន ៧០០នាក់ ដែលធ្វើការនៅរោងចក្រ Superl ដែលស្មើនឹងប្រហែលពាក់កណ្តាលនៃចំនួនបុគ្គលិកសរុបនៅក្នុងរោងចក្រនោះ។
ពេលអ្នកគ្រប់គ្រងបង្ហាញបញ្ជីឈ្មោះកម្មករចំនួន ៨៨នាក់ ដែលសុទ្ធតែជាសមាជិកសហជីពរបស់នាង ត្រូវបានរោងចក្រមិនបន្តកិច្ចសន្យាការងារឱ្យក្រោយដំណាច់ខែមីនា ដោយសារតែមានការបញ្ជាទិញកាបូបយួរតិចទៅៗ អំឡុងពេលដែលសេដ្ឋកិច្ចកំពុងធ្លាក់ចុះព្រោះតែវិបត្តិជំងឺឆ្លងនោះ នាងក៏បានខិតខំចរចាជាមួយគណៈគ្រប់គ្រងរោងចក្រយ៉ាងខ្លាំង។
នាងបានឱ្យដឹងថា នាងបានចំណាយពេលពេញមួយថ្ងៃនៅថ្ងៃទី៣១ ខែមីនា និយាយជាមួយប្រធានគ្រប់គ្រងផ្នែកធនធានមនុស្ស អំពីករណីបាត់បង់ការងារនេះ ហើយនៅពេលដែលបុគ្គលិករដ្ឋបាលបដិសេធមិននិយាយ នាងក៏សរសេររៀបរាប់លើបណ្តាញសង្គមនៅពេលល្ងាចថ្ងៃដដែលនោះ ដើម្បីឱ្យបានអស់ចិត្ត។
«ម្ចាស់រោងចក្រ Superl មិនធ្វើតាមសេចក្តីណែនាំរបស់រដ្ឋាភិបាល និងសេចក្តីអំពាវនាវពីក្រសួងការងារទេ ពីព្រោះក្រុមហ៊ុននេះបានបញ្ចប់កិច្ចសន្យាការងារមិនមែនតែចំពោះកម្មករធម្មតាប៉ុណ្ណោះទេ គឺគេធ្វើចំពោះកម្មករមានផ្ទែពោះប្រាំមួយខែទៀតផង»។ នេះជាសំណេររបស់នាងនៅក្នុងអត្ថបទបង្ហោះលើបណ្តាញសង្គម។
ស្រស់ បានបន្ថែមថា នាងចង់ឱ្យរោងចក្ររក្សាទុកកម្មករឱ្យនៅធ្វើការដដែល ដោយគ្រាន់តែផ្អាកការងាររបស់ពួកគេមួយរយៈពេលសិន ជាជាងបញ្ចប់កិច្ចសន្យារបស់ពួកគាត់ ដោយហេតុថា មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលបានជំរុញកាលពីដើមឆ្នាំនេះ ឱ្យខិតខំទប់ស្កាត់ករណីបាត់បង់ការងារធ្វើ អំឡុងពេលមានការរាលដាលករណីឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩។ ក៏ប៉ុន្តែ គណៈគ្រប់គ្រងរោងចក្រ Superl បែរជាដាក់ពាក្យប្ដឹង ស្រស់ ឱ្យប្រឈមជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេលជិតពីរឆ្នាំ។
ក្រុមអ្នកតស៊ូមតិផ្នែកការងារបានលើកឡើងថា នេះជាករណីដែលមិនទាន់ត្រូវបានដោះស្រាយចប់នៅឡើយទេ។
រោងចក្រ Superl (Cambodia) Co. Ltd. ផ្គត់ផ្គង់កាបូបយួរដល់ក្រុមហ៊ុនផលិតផលម៉ាកអន្តរជាតិនានា ដូចជា Michael Kors, Tory Burch, Kate Spade និងម៉ាកជាច្រើនទៀត។ នេះបើយោងតាមសមាជិកសហជីព និងទិន្នន័យដឹកជញ្ជូនពីក្រុមតាមដានពាណិជ្ជកម្មនៅលើប្រព័ន្ធអនឡាញ Panjiva។
រោងចក្រ Superl និងបុត្រសម្ព័ន្ធរបស់ខ្លួនឈ្មោះ Siglo (Cambodia) Co. Ltd. គឺជាផ្នែកមួយនៃក្រុមហ៊ុន Superl Holdings Group ដែលត្រូវបានចុះបញ្ជីនៅទីក្រុងហុងកុង។
សយ ស្រស់ បានឱ្យដឹងថា នាងមានទំនាក់ទំនងការងារល្អជាមួយគណៈគ្រប់គ្រងរោងចក្រនេះ ប៉ុន្តែ នាងបានសង្ស័យថា អ្នកគ្រប់គ្រងភ្ញាក់ផ្អើលនៅពេលដែលនាងបង្ហោះអារម្មណ៍កើតទុក្ខមិនសុខចិត្តរបស់នាងនៅលើបណ្តាញសង្គម ដែលការបង្ហោះនោះបានទាក់ទាញមតិឆ្លើយតបយ៉ាងច្រើនពីមិត្តរួមការងាររបស់នាង។
មិត្តរួមការងារជាច្រើនបានចែករំលែកសាររបស់នាងពេញមួយយប់ ហើយនៅពេលព្រឹកឡើង តំណាងរោងចក្រ Superl ម្នាក់បានទូរសព្ទទៅនាង ដើម្បីឱ្យនាងទៅជួប ហើយបានប្រាប់នាងថា កម្មករទាំងនោះនឹងមិនត្រូវបានបញ្ឈប់ពីការងារទេ ដោយគ្រាន់តែព្យួរការងាររយៈពេលមួយខែប៉ុណ្ណោះ ខណៈដែលតម្រូវការកាបូបយួរមានតិចតួច។
រោងចក្រក៏ចង់ឱ្យនាងលុបការបង្ហោះរបស់នាងនៅលើបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុកចេញ ដោយសារតែព័ត៌មានទាំងនោះជាព័ត៌មានមិនពិត។ បើទោះជាស្រស់សម្រេចចិត្តលុបវាចេញក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែ នាងអះអាងថា នាងមិនបានធ្វើអ្វីខុសឡើយ។
សយ ស្រស់ បានបញ្ជាក់ប្រាប់VODថា៖ «[អ្នកគ្រប់គ្រងរោងចក្រ Superl] ឱ្យខ្ញុំស៊ីញ៉េលើលិខិតព្រមាន និងលិខិតមួយទៀត ដើម្បីឱ្យខ្ញុំព្រមទទួលស្គាល់ថានោះជាកំហុសរបស់ខ្ញុំ គឺអ្វីគ្រប់យ៉ាងជាកំហុសរបស់ខ្ញុំ។ […] គេចង់ឱ្យអ្វីៗដូចដើមវិញ ប៉ុន្តែ ខ្ញុំមិនព្រមទេ ពីព្រោះអ្វីៗដែលខ្ញុំPost [បង្ហោះ] ផ្អែកលើអ្វីដែលបានកើតឡើង គឺផ្អែកលើអង្គហេតុពិត»។
ស្រស់ បាននិយាយថា នៅថ្ងៃទី២ ខែមេសា ភាគីរោងចក្របានហៅនាងទៅការិយាល័យរោងចក្រ ដើម្បីជួបមន្ត្រីនគរបាល ដែលបានឃាត់ខ្លួននាង ហើយបានសាកសួរនាងអស់រយៈពេលប្រហែល ៤៨ម៉ោង មុនបញ្ជូននាងទៅពន្ធនាគារខេត្តកំពង់ស្ពឺ ក្រោមបទចោទប្រកាន់ញុះញង់ឱ្យមានការរើសអើង។
«ខ្ញុំមិននឹកស្មានថា រោងចក្រធ្វើអ៊ីចឹងចំពោះខ្ញុំទេ» នេះជាសម្តីដែលនាងបាននិយាយនៅឯការិយាល័យសហជីពចលនាកម្មករ (CUMW) នៅរាជធានីភ្នំពេញ ដែលជាសហជីពតំណាងឱ្យរោងចក្ររបស់នាង។
នាងបានបន្ថែមដូច្នេះថា៖ «ខ្ញុំគិតថា យើងជាដៃគូនឹងគ្នា ហើយយើងធ្វើការជាមួយគ្នា ដើម្បីភាពរីកចម្រើនរបស់អ្នករាល់គ្នា»។
ខណៈដែលកម្មករត្រូវបានព្យួរពីការងារជាបណ្តោះអាសន្នរយៈពេលមួយខែ ព្រមទាំងទទួលសំណងសម្រាប់ករណីព្យួរការងារ និងហៅឱ្យចូលធ្វើការវិញកាលពីចុងខែឧសភានោះ ស្រស់ បានជាប់នៅពន្ធនាគារអស់រយៈពេល ១ខែ និង ២៦ថ្ងៃ។ នាងបានឱ្យដឹងថា នាងបានគេងនៅក្នុងកន្លែងតូចចង្អៀតជាមួយអ្នកទោសដទៃទៀត ហើយឧស្សាហ៍ឈឺនៅក្នុងពន្ធនាគារទៀតផង។
ស្រស់ ដែលជាម្តាយមានកូនពីរនាក់ និងត្រូវចិញ្ចឹមកូនរបស់នាង និងឪពុកម្តាយរបស់នាងផងនោះ បាននិយាយថា៖ «ពុកម៉ែរបស់ខ្ញុំតូចចិត្តខ្លាំងណាស់ ហើយពួកគាត់គិតច្រើន ដោយបារម្ភអំពីពួកខ្ញុំ។ […] ពួកគាត់នឹកឃើញថា ជីវិតលំបាកយ៉ាងណានៅទីនោះ ហើយគ្រួសារទាំងមូលរបស់ខ្ញុំត្រូវពឹងលើខ្ញុំ»។
ស្រស់ ត្រូវបានគេដោះលែងឱ្យនៅក្រៅឃុំកាលពីចុងខែឧសភា ប៉ុន្តែ បទចោទប្រកាន់លើនាងនៅតែមិនទាន់ចប់នៅឡើយ។ ប្រសិនបើត្រូវបានគេផ្តន្ទាទោស នាងត្រូវប្រឈមនឹងទោសជាប់ពន្ធនាគារពីមួយទៅបីឆ្នាំ និងត្រូវរងពិន័យរហូតដល់ ៦លានរៀល (១៥០០ដុល្លារ)។
ព្រះរាជអាជ្ញាអមសាលាដំបូងខេត្តកំពង់ស្ពឺមួយរូប បានបដិសេធមិនឆ្លើយសំណួររបស់អ្នកសារព័ត៌មានVOD ហើយថែមទាំងមិនប្រាប់ឈ្មោះចៅក្រមដែលទទួលបន្ទុករឿងក្តីរបស់ ស្រស់ ទៀតផង។
មេធាវីរបស់ ស្រស់ បានបដិសេធមិននិយាយជាមួយអ្នកសារព័ត៌មាន VOD ជាសាធារណៈទេ ហើយ ស្រស់ ក៏មិនអាចទំនាក់ទំនងបានកាលពីថ្ងៃសុក្រ ដើម្បីឱ្យនាងបញ្ជាក់ឱ្យច្បាស់បន្ថែមថា តើនាងនៅតែប្រឈមមុខនឹងបទចោទប្រកាន់ទៀតឬយ៉ាងណាដែរ?
ក៏ប៉ុន្តែ លោក ឃុន ថារ៉ូ ប្រធានកម្មវិធី នៅអង្គការសិទ្ធិការងារ សង់ត្រាល់ (Central) ដែលបានតាមដានរឿងក្តីរបស់ ស្រស់ បានលើកឡើងថា បទចោទប្រកាន់ញុះញង់ទៅលើនាង មិនទាន់ត្រូវបានទម្លាក់ ហើយរឿងក្តីនេះនៅតែត្រូវបានរក្សាទុក សម្រាប់ចៅក្រមស៊ើបសួរ។
សេចក្តីអំពាវនាវពីភាគីអន្តរជាតិ
លោក ប៉ាវ ស៊ីណា ប្រធាន CUMW បានចាត់ទុកករណីដោះលែង ស្រស់ ឱ្យនៅក្រៅឃុំពីសំណាក់តុលាការកាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែឧសភា ជារឿងគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលមួយ។ មុនមួយថ្ងៃ ចៅក្រមតុលាការខេត្តកំពង់ស្ពឺ បានបដិសេធសំណើសុំឱ្យដោះលែង ស្រស់ ឱ្យនៅក្រៅឃុំ ប៉ុន្តែ ថ្ងៃបន្ទាប់ អាជ្ញាធរពន្ធនាគារបានហៅសហជីព CUMW ឱ្យទៅទទួល ស្រស់ ពីពន្ធនាគារ។
លោក ស៊ីណា បានលើកឡើងថា ស្ថានភាពប្រែប្រួលភ្លាមៗបែបនេះកើតឡើងដោយសារតែមានសម្ពាធពីខាងក្រៅ។ លោកបានទំនាក់ទំនងទៅអង្គការសិទ្ធិការងារអន្តរជាតិចំនួនបួន ដែលរួមមាន IndustriAll, Clean Clothes Campaign, Workers Rights Consortium and Solidarity Center ដើម្បីឱ្យគេជួយដោះស្រាយរឿងក្តីរបស់ ស្រស់។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «យុទ្ធនាការ [សុំឱ្យដោះលែង ស្រស់] នឹងមិនទទួលជោគជ័យទេ ប្រសិនបើមិនមានការចូលរួមពីអន្តរជាតិ។ ដោយសារតែពួកយើងមើលឃើញរឿងរ៉ាវកើតឡើងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ប្រព័ន្ធច្បាប់ក្នុងស្រុកដំណើរការទៅមិនសូវត្រឹមត្រូវ អីចឹង សហជីពយើងបានទំនាក់ទំនងជាមួយអង្គការអន្តរជាតិធំៗ […] ដែលបានដាក់សម្ពាធលើក្រុមហ៊ុនម៉ាកផលិតផលធំៗទាំងនោះ»។
លោកស្រី Andrea Shaw Resnick ប្រធានទំនាក់ទំនងវិនិយោគិន និងសហគ្រាស នៅអង្គការ Tapestry ក្រុមហ៊ុនមេរបស់ម៉ាក Kate Spade និងម៉ាក Coach brands បានប្រាប់សារព័ត៌មាន VOD តាមសារអេឡិចត្រូនិចកាលពីថ្ងៃទី១០ ខែមិថុនា ថា អង្គការ Tapestry បានទាក់ទងគណៈគ្រប់គ្រងនៅក្រុមហ៊ុន Superl ទាំងនៅទីក្រុងហុងកុង និងនៅប្រទសកម្ពុជា។
លោកស្រី Shaw Resnick បានឱ្យដឹងទៀតថា ក្រុមហ៊ុននេះកំពុងពិនិត្យរឿងក្តីរបស់ ស្រស់ ហើយក្រុមហ៊ុន Superl Group អនុវត្តតាមសំណើសុំព័ត៌មាន ប៉ុន្តែ ក្រុមហ៊ុន Superl បានបដិសេធករណីចោទប្រកាន់ពីសំណាក់ ស្រស់ និងសហជីពថា ក្រុមហ៊ុនបានកំណត់កម្មករដែលជាសមាជិកសហជីពជាគោលដៅនោះ។
លោកស្រីបានសរសេរថា៖ «ពួកយើងដឹងហើយថា ក្រុមហ៊ុន Superl Cambodia និងសហជីព CUMW បានជួបពិភាក្សាគ្នាអំពីរឿងហេតុនេះដោយផ្ទាល់ហើយ។ ពួកយើងក៏ទទួលដំណឹងផងដែរថា ពួកគេនឹងជួបគ្នាម្តងទៀតជាមួយកម្មកររូបនោះ ដើម្បីដោះស្រាយវិវាទនេះ»។
កាលពីចុងខែមេសា ក្រុមហ៊ុន Capri Holdings ដែលជាក្រុមហ៊ុនសម្លៀកបំពាក់បែបទំនើប ដែលមានទាំងផលិតផលម៉ាក Michael Kors ដែលទិញទំនិញកាបូបយួរពីក្រុមហ៊ុន Superl បានប្រកាសនៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានមួយថា ខ្លួនបានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងសកលអង្គការសហប្រជាជាតិ (U.N. Global Compact) ដែលជាកិច្ចព្រមព្រៀងបញ្ជាក់ពីគោលជំហររបស់ក្រុមហ៊ុនទាំងឡាយថា ត្រូវប្រកាន់យកគោលការណ៍គោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិការងារ បូករួមទាំងសិទ្ធិបញ្ចេញមតិផងដែរ ដោយអនុញ្ញាតឱ្យមានការចរចាក្នុងក្របខណ្ឌសមូហភាព និងបញ្ឈប់សកម្មភាពរើសអើងក្នុងការងារ ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព។
ក្រុមហ៊ុននេះ (Capri Holdings) មិនបានឆ្លើយតបទៅនឹងសំណួរតាមសារអេឡិចត្រូនិចទេ។ នៅពេលអ្នកសារព័ត៌មានព្យាយាមទំនាក់ទំនងទៅគណៈគ្រប់គ្រងក្រុមហ៊ុន Superl នៅប្រទេសកម្ពុជា អ្នកគ្រប់គ្រងរោងចក្រជនជាតិចិនមួយរូប ដែលមិនបានប្រាប់ឈ្មោះ បានបដិសេធមិនធ្វើសេចក្តីអត្ថាធិប្បាយ។
លោក ចឹក បូរិន ប្រធាននាយកដ្ឋានការងារខេត្តកំពង់ស្ពឺ ក៏បានបដិសេធឆ្លើយសំណួរអ្នកសារព័ត៌មាន ដោយលើកឡើងថា រឿងក្តីរបស់ ស្រស់ មិនស្ថិតក្នុងដែនយុត្តាធិការរបស់លោកទេ។
បទចោទប្រកាន់នៅតែមានសុពលភាព
បន្ទាប់ពីអ្នកស្រី សយ ស្រស់ ត្រូវបានគេដោះលែងភ្លាម រោងចក្រក៏បានដកពាក្យបណ្តឹងរបស់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី៣ ខែមិថុនា ហើយរយៈពេល ១០ថ្ងៃក្រោយមក ស្រស់ ក៏បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយអ្នកគ្រប់គ្រងទូទៅរបស់ក្រុមហ៊ុន Superl ដែលមានឈ្មោះថា Chan Dao Zen ដើម្បីដកពាក្យបណ្តឹងព្រហ្មទណ្ឌរបស់ក្រុមហ៊ុននៅតុលាការខេត្តកំពង់ស្ពឺ ហើយបង្ហាញកិច្ចព្រមព្រៀងរវាងក្រុមហ៊ុន និងមេដឹកនាំសហជីព ប្រសិនបើ ស្រស់ ត្រូវបានកោះហៅទៅតុលាការ។
តាមឯកសារដែលអ្នកសារព័ត៌មានបានមើល ក្រុមហ៊ុនបានផ្តល់ឱ្យ ស្រស់ ស្ទើរតែគ្រប់ចំណុចដែលនាងទាមទារ ដូចជា នាងត្រូវត្រឡប់ចូលធ្វើការវិញ ទទួលបានប្រាក់ឈ្នួលវិញ និងក្រុមហ៊ុនសន្យាថា នឹងមិនរើសអើងនាងជាដើម។
បញ្ហាវិវាទការងាររវាង ស្រស់ និងក្រុមហ៊ុន Superl បានអូសបន្លាយពេលពីរទៅបីខែ មុនពេលសេចក្តីសម្រេចដកដោយផ្នែកនូវលក្ខខណ្ឌអនុគ្រោះ«អ្វីៗគ្រប់យ៉ាងលើកលែងតែសព្វាវុធ(EBA)»សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ពីសំណាក់សហភាពអឺរ៉ុប ដែលចូលជាធរមាននៅក្នុងខែសីហា។ មូលហេតុមួយនៃការសម្រេចនេះ ដោយសារតែមានករណីរំលោភសិទ្ធិការងារ។
លោក William Conklin នាយកប្រចាំប្រទេសនៃ Solidarity Center បានលើកឡើងថា ទំនិញធ្វើដំណើររួមមាន កាបូបយួរ ដែលជាផលិតផលរបស់រោងចក្រ Superl នោះគឺជាផ្នែកមួយថ្មី សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជាក្នុងការនាំចេញទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិក បន្ទាប់ពីគោលការណ៍លើកលែងពន្ធពីសំណាក់សហរដ្ឋអាមេរិក ត្រូវបានបន្តសម្រាប់ទំនិញធ្វើដំណើរផលិតនៅប្រទេសកម្ពុជា កាលពីឆ្នាំ២០១៦។ លោកបានបន្ថែមទៀតថា លោកសង្ឃឹមថា ក្រុមហ៊ុនទាំងឡាយនឹងពិនិត្យមើលករណី ស្រស់ ដោយយកចិត្តទុកដាក់។
លោក Conklin បានលើកឡើងថា ចំណុចដែលនាងទទួលបានការងារធ្វើវិញ និងទទួលបានប្រាក់ឈ្នួលវិញនោះ មិនបានឆ្លើយតបទៅនឹងអ្វីដែលនាងបានជួបប្រទះទេ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «មើលទៅ [វិវាទ] ហាក់ដូចជាត្រូវបានដោះស្រាយ និងផ្តល់លទ្ធផលល្អ ប៉ុន្តែ នាងបានចំណាយពេលពីរខែនៅក្នុងពន្ធនាគារ ហើយនាងមានបញ្ហាសុខភាព ហើយបញ្ហានេះនឹងជាក្លាយជាបញ្ហាប៉ះទង្គិចផ្លូវចិត្តសម្រាប់អ្នករាល់គ្នា»៕
រាយការណ៍បន្ថែមដោយ និន សុផារី
ប្រែសម្រួលពីអត្ថបទដើមជាភាសាអង់គ្លេស ដោយ កង សុធា
ចំណាំ៖ «ការស្រាវជ្រាវនេះ ផលិតឡើងដោយមានការគាំទ្រពីមូលនិធិ Rosa Luxemburg ក្រោមជំនួយហិរញ្ញវត្ថុរបស់ក្រសួងសហព័ន្ធនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍ»។
គាំទ្រដោយ៖
