រដ្ឋាភិបាលសម្រេចដំឡើងប្រាក់ពិន័យចរាចរណ៍ពី៣ ទៅ៥ដង នៃប្រាក់ពិន័យបច្ចុប្បន្ន បន្ទាប់ពីចំនួននៃគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ហាក់មិនថមថយកាលពីឆ្នាំ២០១៩កន្លងទៅ។
ក្នុងអនុក្រឹត្យ កែសម្រួលការពិន័យអន្តរការណ៍ចំពោះអំពើល្មើសនឹងច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោក និងត្រូវបាននាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ចុះហត្ថលេខាកាលពីថ្ងៃទី១៧ មីនាម្សិលមិញ រដ្ឋាភិបាលបានកែសម្រួលការពិន័យចំពោះអំពើល្មើសនឹងច្បាប់ចរាចណ៍ផ្លូវគោក ដោយពិន័យជាប្រាក់ចាប់ពី៦ម៉ឺនរៀល រហូតដល់៤លានរៀលចំពោះអ្នកមិនគោរពច្បាប់ចរាចរណ៍ ដែលរាប់ចាប់ពីជិះម៉ូតូគ្មានមួកសុវត្ថិភាព មិនគោរពភ្លើង និងសញ្ញាចរាចរណ៍ ការប្រើប្រាស់ទូរសព្ទក្នុងពេលបើកបរ រហូតដល់ការបើកបរក្រោមភាពស្រវឹងជាដើម។
ក្នុងអនុក្រឹត្យកែសម្រួលនេះ ក៏នឹងពិន័យដល់ម្ចាស់ហាងលក់យានយន្តដែលមិនបានស្នើសុំស្លាកលេខដល់ឱ្យអ្នកទិញផងដែរ ដែលមានតម្លៃចាប់ពី១សែន២ម៉ឺនរៀល ដល់២លាន៤សែនរៀលតាមទំហំឡាន ខណៈអ្នកដែលមិនស្នើសុំលិខិតធ្វើអាជីវកម្មដឹកជញ្ជូន នឹងត្រូវពិន័យចាប់ពី១សែន៥ម៉ឺន ដល់៣សែនរៀល។
អនុក្រឹត្យថ្មីនេះក៏តម្រូវឱ្យឪពុកម្ដាយ ឬអាណាព្យាបាលទទួលខុសត្រូវលើការប្រព្រឹត្តិល្មើសច្បាប់ចរាចរណ៍របស់កូនផងដែរ។
មាត្រា១៣ថ្មីចែងថា៖ «ឪពុកម្ដាយ ឬអាណាព្យាបាលត្រូវបង់ប្រាក់ពិន័យអន្តរការណ៍ចំពោះអំពើល្មើសនឹងអនុក្រឹត្យនេះ ដែលប្រព្រឹត្តិដោយអនីតិជនមានអាយុចាប់ពី១៥ឆ្នាំ ដល់១៨ឆ្នាំ»។
បើតាមអនុក្រឹត្យនេះ អ្នកល្មើសច្បាប់ចរាចរណ៍មានពេល១៥ថ្ងៃក្នុងការបង់ប្រាក់ពិន័យ ហើយបើលើសពីថ្ងៃដែលបានកំណត់ ប្រាក់ពិន័យនឹងឡើងទ្វេជាពីរ ហើយបើលើស៣០ថ្ងៃ ប្រាក់ពិន័យនឹងឡើងទ្វេជាបី ហើយក្នុងករណីមិនបានបង់ក្នុងរយៈពេល៦០ថ្ងៃ សមត្ថកិច្ចនឹងបញ្ជូនសំណុំរឿងទៅតុលាការ។
អគ្គស្នងការរងនគរបាលជាតិទទួលបន្ទុកផែនចរាចរណ៍ លោក ហ៊ឹម យ៉ាន មានប្រសាសន៍ប្រាប់VODថា អនុក្រឹត្យថ្មីនេះនឹងចាប់អនុវត្តក្នុងពេលខាងមុខ ដោយទុកពេលឱ្យសមត្ថកិច្ចចរាចរណ៍បានទទួលជ្រាបច្បាស់ពីអនុក្រឹត្យថ្មីនេះសិន។ លោកបន្ថែមថា តាមរយៈការបង្កើនប្រាក់ផាកពិន័យនេះ វានឹងជួយកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍បានកាន់តែខ្ពស់ក្នុងឆ្នាំ២០២០នេះ។
លោក ហ៊ឹម យ៉ាន មានប្រសាសន៍ថា៖ «ព្រោះថា នៅពេលគាត់មានបញ្ហា ឬគាត់មានគ្រោះថា្នក់អីកើតឡើង គឺវាពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងការមិនគោរពច្បាប់ដែលជាមូលហេតុ។ យើងឃើញថា មានមកពីល្បឿន មកពីស្រវឹង មកពីមិនគោរពសិទ្ធិអាទិភាព ការវ៉ាជែងអីជាដើម -ល-។ អ៊ីចឹង នៅក្នុងបរិបទនេះ កំណែទម្រង់លើវិស័យច្បាប់ ពិសេសការកែសម្រួលអនុក្រឹត្យលេខ៤៤ មកអនុក្រឹត្យលេខ៣៩នេះ យើងបង្កើនការពិន័យពី៣ ទៅ៥ដង អ៊ីចឹង នឹងរំពឹងពលរដ្ឋនឹងមានការគោរពច្បាប់កាន់តែកើនឡើងទៀត»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងសាធារណការ លោក គង់ វិមាន មានប្រសាសន៍ថា កន្លងទៅ រដ្ឋាភិបាលបានចេញវិធានការច្បាប់នានាពាក់ព័ន្ធនឹងចរាចរណ៍នេះ តែក៏នៅមានពលរដ្ឋមួយចំនួនតែងតែចចេសមិនគោរពដែលធ្វើឱ្យគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ចេះតែបន្តមាន។ លោកបន្ថែមថា វិធានការពិន័យបន្ថែមថ្មីនេះ នឹងធ្វើឱ្យពលរដ្ឋកាន់តែច្រើនចូលរួមគោរពច្បាប់។
លោក គង់ វិមាន លើកឡើងថា៖ «នៅពេលមានច្បាប់តឹងរ៉ឹង បងប្អូនឃើញថា មានការពិន័យកាន់តែច្រើនអ៊ីចឹងគាត់មានការប្រុងប្រយ័ត្នកាន់តែច្រើន។ នៅពេលដែលមានការប្រុងប្រយ័ត្នកាន់តែច្រើន កាលណាមានការប្រុងប្រយ័ត្នកាន់តែច្រើន យើងក៏អាចកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍កាន់តែច្រើនដែរ»។
ពលរដ្ឋរស់នៅរាជធានីភ្នំពេញ លោក ចក់ ចំរើន គាំទ្រចំពោះចំណាត់ការនេះ តែលោកស្នើដល់រដ្ឋាភិបាលមានវិធានការផ្សព្វផ្សាយដល់ពលរដ្ឋឱ្យបានយល់ច្បាស់ពីច្បាប់ថ្មីនេះផងដែរ ជៀសវាងការយល់ច្រលំគ្នារវាងពលរដ្ឋ និងសមត្ថកិច្ចនាពេលអនុវត្ត។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «រាជរដ្ឋាភិបាលគួរតែមានការផ្សព្វផ្សាយឱ្យបានទូលំទូលាយដល់ប្រជាពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេសហ្នឹង ឱ្យគាត់មានការយល់ដឹងពីច្បាប់នេះឱ្យកាន់តែច្បាស់ ជៀសវាងរងផលលំបាកដល់ពួកគាត់ពេលដែលមានបញ្ហាគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ឬក៏ការផាកពិន័យជាដើម»។
នាយកវិទ្យាស្ថានសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ លោក គង់ រតនៈ មានប្រសាសន៍ថា ការដំឡើងប្រាក់ពិន័យ គឺគ្រាន់តែជាផ្នែកមួយនៃការដោះស្រាយបញ្ហាចរាចរណ៍នៅកម្ពុជាប៉ុណ្ណោះ តែលោកថា បញ្ហាសំខាន់នោះគឺការអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពទៅវិញទេ។ លោកក៏បានបង្ហាញក្ដីបារម្ភពីអំពើពុករលួយដែលអាចកើតចេញពីការដំឡើងប្រាក់ពិន័យនេះផងដែរ។
លោកថា៖ «ខ្ញុំមិនហ៊ានថាយ៉ាងមេចទេ ព្រោះមិនឃើញជាក់ស្ដែង តែកន្លងមក យើងឃើញថា ការដាក់ពិន័យត្រឹម១ម៉ឺន៥ពាន់ហ្នឹង អ្នកដែលខុស គាត់សុខចិត្តបង់១ម៉ឺនឱ្យទៅប៉ូលិស ហើយគាត់សល់បាន៥ពាន់។ សម្រាប់ខ្ញុំ គឺនៅលើសមត្ថកិច្ចខ្លួនឯង បើចង់ឱ្យឥរិយាបថរបស់អ្នកបើកបរគាត់កែប្រែ សូមឱ្យគាត់ធ្វើប្រកបដោយតម្លាភាពទៅ។ តែបើគាត់ថា គាត់ធ្វើដើម្បីតែក្រពះគាត់ ដើម្បីភាពមានបានរបស់គាត់ បើទោះបីថ្នាក់លើខិតខំយ៉ាងណាក៏ដោយ បើសិនជាអត់មានបានត្រួតពិនិត្យឱ្យច្បាស់លាស់ទៅលើទង្វើរបស់មន្ត្រីមួយចំនួនទេ យើងនឹងគ្មានប្រសិទ្ធភាពខាងអនុវត្តន៍ច្បាប់ទេ » ។
ទោះជាយ៉ាងណា អគ្គស្នងការរងនគរបាលជាតិ លោក ហ៊ឹម យ៉ាន់ បានការពារថា នឹងគ្មានទេអំពើពុករលួយក្នុងការអនុវត្តនេះ ដោយថា រដ្ឋបានផ្ដល់ការលើកទឹកចិត្តច្រើនដល់ប៉ូលិសចរាចរណ៍ ជាមួយគ្នានិងការតាមដានផងដែរ។
លោក ហ៊ឹម យ៉ាន៖ «កន្លងទៅ គឺច្បាប់កំណត់ជូនមន្ត្រីនគរបាលចរាចរណ៍ គឺ៧០ភាគរយនៃប្រាក់ពិន័យអ៊ីចឹងគាត់ក៏ត្រូវយល់ពីតួនាទី និងភារកិច្ច យល់ពីអ្វីដែលទទួលបាននេះ វាប្រសើរជាងទៅទទួលអ្វីដែលមិនត្រឹមត្រូវនោះ។ […] ទីពីរ គឺការត្រួតពិនិត្យ ប្រព័ន្ធត្រួតពិនិត្យរបស់យើងមានការត្រួតពិនិត្យផ្ទៃក្នុងរបស់អង្គភាពផង និងការរិះគន់របស់ប្រជាពលរដ្ឋផង អ៊ីចឹងបណ្ដាញសង្គមនានាគឺអាចជួយដល់ការរិះគន់ ការកែតម្រូវអីដល់កងកម្លាំងនគរបាល ហើយតាមរយៈនេះយើងនឹងកែលម្អប្រតិបត្តិការរបស់យើងគឺកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព»។
ថ្លែងក្នុងពិធីបូកសរុបការងារខេត្តព្រៃវែងកាលពីថ្ងៃទី១២ ខែមីនា ប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ផ្លូវគោក និងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង បានថ្លែងថា កន្លងទៅ រដ្ឋាភិបាលអនុវត្តវិធានការអប់រំជាច្រើន ដែលវាដល់ពេលអនុវត្តឱ្យខ្លាំងវិញហើយ។ លោកបន្ថែមថា ការដំឡើងប្រាក់ពិន័យនេះគឺក្នុងគោលបំណងការពារជីវិតពលរដ្ឋ និងអំពាវនាវឱ្យមនុស្សគ្រប់រូបចូលរួមអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ឱ្យបានពេញលេងផងដែរ។
លោកថ្លែងថា៖ «មិនមែនថាលេងធម៌ក្ដៅអីទេ! តែចង់និយាយថា យើងលេងតាមផ្លូវច្បាប់ឱ្យបានម៉ឺងម៉ាត់ ហើយសុំអំពាវនាវអ៊ីចឹង! អំពាវនាវអ្នកទាំងអស់គ្នា មិនថាអ្នកតូច មិនថាអ្នកធំទេ ទាំងអស់គ្នាហ្នឹងត្រូវគោរពច្បាប់ទាំងអស់គ្នា បានទៅរួច បើមិនអ៊ីចឹងទេ មកបន្ទោសតែប៉ូលិស តែមើលមកខ្លួនឯងមិនគោរពផង អាមិនគោរពហ្នឹងហើយវាទៅជាគំរូ គេឃើញទៅថា អ្នកហ្នឹងមិនគោរពផង អញទៅគោរពអី ដល់អ៊ីចឹងប៉ូលិសគ្នាធ្វើការមិនកើត។ ដល់គ្នាធ្វើការមិនកើត បែរជាទៅបន្ទោសប៉ូលិសថា ប៉ូលិសអន់»។
របាយការណ៍គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍របស់គណៈកម្មាធិការជាតិសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ ឱ្យដឹងថា ក្នុងឆ្នាំ២០១៩កន្លងទៅ មានមនុស្សស្លាប់ដោយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ជិត ២ពាន់នាក់(១៩៨១នាក់) កើន១២ភាគរយ ខណៈអ្នករងរបួសជាង ៦ពាន់នាក់(៦១៤១នាក់) កើន២៩ភាគរយ បើធៀបនឹងឆ្នាំ២០១៨ ភាគច្រើននៃគ្រោះថ្នាក់ទាំងនេះបណ្ដាលមកពី ការបើកបរលើសល្បឿនកំណត់ មិនគោរពសិទ្ធិអាទិភាព មិនប្រកាន់ស្តាំ វ៉ាជែង ការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង និងកត្តាយានយន្ត៕
