អ្នកប្រកបរបរខ្នាតតូចមួយចំនួន បង្ហាញក្ដីបារម្ភអំពីទីផ្សារការងាររបស់ពួកគេទៅថ្ងៃខាងមុខ បន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលបានចេញសេចក្ដីសម្រេចដោយអនុញ្ញាតឱ្យជនបរទេសប្រកបរបរ ១០ប្រភេទឡើងវិញ។
ក្រសួងការងារ កាលពីថ្ងៃ២៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៩ បានចេញប្រកាសមួយដោយហាមជនបរទេសមិនឱ្យប្រកបមុខរបរចំនួន១០ប្រភេទ ដោយថា ជនបរទេសដែលប្រកបមុខរបរខ្នាតតូចទាំងនេះ បានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ការប្រកបអាជីវកម្មរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ។
បើគិតត្រឹមថ្ងៃទី៥ ខែតុលា ឆ្នាំ ២០១៩ ពោលគឺតែ ១ខែ ៧ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ ក្រសួងការងារ បានចេញសេចក្ដីជូនដំណឹងលុបចោលការហាមជនបរទេសមិនឱ្យប្រកបរបរមុខចំនួន ១០ប្រភេទវិញ។
កំពុងអង្គុយរង់ចាំភ្លៀវនៅម្ដុំកោះពេជ្រ លោក វិន តាក់ស៊ី ដែលជាអ្នកប្រកបរបរដឹកជញ្ជូនភ្ញៀវទេសចរពីភ្នំពេញទៅកាន់បណ្ដាខេត្តគោលដៅទេសចរណ៍នានា បានរៀបរាប់ប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា បច្ចុប្បន្ន ជនជាតិចិនមួយចំនួន កំពុងប្រកបរបររត់តាក់ស៊ីដូចរូបគាត់ដែរ ដែលបង្កផលប៉ះពាល់ដល់ការប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិតពួកគាត់។
បុរសអាយុ ៣៥ឆ្នាំរូបនេះ និយាយថា បើសិនជាជនជាតិចិនប្រកបរបររត់តាក់ស៊ីច្រើន លោកថា ជនជាតិចិននឹងមិនជិះតាក់ស៊ីពួកគាត់ឡើយ គឺគេជិះតាក់ស៊ីចិនគ្នាគេប៉ុណ្ណោះ។
លោក វិន តាក់ស៊ី ប្រាប់ថា៖ «ព្រោះរាល់ចិនដែលមកស្រុកខ្មែរ គាត់មិនចេះអង់គ្លេស ឬចេះខ្មែរណា។ ចិនភាគច្រើនគាត់ចេះតែចិនទេ ហើយពួកខ្ញុំពេលខ្លះប្រើ Google បកប្រែខ្លះទៅ។ តែបើសិនចិនគាត់រត់តាក់ស៊ីដែរ អ៊ីចឹងពួកខ្ញុំដាច់បាយបាត់ហើយ មានអីរស់ទៀត»។
ជាអ្នករត់ម៉ូតូកង់បី លោក ចាប ផល្លី លើកឡើងថា កន្លងមក គាត់អាចរកចំណូលក្នុងមួយថ្ងៃយ៉ាងតិច ២៥ដុល្លារ ប៉ុន្តែ ចាប់ពីមានជនបរទេសប្រកបមុខរបរដូចពួកគាត់មក លោកថា ចំណូលរបស់គាត់បានថយចុះ ពោលគឺ ៤ថ្ងៃ ទើបអាចរកបានប្រាក់ ២០ដុល្លារ។
លោក ចាប ផល្លី ប្រាប់ថា៖ «គ្រួសារកាន់តែខ្វះខាតហើយ ណាមួយកូនរៀន ណាមួយបំណុលគេ ណាមួយជួលផ្ទះ ហើយរកចំណូលថយអ៊ីចឹង យើងកាន់តែវេទនាទៅទៀត។ អ៊ីចឹង សូមឱ្យអាហ្នឹងកុំឱ្យមាន កុំមានជនបរទេសមករកស៊ីមុខរបរអ៊ីចឹងៗ។ គេមកៗទៅ តែឱ្យគេរកស៊ីមុខរបរអីដែលធំៗទៅ ព្រោះគេមានលុយ ព្រោះមុខរបរតូចតាចសមម្រាប់ប្រជាជនខ្មែរអ្នកក្រទេ»។
វីអូឌីមិនអាចសុំការអត្ថាធិប្បាយពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការងារ លោក ហេង សួរ បានទេ។ ប៉ុន្តែ ក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយវិទ្យុបារាំង លោក ហេង សួរ លើកឡើងថា ក្រសួងយល់ព្រមអនុញ្ញាតឱ្យជនបរទេសប្រកបមុខរបរឡើងវិញ គឺឆ្លើយតបទៅតាមសំណើរបស់វិស័យឯកជន។
លោក ហេង សួរ មានប្រសាសន៍ថា៖ «តម្រូវការចំាបាច់ពីវិស័យឯកជន ហើយក៏សំណូមពរពីវិស័យធុរកិច្ចជនធំៗនៅក្នងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាយើង មិនមែនតែទៅលើជនជាតិណាមួយទេ គឺមានការសំណូមពរពីរទៅបីបួនប្រទេស ដែលសុទ្ធតែជាប្រភពវិនិយោគធំៗ ហើយជាទូទៅបណ្ដាលប្រទេសអាស៊ីខាងកើតទាំងអស់នេះ គាត់មានវប្បធម៌មួយ គឺចង់បានរស់ជាតិ ឬមួយប្រភេទសេវាកម្មមួយ ស្របទៅតាមអ្វីដែលជាទម្លាប់របស់គាត់។ មិនមែនមានតែនៅកម្ពុជាយើងទេ ទោះបីជានៅកន្លែងណាផ្សេងទៀត ដែលគាត់មានការវិនិយោគ គឺគាត់មានការធ្វើដូច្នេះ»។
ប្រធានសមាគមប្រជាធិបតេយ្យឯករាជ្យនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ លោក វន់ ពៅ ចាត់ទុកសេចក្ដីសម្រេចរបស់ក្រសួងការងារថា កំពុងបង្កផលប៉ះពាល់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ នឹងបង្ហាញឱ្យឃើញថា រដ្ឋាភិបាលមិនបានយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះប្រជាពលរដ្ឋដែលប្រកបមុខរបរតូចតាច ដោយលោកថា ខុសពីរដ្ឋាភិបាលប្រទេសដទៃ។
លោក វន់ ពៅ និយាយថា៖ «ខ្ញុំឃើញផលប៉ះពាល់អាចមានការប្រកួតប្រជែង ដណ្ដើមមុខរបរប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ អាចធ្វើឱ្យខ្មែរបាត់មុខរបរបាត់អាជីពធ្វើការក្នុងរបរសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ឬស្វ័យនិយោជន៍ហ្នឹង ហើយអាចបាត់បង់ប្រាក់ចំណូល ធ្លាក់ខ្លួនជីវភាពក្រីក្រ អាចបង្ខំចិត្តចំណាកស្រុកខុសច្បាប់ទៅក្រៅប្រទេស។ ចំណុចសំខាន់មួយទៀត ជាការវាយបំបែកឆ្នាំងបាយរបស់ពលរដ្ឋដែលប្រកបរបរសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ឬស្វ័យនិយោជន៍ហ្នឹងឯង»។
មុខរបរចំនួន ១០ប្រភេទ ដែលកម្ពុជាបានសេចក្ដីប្រកាសហាមកាលពីខែសីហានោះ រួមមាន របរបើកយានជំនិះគ្រប់ប្រភេទជាលក្ខណៈអាជីវកម្ម លក់ដូរដោយមធ្យោបាយថ្មើរជើង ឬយានជំនិះគ្រប់ប្រភេទនៅទីសាធារណៈ ម៉ាស្សា និងចាប់សសៃរតាមសាធារណៈ កាត់សក់ អ៊ុតសក់ និងថែរក្សាសម្ពស្ស ប៉ះកង់ និងជួសជុលយាន្តយន្ត។
ក្រៅពីនេះ ក៏មានមួយមុខរបរមួយចំនួនទៀតដូចជាកាត់ដេរ សេវាកម្មដេរ និងសំអាតស្បែកជើង ផលិតវត្ថុអនុស្សាវរីយ៍ខ្មែរ ផលិតឧបករណ៍ភ្លេងខ្មែរ បាត្រលោក ព្រះពុទ្ធរូប និងជាងទង ជាងច្នៃត្បូងពេជ្រជាដើម។
បើតាមប្រធានសមាគមប្រជាធិបតេយ្យឯករាជ្យនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធលោក វន់ ពៅ ឱ្យដឹងថា ក្នុងឆ្នាំ២០១៨ មានប្រជាពលរដ្ឋដែលប្រកបមុខរបរខ្នាតតូច មានចំនួន ៣លាន ៩សែននាក់។
សហជីព អង្គការស៊ីវិល និងសមាគន៍ចំនួន៥៣ បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមមួយកាលពីថ្ងៃទី៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៩ បានសម្ដែងការខកចិត្តយ៉ាងខ្លាំងចំពោះសេចក្ដីជូនដំណឹងរបស់ក្រសួងការងារដែលបានអនុញ្ញាតឱ្យជនបរទេសប្រកបមុខរបរចំនួន ១០ប្រភេទឡើងវិញ។
ក្រុមអង្គការស៊ីវិលចាត់ទុកសេចក្ដីជូនដំណឹងរបស់ក្រសួងការងារថា ជាការបើកឱកាសឱ្យជនបរទេសមកដណ្ដើមមុខរបររបស់កម្មករ និងប្រជាពលរដ្ឋ ដែលប្រកបមុខរបរខ្នាតតូចទាំងអស់នឹងបាត់បង់ចំណូល មុខរបរ និងជាការជំរុញឱ្យប្រជាពលរដ្ឋធ្វើចំណាកស្រុកកាន់ច្រើនជាមុន។
របាយការណ៍បូកសរុបការងាររបស់ក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ ដែលចេញកាលពីខែមីនា ឆ្នាំ២០១៨ ឱ្យដឹងថា កាលពីឆ្នាំ២០១៧ ក្រសួងការងារបានផ្តល់ប័ណ្ណ និងសៀវភៅការងារដល់កម្មករបរទេសចំនួនជាង ៥ម៉ឺននាក់(៥៦ ៩៧៥)៕