កម្ពុជាសម្រេចបិទព្រំដែនជាមួយវៀតណាមជាផ្លូវការ ដោយមិនឱ្យពលរដ្ឋវៀតណាមចូលមកកម្ពុជា និងមិនឱ្យពលរដ្ឋកម្ពុជាចូលទៅប្រទេសវៀតណាមជាបណ្តោះអាសន្ន ក្រោមហេតុផលនៃការបង្ការជំងឺកូវីដ-១៩។
ការប្រកាសរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក៏ត្រូវបានធ្វើឡើងក្រោយពេលវៀតណាមបានសម្រេចបិទច្រកព្រំដែនកម្ពុជាដោយឯកតោភាគី។
ប្រមុខរដ្ឋាភិបាល លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅថ្ងៃនេះ បានបញ្ជាក់លើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោកថា កាលពីយប់មិញថ្ងៃទី១៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២០ លោកបានសម្រេចបិទព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាមជាបណ្តោះអាសន្ន រហូតដល់ប្រទេសវៀតណាមលើកបម្រាម និងពេលវេលានៃកាលកំណត់បិទព្រំដែនរវាងប្រទេសទាំងពីរសារជាថ្មីឡើងវិញ។
លោកបន្តថា ការសម្រេចនេះ បន្ទាប់ពីប្រទេសវៀតណាមបានសម្រេចបិទច្រកព្រំដែនមិនអោយមានការឆ្លងកាត់រវាងកម្ពុជា និងវៀតណាម កាលពីម្សិលមិញរួចទៅហើយ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីថា កម្ពុជាផ្តល់ការជូនដំណឹងរយៈពេល៤៨ម៉ោង ដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ និងប្រជាពលរដ្ឋវៀតណាមអោយបានជ្រាប ដោយការអនុវត្តនឹងចាប់ផ្តើមពីម៉ោង០០ ចូលថ្ងៃទី២០ ខែមីនាទៅ។
ក្នុងសារជាសំឡេងមួយរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលត្រូវបានចែកចាយកាលពីយប់មិញ ក៏បានបញ្ជាក់ពីការសម្រេចបិទព្រំដែនជាមួយភាគីវៀតណាមនេះដែរ ដោយកើតឡើងពីការសម្រេចរបស់វៀតណាមមុន ក្រោមហេតុផលថា បញ្ចៀសជំងឺកូវីដ-១៩។
លោកបញ្ជាក់ក្នុងសារសំឡេងនោះថា ការសម្រេចបិទច្រកព្រំដែនរបស់កម្ពុជា ពុំមែនជាការបង្ហាញថា កម្ពុជា-វៀតណាម បាត់បង់សាមគ្គីភាពគ្នា ឬបង្ហាញពីការសងសឹករបស់កម្ពុជានោះទេ ប៉ុន្តែ ជាវិធានការការពារពលរដ្ឋរៀងខ្លួន ហើយបម្រាមនេះនឹងចាប់អនុវត្តនៅម៉ោង១២ ឬម៉ោង០០ ចូលថ្ងៃទី២០ ខែមីនា រហូតដល់ភាគីវៀតណាមដកបម្រាមបិទព្រំដែននេះចេញវិញ។
លោក ហ៊ុន សែន លើកឡើងបន្តថា៖ «បន្ទាប់ពីនោះ គឺអាជ្ញាធរតាមទល់ដែនទាំងអស់ និងច្រកព្រំដែនទាំងអស់ ចាប់ពីម៉ោង១២ យប់ថ្ងៃទី២០ មានន័យថា យើងជូនដំណឹងឱ្យវៀតណាមជាង៤៨ម៉ោង ខុសពីវៀតណាមមិនបានជូនដំណឹងមកយើងទាល់តែសោះ។ ដូច្នេះនេះ មិនមែនជាគោលការណ៍បរិការទេ គោលការណ៍បរិការ កាលណាបិទគឺបិទទាំងអស់គ្នា។ តែគាត់បិទជាឯកតោភាគី យើងមិនបានសងសឹកទៅវៀតណាមទេ»។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានស្នើពលរដ្ឋខ្មែរឱ្យផ្អាកការធ្វើដំណើរទៅប្រទេសវៀតណាមមួយរយៈ ទម្រាំស្ថានការនៃជំងឺកូវីដ-១៩បានធូរស្រាលមកវិញ។
លិខិតរបស់ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាដែលបង្ហោះលើទំព័រហ្វេសប៊ុកលោក ហ៊ុន សែន នៅថ្ងៃនេះ ដែលមានចារឹកអក្សរប្រញាប់ណាស់ បញ្ជាក់ថា វិធានការបិទព្រំដែនជាមួយវៀតណាមនេះ ដើម្បីបញ្ចៀសការលំបាកចំពោះពលរដ្ឋវៀតណាម និងពលរដ្ឋកម្ពុជា ដែលតម្រូវបង្ខាំងខ្លួនឱ្យនៅដាច់ដោយឡែកពីគេ នៅពេលធ្វើដំណើរចេញពីកម្ពុជាចូលទៅវៀតណាម។
ក្រសួងបញ្ជាក់ថា ភាគីកម្ពុជាក៏បានស្នើឱ្យអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានប្រទេសទាំងពីរសម្រួលចរាចរណ៍ទំនិញទៅវិញទៅមក ដោយគ្មានការរាំងស្ទះ និងស្នើឱ្យភាគីវៀតណាមធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍នូវពលរដ្ឋខ្មែរដែលកំពុងដាក់ឱ្យនៅដាច់ដោយឡែកបានមកកម្ពុជាវិញ ប្រសិនបើមាន។
លិខិតក្រសួងការបរទេស៖ «ភាគីកម្ពុជាស្នើឱ្យអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាននៃប្រទេសទាំងពីរធ្វើការរួមគ្នា ដើម្បីសម្របសម្រួល និងធានាថា ការដឹកជញ្ជូនទំនិញឆ្លងកាត់ព្រំដែនរួម អាចអនុវត្តដោយគ្មានការរាំងស្ទះ»។
លិខិតដដែលនេះ បញ្ជាក់ថា វិធានការនេះមិនត្រូវធ្វើឡើងចំពោះពលរដ្ឋទាំងពីរដែលកាន់លិខិតឆ្លងដែនការទូត ឬលិខិតផ្លូវការឡើយ។
អ្នកវិភាគនយោបាយ និងកិច្ចការអន្តរជាតិ លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា មើលឃើញថា វិធានការកម្ពុជាពេលនេះ ជាការឆ្លើយតបទៅកាន់វៀតណាម ដើម្បីដាស់ស្មារតីភាគីវៀតណាមឱ្យគិតពិចារណាលើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងនាមប្រទេសជិតខាងឡើងវិញ។
លោកថា មកដល់ពេលនេះ ទើបគេមើលឃើញថា កិច្ចសហការរវាងប្រទេសទាំងពីរ ព្រមទាំងប្រទេសក្នុងសមាគមអាស៊ានផង មិនសូវល្អនោះឡើយ ម្យ៉ាងហាក់មានគំនិតមិនស្មោះត្រង់នឹងគ្នាទៀតផង។ លោកថា បញ្ហានេះធ្វើឱ្យអាស៊ានពិបាកសម្រេចគោលដៅសហគមន៍តែមួយវាសនាតែមួយនោះបានណាស់។
លោកបន្តថា ៖ «ជាការឆ្លើយតបមួយ តាមពិតទៅ យឺតមួយថ្ងៃផង។ សម្រេច [បិទព្រំដែន] ភ្លាម យើងឆ្លើយតបជាមួយវៀតណាមភ្លាម ទើបយើងត្រឹមត្រូវ ដើម្បីឆ្លើយតបថា ជារដ្ឋភាគី រដ្ឋឯករាជ្យ ដែលអធិបតេយ្យភាពយើងមានសិទ្ធិស្មើមុខគ្នា។ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាសម្រេចនេះ ក៏ជាយន្តការមួយដែរ ដើម្បីពញ្ញាក់ស្មារតីវៀតណាមឱ្យគិតពិចារណាទៅកិច្ចសហប្រតិបត្តិការហ្នឹង គប្បីមានយន្តការល្អក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ»។
អ្នកវិភាគរូបនេះថា ការសម្រេចនេះនឹងមានផលប៉ះពាល់ទាំងសងខាង ប៉ុន្តែ ទំហំផលប៉ះពាល់កម្ពុជាមានច្រើនជាងវៀតណាម។
ទីប្រឹក្សាអង្គការសេដាក លោកបណ្ឌិត យ៉ង សាំងកុមារ មានប្រសាសន៍ថា វិធានការបិទព្រំដែននេះ កម្ពុជាពិតជារងផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរជាងវៀតណាមប្រាកដមែន ដោយសារវៀតណាមនាំចូលផលិតផលជាច្រើនដូចជា បន្លែ ត្រី សាច់ ស៊ុត ដើម្បីបំពេញតម្រូវការពលរដ្ឋកម្ពុជាច្រើនក្នុង១ឆ្នាំៗ ឬ មួយថ្ងៃៗ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ទាំងហ្នឹងគឺជាអ្វីដែលយើងបារម្ភថា វានឹងរុញឱ្យផលិតផលទាំងនេះឡើងថ្លៃ ប៉ុន្តែ វាក៏ជាឱកាសសម្រាប់កម្ពុជាផលិតអាហ្នឹងដែរ [បន្លែ ផ្លែឈើ ត្រី សាច់ ស៊ុតជាដើម] ប៉ុន្តែ វាត្រូវការពេលទម្រាំយើងដាំបន្លែបាន ១ខែ ១ខែកន្លះ ឬ ២ខែ ទម្រាំចិញ្ចឹមទាបានពង វាត្រូវការពេលយូរអីចឹង។ ទម្រាំចិញ្ចឹមជ្រូកបានសាច់ត្រូវការពេល៣ ឬ៤ខែ។ អាហ្នឹងហើយជាភាពយឺតយ៉ាវរបស់កម្ពុជាយើងក្នុងការត្រៀមក្នុងករណីហ្នឹងកើតមានឡើង។ ទោះបីជាយើងធ្លាប់លើកឡើងរឿងហ្នឹងពីរបីខែមុនក៏ដោយ ប៉ុន្តែគ្រាន់តែលើកចោល យើងមិនបានធ្វើ»។
យ៉ាងនេះក្តី លោក យ៉ង សាំងកុមារ ថាកម្ពុជានៅអាចមានពេលដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនេះ ដោយគិតគូរ ឬគាំទ្រដល់កសិករក្នុងការផលិតស្បៀងក្នុងស្រុកឱ្យបានច្រើន និងត្រូវមានការរៀបចំផែនការដឹកជញ្ជូនស្បៀងក្នុងស្រុកឱ្យកាន់តែទូលាយ និងមានភាពងាយស្រួល។
កាលពីខែធ្នូឆ្នាំមុន លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានបញ្ជាក់ថា រយៈពេល៩ខែដើមឆ្នាំ២០១៩ ទំហំពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា-វៀតណាម មានទំហំ៤ពាន់លានដុល្លារ។ ក្នុងនោះ កម្ពុជានាំទំនិញចូលទៅវៀតណាមមានទំហំជាង ៧រយលានដុល្លារ ប៉ុន្តែ វៀតណាមនាំទំនិញចូលកម្ពុជាមានជាង ៣ពាន់លានដុល្លារ។ លោក ហ៊ុន សែន រំពឹងពេលនោះថា នៅឆ្នាំ២០២០ខាងមុខ ទំហំពាណិជ្ជកម្ម កម្ពុជា-វៀតណាម នឹងកើនឡើងជាង៥ពាន់លានដុល្លារថែមទៀតផង។
លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា មើលឃើញថា ប្រសិនបើស្ថានភាពជំងឺកូរ៉ូណាបន្តអូសបន្លាយយូរទៀត ប្រទេសថៃក៏អាចពិចារណាបិទច្រកព្រំដែនជាមួយកម្ពុជាដែរ ប៉ុន្តែ សម្រាប់ប្រទេសឡាវ នឹងមិនអាចបិទច្រកព្រំដែនជាមួយកម្ពុជាបានឡើយ៕
