សកម្មជនការពារសិទ្ធិមនុស្សព្រះតេជគុណ លួន សុវ៉ាត បានចោទសមត្ថកិច្ចខេត្តសៀមរាបថា បានប្រើអំពើហិង្សាទៅលើញោមញាតិរបស់ព្រះអង្គ និងធ្វើទុក្ខបុកម្នេញទៅលើព្រះសង្ឃ ២អង្គ ក្នុងកិច្ចប្រឹងប្រែងស្វែងរកចាប់ព្រះកាយព្រះអង្គយកទៅផ្សឹកទៅតាមសេចក្ដីសម្រេចរបស់ក្រុមព្រះសង្ឃជាន់ខ្ពស់។
ព្រះតេជគុណ លួន សុវ៉ាត ដែលជាជយលាភីពានរង្វាន់សិទ្ធិមនុស្ស Martin Ennals កាលពីឆ្នាំ២០១២ ត្រូវបានគណៈថេរសភាខេត្តសៀមរាប ចេញសេចក្ដីសម្រេចឲ្យផ្សឹកលាចាកសិក្ខាបទកាលពីថ្ងៃទី៣ ខែមិថុនាសប្ដាហ៍មុន។
សេចក្ដីសម្រេចនេះ បានកើតឡើងក្រោយពីព្រះតេជគុណ លួន សុវ៉ាត ដែលគង់នៅវត្តស្លែង ស្ថិតក្នុងស្រុកជីក្រែង ខេត្តសៀមរាប ត្រូវបានចោទប្រកាន់ថា បានប្រព្រឹត្តខុសវិន័យសង្ឃព្រះពុទ្ធសាសនា បន្ទាប់ពីវីដេអូនៃសំឡេងសន្ទនាតាមទូរស័ព្ទមួយរវាងបុរស និងស្ត្រីមិនស្គាល់អត្តសញ្ញាណ ត្រូវបានទម្លាយនៅលើបណ្ដាញសង្គមនៅក្នុងរយៈពេលពីរសប្ដាហ៍ចុងក្រោយមកនេះ។
សេចក្ដីសម្រេចរបស់ថេរសភាខេត្តសៀមរាប ក៏បានសម្រេចអនុញ្ញាតឲ្យសមត្ថកិច្ចចាត់វិធានការតាមច្បាប់ទៅលើព្រះសង្ឃ លួន សុវ៉ាត ផងដែរ ប្រសិនបើព្រះសង្ឃអង្គនេះនៅតែបន្តគ្រងស្បងចីវរជាសង្ឃបន្តទៀត។
ប៉ុន្តែ ព្រះតេជគុណ លួន សុវ៉ាត សរសេរនៅលើហ្វេសប៊ុករបស់ព្រះអង្គកាលពីថ្ងៃម្សិលមិញថា ព្រះអង្គមិនទាន់ត្រូវបានចាប់ផ្សឹកនៅឡើយទេ ហើយស្ថិតនៅកន្លែងមានសុវត្ថិភាព។ ព្រះអង្គបានបដិសេធវីដេអូបែកធ្លាយនោះ ហើយចាត់ទុកជាការលាបពណ៌ទៅលើព្រះអង្គ។
ព្រះអង្គសរសេររៀបរាប់ថា៖ «ចោទប្រកាន់ មូលបង្កាច់ លាបពណ៌ ប្រឌិតពត៌មានក្លែងក្លាយ កាត់តយករូបភាពអ្នកដទៃ និងសំឡេងមកថតបញ្ចូលគ្នាក្នុងហ្វេសប៊ុកឲ្យកើតទៅជាសាច់រឿងមួយដែលខុសការពិត ដែលបង្កើតឡើងក្នុងសម័យបច្ចេកវិទ្យាទំនើបដោយខុសទៅនឹងច្បាប់ជាតិ ច្បាប់អន្តរជាតិ ច្បាប់សាសនា»។
ខណៈដែលព្រះតេជគុណ លួន សុវ៉ាត អះអាងបែបនេះលើហ្វេសប៊ុករបស់ព្រះអង្គ សម្តេចព្រះសង្ឃនាយក នន្ទ ង៉ែត បានចេញព្រះលិខិតមួយច្បាប់កាលពីថ្ងៃម្សិលមិញនេះ ដោយបានណែនាំទៅមេគណៈសង្ឃទូទាំងប្រទេសឲ្យចាប់ផ្សឹកព្រះសង្ឃ លួន សុវ៉ាត ទៅតាមសេចក្ដីសម្រេចរបស់ថេរសភាខេត្តសៀមរាប។
ព្រះតេជគុណ លួន សុវ៉ាត បានរៀបរាប់លើហ្វេសប៊ុកបន្ថែមថា ក្មួយប្រុស ២នាក់របស់ព្រះអង្គ ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចខេត្តសៀមរាបចាប់ខ្លួន និងនាំសាកសួរនៅស្នងការដ្ឋានគរបាលខេត្ត។ ព្រះតេជគុណរៀបរាប់បន្តថា ក្មួយប្រុសទាំង ២នាក់របស់ព្រះអង្គ ត្រូវបាននាំទៅឃុំខ្លួនអស់រយៈពេល ១យប់ ២ថ្ងៃ មុននឹងដោះលែងវិញក្រោយបង់ប្រាក់ធានា។
ព្រះសង្ឃ លួន សុវ៉ាត អះអាងទៀតថា សមត្ថកិច្ចខេត្តសៀមរាបក៏បានដកហូតទូរស័ព្ទ ២គ្រឿងរបស់ក្មួយប្រុសព្រះអង្គ និងរឹបអូសកម្មសិទ្ធិផ្ទាល់របស់ព្រះអង្គនៅឯផ្ទះស្ថិតក្នុងស្រុកកំណើតព្រះអង្គផងដែរ ក្នុងនោះមានរថយន្តឡិចស៊ិច (Lexus 470)មួយគ្រឿង កាមេរ៉ាជិត ១០គ្រឿង ទូរទស្សន៍ ១គ្រឿង ទូរទឹកកក ធុងទឹកកក និងឯកសារផ្សេងៗ។
ព្រះសង្ឃ លួន សុវ៉ាត បានរៀបរាប់បន្តថា ព្រះសង្ឃ ២អង្គទៀត ដែលគង់នៅវត្តស្លែងស្ថិតនៅភូមិកំណើតរបស់ព្រះអង្គ ក៏ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចនាំទៅសាកសួរផងដែរ ហើយទូរស័ព្ទរបស់ព្រះសង្ឃទាំង ២អង្គនេះ ក៏ត្រូវបានដកហូតនៅថ្ងៃទី៧ ខែមិថុនា មុននឹងប្រគល់ត្រឡប់មកវិញ។
ព្រះតេជគុណ លួន សុវ៉ាត សរសេរថា៖ «នេះគឺជាចេតនានយោបាយ គំនុំគុំគួនយ៉ាងពិតប្រាកដ ដោយសារតែយកលេសថា ខុសវិន័យសង្ឃ ប៉ុន្តែ ចេតនានយោបាយ ដោយសារកន្លងមក អាត្មាជាសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សសង្ឃដ៏ល្បីទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេស»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងធម្មការ និងសាសនា លោក សេង សុមុនី មានប្រសាសន៍បន្ថែមលើខ្លឹមសារលិខិតថា ព្រះសង្ឃ លួន សុវ៉ាត ពិតជាប្រព្រឹត្តខុសនឹងវិន័យសង្ឃប្រាកដមែន។ ករណីនេះ លោកថា បើមិនចូលខ្លួនមកដោះស្រាយទេ គេចមិនផុតពីតុលាការសង្ឃនោះទេ។
លោក សេង សុមុនី ប្រាប់ថា៖ «បុរាណខ្មែរយើងថា កុកមិនភ្លេចជុងទេ លុះណាតែជុងហ្នឹងគេដកចេញបានវាអាចទៅបាន ព្រោះអាជ្ញាយុការផ្លូវច្បាប់នៅរង់ចាំជានិច្ច»។
នៅពេលសួរថា ហេតុអ្វីបានជាមានការរឹបអូសទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ព្រះតេជគុណ លួន សុវ៉ាត ចាប់ខ្លួនក្មួយ ២នាក់របស់ព្រះអង្គ និងព្រះសង្ឃ ២ព្រះអង្គនៅវត្តស្លែង លោក សុមុនី បានបង្វែរសំណួរឲ្យទៅសួរខាងសមត្ថកិច្ចវិញ។
ស្នងការរងនគរបាលខេត្តសៀមរាប លោកស្រី ដួង ថាវរី ដែលទទួលបន្ទុកផ្នែកប្រឆាំងការជួញដូរមនុស្ស និងការពារអនីតិជន បានប្រាប់ថា សមត្ថកិច្ចបានរឹបអូសរថយន្ត Lexus470 ១គ្រឿង កាមេរ៉ាត្រូន និងសម្ភារៈមួយចំនួនទៀតបញ្ជូនទៅតុលាការ ដើម្បីរក្សាទុក និងឲ្យមន្ត្រីជំនាញធ្វើការស្រាវជ្រាវរករូបភាពអាសអាភាស ឬវីដេអូ ដែលប្រព្រឹត្តបទល្មើសជាមួយនារីម្នាក់ដែលមានអាយុជាង ២០ឆ្នាំ ដែលប្តឹងមកសមត្ថកិច្ច។
លោកស្រីបញ្ជាក់ថា រាល់វត្ថុតាងដែលប្រមូលបាននោះ ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចបញ្ជូនទៅការិយាល័យជំនាញខេត្តស្រាវជ្រាវ និងពិនិត្យកាលពីថ្ងៃម្សិលមិញផងដែរ។
លោកស្រី ដួង ថាវរី ប្រាប់ថា៖ «យើងបានបញ្ជូនភស្តុតាងទាំងនោះទៅនាយកដ្ឋានជំនាញ ទៅនាយកដ្ឋានជួញដូរមនុស្ស និងការពារអនីតិជននៅអគ្គស្នងការ ដើម្បីបញ្ជូនបន្តទៅនាយកដ្ឋានប្រឆាំងបទល្មើសបច្ចេកវិទ្យា ដើម្បីឆែករកភស្តុតាងដាក់បន្ទុកទៅតាមបណ្តឹងដែលបានចោទប្តឹង ប៉ុន្តែ យើងទើបតែបញ្ជូនទៅម្សិលមិញ ប្រហែលជាមិនទាន់ឆែកឆេររកឃើញទេ»។
ទាក់ទងនឹងការនាំខ្លួនក្មួយរបស់ព្រះអង្គចំនួនពីរនាក់ អ្នកស្រី ថាវរី ប្រាប់ថា សមត្ថកិច្ចឃាត់ខ្លួនសួរនាំ ដោយសង្ស័យថា ពួកគេជាប់ពាក់ព័ន្ធជួយលាក់បាំងព័ត៌មានមួយចំនួនរបស់ព្រះអង្គ លួន សុវ៉ាត ប៉ុន្តែ លោកស្រីថា ក្រោយពីសួរនាំ សមត្ថកិច្ចបានដោះលែងពួកគេឲ្យមានសេរីភាពវិញផងដែរ។
វីអូឌី មិនអាចសុំការបំភ្លឺពីព្រះរាជអាជ្ញាខេត្តសៀមរាប លោក កើត វណ្ណារ៉េត បានទេនៅថ្ងៃនះ។
ប្រធានគ្រប់គ្រងផ្នែកអង្កេតនៃអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា ទាក់ទងរឿងសាសនា សម្តេចព្រះសង្ឃនាយកមានសិទ្ធិបញ្ជាទៅមន្ត្រីសង្ឃចាត់វិធានការលើអ្នកដែលប្រព្រឹត្តខុសតាមវិន័យរបស់សាសនា។ សម្រាប់ព្រះសង្ឃ លួន សាវ៉ាត លោក អំ សំអាត ចាត់ទុកជាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ ខណៈករណីនេះមិនទាន់ស្រាវជ្រាវដឹងថា ខុស ឬយ៉ាងនៅឡើយ បែរជាមន្ត្រីតុលាការ និងសមត្ថកិច្ចចុះរឹបអូសទ្រព្យសម្បត្តិ និងសម្ភារៈមួយចំនួនរបស់ព្រះអង្គទៅវិញ។
លោក អំ សំអាត ប្រាប់ថា៖ «អ្វីដែលជាការរំលោភទៅលើសិទ្ធិធ្ងន់ធ្ងរនោះ គឺការឆែកឆេរ និងការរឹបអូសទ្រព្យសម្បត្តិផ្សេងៗ វាជាការរំលោភសិទ្ធិរបស់គាត់។ រឿងជារឿងព្រះសង្ឃ ហេតុអ្វីបានជាទៅអនុវត្តទៅលើនីតិវិធីក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ហើយទៅឆែកឆេររឹបអូសជាវត្ថុតាងនៃបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌទៅវិញ»។
ព្រះសង្ឃ លួន សូវ៉ាត ពានរង្វាន់ការពារសិទ្ធិមនុស្ស Martin Ennels ពីប្រទេសស្វីសកាលពីខែតុលា ឆ្នាំ២០១២ ជាពានរង្វាន់ដ៏សំខាន់មួយ សម្រាប់ផ្តល់ជូនដល់បុគ្គលណា ដែលបានចូលរួមការពារ និងលើកតម្កើងសិទ្ធិមនុស្ស៕
