សហរដ្ឋអាមេរិកតាមរយៈក្រសួងរតនាគាររបស់ខ្លួន បានសម្រេចដាក់ទណ្ឌកម្មហិរញ្ញវត្ថុ និងរឹតត្បិតទិដ្ឋាការលោក ទ្រី ភាព និងអតីតអគ្គមេបញ្ជាការរងនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ លោក គន់ គីម ព្រមទាំងសមាជិកគ្រួសារលោក៣រូប និងក្រុមហ៊ុនរបស់ពួកគេចំនួន១៦ទៀត។
ការសម្រេចនេះ ធ្វើឡើងក្រោមការអនុវត្តច្បាប់ Global Magnitsky ដោយអាមេរិករកឃើញថា មនុស្សស្និទ្ធនឹងលោក ហ៊ុន សែន ទាំងពីរនេះ បានរួមចំណែកយ៉ាងច្រើនក្នុងការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ បំផ្លិចបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិជាតិ និងរំលោភសិទ្ធិមនុស្សផងដែរ។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងរតនាគារសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលចេញផ្សាយកាលពីយប់មិញម៉ោងនៅកម្ពុជា រកឃើញថា លោក ទ្រី ភាព បច្ចុប្បន្នជាមហាសេដ្ឋីដែលល្បីល្បាញក្នុងជំនួញរកស៊ីឈើនៅកម្ពុជា ព្រមទាំងមានក្រុមហ៊ុនចំនួន១១ ត្រូវបានដាក់បញ្ចូលក្នុងទណ្ឌកម្មនេះ។
ដោយឡែក លោក គន់ គីម បច្ចុប្បន្នជាទេសរដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកបេសកកម្មពិសេស និងជាអនុប្រធានទី១ នៃគណៈកម្មាធិការជាតិគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ ហើយលោកក៏ជាអតីតអគ្គមេបញ្ជាការរងកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ និងជានាយសេនាធិការចម្រុះនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ រួមទាំងសមាជិកគ្រួសារលោក៣ រូបទៀត រួមមានឈ្មោះ គីង ចាន់ឌី ឈ្មោះ គីម សុផារី និង គីម ផារ៉ា ព្រមទាំងក្រុមហ៊ុនចំនួន៥ ក៏ត្រូវបានដាក់បញ្ចូលក្នុងទណ្ឌកម្មរបស់អាមេរិកនេះផងដែរ។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងរតនាគារសហរដ្ឋអាមេរិកដដែល រកឃើញថា លោក ទ្រី ភាព មានជាប់ពាក់ព័ន្ធចំពោះសកម្មភាពពុករលួយដែលប្រព្រឹត្តដោយផ្ទាល់ និងដោយមិនផ្ទាល់ ក្នុងការគ្រប់គ្រងទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋមិនត្រឹមត្រូវ រឹបអូសទ្រព្យសម្បត្តិឯកជនដើម្បីផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានបន្តថា៖ «ការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយពាក់ព័ន្ធនឹងកិច្ចសន្យារដ្ឋាភិបាល ឬការធ្វើអាជីវកម្មធនធានធម្មជាតិដោយប្រើការសូកប៉ាន់ដើម្បីការពារអាជីវកម្មឈើខុសច្បាប់របស់ខ្លួន»។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានដដែលបានអះអាងថា លោក ទ្រី ភាព បានប្រើបណ្តាញធំៗរបស់លោកក្នុងជួររដ្ឋាភិបាល និងយោធា ដើម្បីការពារជំនួញរកស៊ីឈើខុសច្បាប់របស់ខ្លួន ហើយឈើខុសច្បាប់ទាំងនោះ ត្រូវបាននាំចេញទៅលក់នៅប្រទេសវៀតណាម ចិន សហគមន៍អឺរ៉ុប និងរុស្ស៊ី ជាដើម។
សហរដ្ឋអាមេរិកបន្តថា ការបង្កើតសម្ព័ន្ធមិត្តគ្រាក់ៗទាំងនោះហើយ បានបង្កការលំបាកដល់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានក្នុងការចាត់វិធានការច្បាប់ប្រឆាំងនឹងសកម្មភាពរកស៊ីឈើខុសច្បាប់របស់លោក ទ្រី ភាព។
ដោយឡែកសម្រាប់លោក គន់ គីម និងគ្រួសារវិញ សហរដ្ឋអាមេរិក ឱ្យដឹងថា ក្រៅពីកេងប្រវ័ញ្ចទ្រព្យសម្បត្តិជាតិ ប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ អតីតនាយឧត្តមសេនីយ៍ជាន់ខ្ពស់នៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទរូបនេះ ក៏ជាអ្នកជួយជ្រោមជ្រែងក្នុងការអភិវឌ្ឍនៅខេត្តកោះកុង ព្រមទាំងបានទទួលប្រយោជន៍ហិរញ្ញវត្ថុយ៉ាងច្រើនពីទំនាក់ទំនងរបស់លោកជាមួយចិនទៀតផង។
អាមេរិកក៏បានរកឃើញថា លោក គន់ គីម បានប្រើកងកម្លាំងនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ ដើម្បីបំភិតបំភ័យ រុះរើ និងរឹបអូសយកដីពីពលរដ្ឋតំបន់នោះ ប្រគល់ទៅឱ្យក្រុមហ៊ុនចិន ប៉ុន្តែ ក្រោយមក លោកក៏ត្រូវបានដកចេញពីតំណែងយោធាជាន់ខ្ពស់មួយនេះ ដោយសារមិនបានចែកផលលាភទៅមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលផ្សេងទៀតនោះឡើយ។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានបន្តថា៖ «លោក គន់ គីម ត្រូវបានដកដំណែងជាប្រធានបុគ្គលិកនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ ពីព្រោះលោកមិនបានចែករំលែកប្រាក់ចំណេញពីអាជីវកម្មខុសច្បាប់របស់គាត់ ជាមួយមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាទេ»។
វី.អូ.ឌី មិនអាចទាក់ទងសុំការឆ្លើយតបពីលោក ទ្រី ភាព និងលោក គន់ គីម ជុំវិញការដាក់ទណ្ឌកម្មរបស់អាមេរិកនេះនៅឡើយទេ។
យ៉ាងនេះក្តី ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជានៅថ្ងៃនេះ បានសម្តែងការខកចិត្តយ៉ាងខ្លាំងចំពោះការសម្រេចដាក់ទណ្ឌកម្មនេះ ដោយថា ជាការបំពាននូវជនជាតិកម្ពុជាដែលបម្រើការងាររដ្ឋ និងផ្នែកឯកជន។
ក្រសួងការបរទេសលើកឡើងថា លោក គន់ គីម ត្រូវបានទទួលស្គាល់ជាសាធារណៈចំពោះការចូលរួមចំណែកយ៉ាងច្រើនក្នុងការពារ និងថែរក្សាសុខសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងសណ្តាប់ធ្នាប់សង្គម។ ដោយឡែក លោក ទ្រី ភាព វិញ ក្រសួងការបរទេសថា បានដើរតួនាទីយ៉ាងសកម្មក្នុងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចសង្គមកម្ពុជាផងដែរ។
សម្រាប់អ្នកនាំពាក្យរាជរដ្ឋាភិបាល លោក ផៃ ស៊ីផាន មានការភ្ញាក់ផ្អើលជាខ្លាំងចំពោះការសម្រេចនេះ ដែលជាការចោទប្រកាន់មកលើពលរដ្ឋខ្មែរ។
លោកថា ជាមួយគ្នានេះ រដ្ឋាភិបាលមានកាតព្វកិច្ចស្វែងរកកិច្ចការពារប្រកបដោយសុចរិត និងយុត្តិធម៌ ចំពោះពលរដ្ឋដែលរងការចោទប្រកាន់នោះ ប៉ុន្តែ លោកថា ករណីនេះមិនប៉ះពាល់ដល់ទំនាក់ទំនងប្រទេសទាំងពីរឡើយ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ការចោទប្រកាន់នេះ វាមិនពាក់ព័ន្ធអីនឹងទំនាក់ទំនងជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកនោះទេ ហើយទំនាក់ទំនងនេះនៅតែបន្តក្នុងភាពស្វាហាប់ ក្នុងបរិបទគោរពគ្នាទៅវិញទៅមក ក្នុងន័យប្រជាជាតិ និងអធិបតេយ្យ»។
សម្រាប់ស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកនៅកម្ពុជានៅព្រឹកនេះវិញ ក៏បានសរសេរនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុកខ្លួនថា កាលពីម្សិលមិញ សហរដ្ឋអាមេរិកបានដាក់ទណ្ឌកម្មផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ហើយរឹតត្បិតទិដ្ឋាការ ចំពោះលើជនជាតិ និងអង្គភាពនៅក្នុងប្រទេសមួយចំនួនលើពិភពលោក ដោយសារមានការពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើពុករលួយ។
អាមេរិកអះអាងថា ទង្វើទាំងនេះគឺជាផ្នែកមួយនៃយុទ្ធនាការជាសាកល ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជនពុករលួយ ដោយធានាថា បុគ្គល និងក្រុមហ៊ុនទាំងនោះ មិនអាចទទួលបានផលចំណេញពីអំពើពុករលួយឡើយ។
ទំព័រហ្វេសប៊ុកអាមេរិកសរសេរថា៖ « មនុស្សដែលជាគោលដៅ រួមមានជនមួយចំនួន នៅប្រទេសកម្ពុជា ព្រមទាំងប្រទេស Venezuela ប្រទេស Latvia និងប្រទេស Serbia ។ ទង្វើទាំងនេះការពារភាពសុចរិតត្រឹមត្រូវនៃប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ហើយធ្វើយ៉ាងណាឲ្យបុគ្គល និងក្រុមហ៊ុននានាមិនអាចទទួលបានការចំណេញពីអំពើពុករលួយ»។
សហរដ្ឋអាមេរិកអះអាងទៀតថា ខ្លួននៅតែមានការប្តេជ្ញាចិត្តរឹងមាំ ក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយ ហើយដោយធ្វើសហប្រតិបត្តិការជាមួយដៃគូអន្តរជាតិ នឹងបន្តប្រើប្រាស់គ្រប់មធ្យោបាយដែលមាន ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាអំពើពុករលួយក្នុងពិភពលោក។
អ្នកវិភាគនយោបាយ លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា យល់ថា ទណ្ឌកម្មនេះជាការក្រើនរំលឹកជាថ្មីទៀតដល់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឱ្យងាកទៅរកការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ស្តារឡើងវិញនូវលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដូចស្ថានភាពមុនឆ្នាំ២០១៧ ដោយថា ចៀសវាងប៉ះពាល់ដល់កម្ពុជា ឬមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរបន្ថែមទៀត។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «គេ[អាមេរិក] ចាប់ផ្តើមដាក់ម្តងមួយៗហ្នឹង ខ្ញុំគិតថាសហរដ្ឋអាមេរិកកំពុងក្រើនរំលឹក ឬដាស់តឿនកម្ពុជាហ្នឹង ឱ្យងាកទៅដូចអ្វីដែលបានសរសេរនៅក្នុងលិខិតរបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ ហ្នឹងហើយ។ ហើយប្រសិនបើកម្ពុជាមិនធ្វើតាមទេ ខ្ញុំគិតថា មធ្យោបាយ ឬវិធានការផ្សេងៗ ឬឥស្សរជននយោបាយផ្សេងៗទៀតហ្នឹង នឹងមានចេញកាន់តែច្រើនជាងហ្នឹងទៀតបាទ»។
កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែមិថុនា ក្រសួងរតនាគារអាមេរិក បានសម្រេចដាក់ទណ្ឌកម្មបង្កកទ្រព្យសម្បត្តិ និងបិទទិដ្ឋាការរបស់អគ្គមេបញ្ជាការរងកងទ័ព និងជាមេបញ្ជាការកងអង្គរក្សលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នាយឧត្ដមសេនីយ៍ ហ៊ីង ប៊ុនហៀង ក្រោយរកឃើញថា មានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ និងប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ។
ច្បាប់ Global Magnitsky Act ត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងអាណត្តិរបស់លោកប្រធានធិបតី បារ៉ាក់ អូបាម៉ា។ ការហៅឈ្មោះនេះ យោងតាមឈ្មោះសវនករជនជាតិរុស្ស៊ីម្នាក់ លោក Sergei Magnitsky ដែលបានស្លាប់នៅក្នុងពន្ធនាគារក្នុងទីក្រុងមូស្គូ កាលពីឆ្នាំ២០០៩ បន្ទាប់ពីលោកត្រូវបានអាជ្ញាធររុស្ស៊ីចាប់ដាក់ឃុំ ក្រោយពីលោកបានបើកការស៊ើបអង្កេតទ្រង់ទ្រាយធំទៅលើអំពើពុករលួយកិបកេងពន្ធទំហំទឹកប្រាក់ ២៣០លានដុល្លារពីសំណាក់ក្រុមមន្ត្រីពន្ធដាររុស្ស៊ី៕
