អន្តរជាតិ

វៀតណាមតវ៉ាលើឆាកអន្តរជាតិថាចិនឈ្លានពានយកអណ្តូងប្រេងខ្លួន

លោក ពៅ មេត្តា
| ១៥ តុលា ២០១៩
ម៉ោង ១១:០៦

ក្រុមការងាររបស់ចិនស្រាវជ្រាវរកប្រេងក្នុងតំបន់មានជម្លោះជាមួយវៀតណាម(រូបពីគេហទំព័រក្រុមស្រាវជ្រាវរបស់ចិន)

វៀតណាមតវ៉ាប្រឆាំងនាវាស្រាវជ្រាវរុករកឈ្មោះ Haiyang Dizhi 8 របស់ ប្រទេស ចិនបានចូលកាន់តំបន់សេដ្ឋកិច្ចកាលពីដើមខែកក្កដាឆ្នាំ២០១៩ដែលវៀតណាមអះអាងថា ជាកន្លែងផ្តាច់មុខរបស់ខ្លួននៅសមុទ្រខាងកើត (សមុទ្រចិនខាងត្បូង) ដើម្បីធ្វើសកម្មភាពស្រាវជ្រាវរុករក ប្រេងនិងឧស្ម័នខុសច្បាប់។

ក្រុមនាវាអមការពារនាវាស្រាវជ្រាវរុករក Haiyang Dizhi 8 នេះរួមមាននាវាឆ្មាំសមុទ្រ និងនាវានៃកងជីវពលរាប់សិបគ្រឿង។ ភាពតានតឹងរវាងទីក្រុងហាណូយនិងទីក្រុង ប៉េកាំងបន្តកើនឡើងនៅពេលចិនបានប្រកាសថា អណ្តូងប្រេង Haiyang Shiyou 982 ជារបស់ចិនហើយបានចូលកាន់តំបន់សមុទ្រខាងកើត(សមុទ្រចិនខាងត្បូង)ក្នុងតំបន់ទឹកជ្រៅ ៣ ០០០ ម៉ែត្រ ពីថ្ងៃទី ២១ ខែកញ្ញា កន្លងមក។ វៀតណាមចោទថា ចិនបានវាទទីទឹកដីឈ្លានពានវៀតណាម បំពានច្បាប់អន្តរជាតិ។ សហគមន៍អន្តរជាតិរួមទាំងសហរដ្ឋអាមេរិកក៏ធ្លាប់ចេញមុខថ្កោលទោសចិនដែរ។

ភាគីវៀតណាមបានឲ្យដឹងថា ទីតាំងភូមិសាស្ដ្រដែលនាស្រាវជ្រាវរុករក Haiyang Dizhi 8 ធ្វើសកម្មភាពក្នុងតំបន់ដែនសមុទ្រដែលមានចម្ងាយពីឆ្នេរសមុទ្ររបស់វៀតណាមប្រហែលជិត ២០០ ម៉ាយល៍(ជាង៣០០គីឡូម៉ែត្រ) ដោយគ្មានត្រួតស៊ីគ្នាឬជម្លោះជាមួយប្រទេសណាមួយឡើយ។ វៀតណាមអះអាងថា ឆ្នេរសមុទ្រចិនមានចម្ងាយជាមួយទីតាំងនេះជាង ៥០០ ម៉ាយល៍(ជាង៨០០គីឡូម៉ែត្រ)។

តំបន់ដែលចិនកំពុងរុករកប្រេងនៅភាគខាងលិចកោះស្ព្រាតលី ដែលវៀតណាមហៅថា Truong Sa(រូបពី Marine Traffic)

អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសវៀតណាមលោកស្រី Le Thi Thu Hang បានលើកឡើងថា វៀតណាមបានជួបពិភាក្សាជាមួយភាគីចិនជាច្រើនលើកច្រើនសារតាមរយៈការផ្ញើកំណត់ទូតជំទាស់ជាមួយសកម្មភាពរបស់ចិន ហើយស្នើឲ្យភាគីចិនបញ្ឈប់ភ្លាមៗនូវការរំលោភអធិបតេយ្យភាព ដកក្រុមនាវាទាំងអស់ចេញពីតំបន់ដែនសមុទ្ររបស់វៀតណាម ព្រមទាំងគោរពសិទ្ធិអធិបតេយ្យភាពនិងយុត្តាធិការរបស់វៀតណាម។ លោកស្រីថា វៀតណាមតែងតែងផ្លាស់ប្តូរទស្សនៈជាមួយចិន អនុវត្តកិច្ចពិភាក្សាដោយយោងតាមបទប្បញ្ញត្តិនៃច្បាប់អន្តរជាតិ និងអនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិស្ដីពីច្បាប់សមុទ្រឆ្នាំ ១៩៨២ ។

ថ្លែងក្នុងមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិនៅទីក្រុងញូវយ៉ក អាមេរិក នៅថ្ងៃទី ២៨ ខែកញ្ញា កន្លងទទៅ ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីនិងជារដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការបរទេសវៀតណាម លោក Pham Binh Minh បានឲ្យដឹងថា“ យើងខ្ញុំបានអំពាវនាវឱ្យភាគីពាក់ព័ន្ធនៅសមុទ្រខាងកើតគោរពច្បាប់អន្តរជាតិ ជាពិសេសអនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីច្បាប់សមុទ្រឆ្នាំ ១៩៨២។

លោកបន្តថា ការតភ្ជាប់រវាងមហាសមុទ្រឥណ្ឌា – ប៉ាស៊ីហ្វិកនោះ សមុទ្រខាងកើតមានសារៈសំខាន់ជាយុទ្ធសាស្ត្រសម្រាប់សន្តិភាពសន្តិសុខ និងវិបុលភាពក្នុងតំបន់ អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក” សូមបញ្ជាក់ថាមុនពេលនោះ ថ្លែងនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអាស៊ាន – ចិនដែលបានធ្វើឡើងនៅទីក្រុងបាងកកប្រទេសថៃកាលពីចុងខែកក្កដាកន្លងទៅ។ លោក Pham Binh Minh ចោទប្រកាន់ថា រាល់សកម្មភាពរបស់ចិននៅក្នុងតំបន់ដែនសមុទ្ររបស់វៀតណាមបានប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់សិទ្ធិនិងផលប្រយោជន៍ស្របច្បាប់របស់បណ្ដាប្រទេសមានសមុទ្រ ធ្វើឲ្យបាត់បងការជឿទុកចិត្ត បង្កើនភាពតានតឹង ហើយប៉ះពាល់ដល់សន្តិភាពនិងស្ថិរភាពក្នុងតំបន់។

ប្រទេសមួយចំនួននៅលើពិភពលោក ដែលក្នុងនោះមានអាមេរិក អង់គ្លេស បារាំង និងអូស្រ្តាលីបានសំដែងនូវក្ដីបារម្ភចំពោះសកម្មភាពរបស់ទីក្រុងប៉េកាំងដោយមិនគោរពច្បាប់អន្ដរជាតិ ប៉ះពាល់ដល់សន្ដិភាព សន្ដិសុខនិងការធ្វើនាវាចរន៍ដោយសេរី សូម្បីតែកងទ័ពជើងទឹកអង់គ្លេសកំពុងពិចារណាពីលទ្ធភាពបញ្ជូននាវាផ្ទុកយន្តហោះ HMS Queen Elizabeth ដើម្បីដឹកជញ្ជូនយន្តហោះចម្បាំងអាមេរិកទៅកាន់ប្រជុំកោះ Trương Sa (Spratly) ដែលកំពុងមានជម្លោះ។ នាវាផ្ទុកយន្ដហោះ HMS Queen Elizabeth ជានាវាធំបំផុតត្រូវបានផលិតឲ្យកងទ័ពជើងទឹកអង់គ្លេសនិងមានសមត្ថភាពដឹកយន្ដហោះចំនួន ៤០ គ្រឿង។

ក្នុងបរិបទនៃជម្លោះនៅសមុទ្រខាងកើតកាន់តែកើនឡើងរវាងចិននិងប្រទេសទាំង ៣ រួមមានវៀតណាម ហ្វីលីពីននិងម៉ាឡេស៊ីក្នុងតំបន់ នៅចុងខែកញ្ញាកន្លងទៅ អាមេរិកបានបញ្ជូននាវាផ្ទុកយន្ដហោះ USS Ronald Reagan ទៅកាន់សមុទ្រខាងកើត ជិតកោះសិប្បនិម្មិតដែលចិនសាងសង់ឡើង។ នាវាផ្ទុកយន្ដហោះ USS Ronald Reagan នៃក្រុមកងនាវាលេខ ៧ ដែលទទួលបន្ទុកតំបន់មហាសមុទ្រឥណ្ឌា – អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក។

រក្សាសិទ្វិគ្រប់យ៉ាងដោយ ស៊ីស៊ីអាយអឹម

សូមបញ្ជាក់ថា គ្មានផ្នែកណាមួយនៃអត្ថបទ រូបភាព សំឡេង និងវីដេអូទាំងនេះ អាចត្រូវបានផលិតឡើងវិញក្នុងការបោះពុម្ពផ្សាយ ផ្សព្វផ្សាយ ការសរសេរឡើងវិញ ឬ ការចែកចាយឡើងវិញ ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតជាលាយលក្ខណ៍អក្សរឡើយ។
ស៊ីស៊ីអាយអឹម មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះការលួចចម្លងនិងចុះផ្សាយបន្តណាមួយ ដែលខុស នាំឲ្យយល់ខុស បន្លំ ក្លែងបន្លំ តាមគ្រប់ទម្រង់និងគ្រប់មធ្យោបាយ។ ជនប្រព្រឹត្តិ និងអ្នកផ្សំគំនិត ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់កម្ពុជា និងច្បាប់នានាដែលពាក់ព័ន្ធ។